|
тадбири эмас эди. Ҳақиқат шуки, куфр низомини йўқотиш, Ислом низомини барпо қилиш каби табиати тақдирни ҳал қилувчи бўлган масалаларни – бирор инсон уларга тақдирни ҳал қилувчи масала деб қарамай туриб, қанча кучли бўлмасин ва қанча ҳаракат қилмасин – амалга ошира олмайди. Демак, муслимонлар шахс сифатида ҳам, жамоат сифатида ҳам яхши билишлари лозимки, улар куфрга қарши курашдаги ҳаракатларини фақат ҳаёт-мамот тадбири асосига қуришлари лозим. Чунки, бу масалаларнинг табиати улардан шу тадбирни талаб қилади. Шариъат ҳам Қуръон ва Суннатда шу тадбирни келтиради. Росулуллоҳ с.а.в. бизларга ўз тақдиримизни ҳал қилувчи масалаларимизни аниқ белгилаб олишни ва унга нисбатан ҳаёт-мамот тадбирни қўллашимизни ўргатдилар. Росулуллоҳ с.а.в. Ислом билан юборилиб даъватни фикрий кураш билан етказа бошлаганларида Исломни зоҳир қилишни ўзлари учун лозим бўлган масала деб белгиладилар, унга нисбатан эса ҳаёт-мамот тадбирини қўлладилар. Росулуллоҳдан ривоят қилинадики, амакилари Абу Толиб Қурайишнинг “Муҳаммадни биздан тийиб қўй”, деб қилган талабини маълум қилганда, унга жавобан: Росулуллоҳ с.а.в. “Менга ҳам ўзигизга ҳам шафқат қилинг, қўлимдан келмайдиган нарсани мендан талаб қилманг. Эй амаки, Аллоҳга қасамки, агар қуёшни ўнг қўлимга, ойни чап қўлимга қўйиб шу ишингни ташла десалар ҳам, мен бу йўлдан қайтмайман. Токи Аллоҳ уни ғолиб қилади, ёки мен бу йўлда ҳалок бўламан”. Давлатни барпо қилган ва қурол билан жиҳот қилган пайтларида ҳам Исломни зоҳир қилшни ҳал қилиниши лозим масала деб белгиладилар ва унга нисбатан ҳаёт-мамот тадбирини қўлладилар. Росулуллоҳ с.а.в.дан ривоят қилинади, Ҳудайбия ҳодисасида, умрага кетаётган вақтларида Маккадан икки кунлик масофадаги Асфон деган жойда бани Каъблик бир киши Росулуллҳога йўлиқди. Росулуллҳо ундан Қурайш ҳақида билганларини сўрадилар. У шундай жавоб берди: “Қурайиш сизни кетаётганигизни эшитди ва йўлга чиқди, улар қоплон териларини кийиб (яъни душманликларини очиқ намоён қилиб) олганлар. Улар “зи Туво”га тушдилар, сизни асло Маккага киритмаймиз деб Аллоҳга аҳди-паймон қилмоқдалар. Отлқлар орасида Холид ибн Валид бор. Улар отлиқларини “Қуроул ғамим”га келтириб қўйганлар”. Шунда Росулуллоҳ дедилар: “Қурайишга ўлим бўлсин, уларни уруш халок қилсин. Улар мен билан бошқа араблар орасини холи қўйса бўлмасмиди? Агар бошқа араблар мени халок қилишса, Қурайишнинг кўнглидаги иш бўларди. Агар Аллоҳ улар устидан мени ғолиб қилса, Исломга гуруҳ-гуруҳ бўлиб кирадилар. Агар Қурайишнинг қўлидан бундай иш келмаса, майли уруш қилсин. Қўлида қуввати бор. Қурайиш нима деб ўйлаяпти ўзи? Аллоҳга қасамки, У мен орқал юборган дин учун жиҳод қилишда доим бўламан, ҳатто Аллоҳ уни ғолиб қилади, ёки мен бу йўлда ўлиб кетаман”. Сўнг юришда давом этиб, Ҳудайбияга тушдилар.
Ушбу икки ҳолатда яъни даъватни фикрий кураш билан етказиш ҳолатида ҳам, уни қурол билан жиҳод қилиш орқали етказиш ҳолатида ҳам Росулуллоҳ с.а.в. ўз олдиларидаги масалани Исломни ёйиш деб белгилаб, унга тақдирни ҳал қилувчи масала деб қарадилар ҳамда ҳар икки ҳолатда ҳам бу масала талаб қилган тадбирни, яъни ҳаёт-мамот тадбирини қўлладилар. Шунинг учун аввалга холатда айтдиларки, “мен бу ишни қўймасман, токи Аллоҳ уни зоҳир қилади ёки мен бу йўлда ҳалок бўламан”. Иккинчи ҳолатда дедилар: “токи Аллоҳ уни ғолиб қилади ёки мен бу йўлда ўлиб кетаман”. Агар Росулуллоҳ с.а.в. ушбу масалани тақдирни ҳал қилувчи
137-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138