|
Ҳар бир инсон ҳар қандай йўл ва восита билан хоҳлаган мулкка эга бўлиш ҳуқуқига эга. Хоҳласа қимор, хоҳласа фирибгарлик, хоҳласа эҳтикор, яъни молни тўплаб қўйиб қимматлаштириш (монополия) йўллари билан мулкка эга бўлиш мумкин.
Ҳар бир инсон ўзи хоҳлаган ақидани қабул қилиши ва ўзи хоҳлаган фикрни айта олиш ҳуқуқига эга.
Булар эса тамоман Исломга зиддир.
Исломда амалларни бажараётганда бирор нарсага боғламаслик маъносидаги “эркинлик” мавжуд эмас. Балки Ислом ҳар бир муслимни шаръий ҳукмлар билан чамбарчас боғлайди. Ҳар бир муслим қилаётган барса ишларида шариъат ҳукмлари билан чамбарчас боғланиши зарур ва барча ишларни фақат шариъат ҳукмларига мувофиқ амалга ошириши зарур. Исломда умумий эркинликлар деб номланаётган эркинликлар йўқ.
Исломда шахсий эркинлик йўқ, зинокор эркакми аёлми дарра урилади ёки тошбўрон қилинади.
Исломда мулк эркинлиги йўқ, қимор ёки шаръий ҳукмларга зид бўлган нотўғри аҳдлар, шариъат ҳаром қилган рибо – судхўрлик, фирибгарлик ва мулкни тўплаб қўйиб қимматлаштириш кабилар билан мулкка эга бўлиш шаръан ҳаромдир.
Исломда эътиқод эркинлиги ҳам йўқ, мусулмон киши агар ўз эътиқодидан қайтса, тавба қилмаса, ўлдирилади.
Аммо фикр эркинлигига келсак, Ислом муслимга – модомики гуноҳ ҳисобланмайдиган бўлса – хоҳлаган фикрини айтишга рухсат беради ва ҳар қандай жойда ва ҳамма вақт ҳақ сўзни айтишни вожиб қилди. Уббода ибн Сомитнинг Росулуллоҳ с.а.вга байъат қилгани зикр қилинган ҳадисда шундай дейилади: “Аллоҳнинг йўлида маломатчининг маломатидан қўрқмасдан, қаерда бўлсак ҳам ҳақни гапиришга байъат қилдик”.
Шу билан бирга Ислом, ҳар бир муслимга ҳокимларга қарата ўз фикрини очиқ айтишни, уларнинг қилган ишларини муҳосаба қилишни (ҳисоб китоб талаб қилишни) юклади. Росулуллоҳ с.а.в. айтдилар: “Шаҳидларнинг саййиди Ҳамза ва золим Имом (Халифа) олдига бориб унга насиҳат қилиб, шу туфайли у золим тарафидан ўлдирилган одам ҳам шаҳидларнинг саййидидир”.
Бу нарса фикр эркинлиги эмас, балки шариъат ҳукмларига чамбарчас боғланиш ҳамда баъзи ҳолатларда фикрни айтишга рухсат берилганлиги ва баъзи ҳолатларда эса фикрни айтиш вожиблигининг баёнидир.
Шунинг учун Ислом умумий эркинликлар хусусида демократияга зиддир. Исломда умуий эркинликлар йўқ, бўса ҳам қулни қулликдан озод қилиш маъносидаги эркинлик бор холос.
46-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138