|
ТАҚДИРНИ ХАЛ ҚИЛУВЧИ МАСАЛА ВА ҲАЁТ-МАМОТ ТАДБИРИ
Шу ерда савол туғилиши мумкин: Корифлар шу қадар осонлик билан халифаликни йўқ қилиб, Исломнинг сиёсийлигини йўқ қилиб юбордиларми?!! Юз милионлаб муслимонлар ўз динларини, ўз сиёсий вужудларини ҳимоя этмадиларми?!!
Бунга жавоб шуки: Ҳа, кофирлар шу қадар осонлик билан халифаликни йўқ қилиб юборишди. Исломнинг сиёсийлигини йўқ қилишди. Муслимонлар эса буни мудофаа қилмадилар. Ҳатто жанг майдонини тарк этаётган мағлубнинг зарбасини ҳам бера олмадилар. Сабаб, бундай улкан фожеа юз берган вақтда уммат томонидан ҳаёт мамот тадбирни амалга оширишни тақозо этадиган тақдирни ҳал қилувчи масала идрок қилинмаган эди. Бинобарин дилларга ва муҳитларга ҳукмрон эмас эди. Шунинг учун Ислом уммати мана шундай қақшатқич зарбага дуч келди. У эса бу зарбани қайтаришга ҳам ҳаракат қилмади. Ҳаттоки, жанг майдонидан чиқиб кетаётган мағлуб одам қилгани каби охирги зарба беришга ҳам ярамади. Зеро, уммат юзага келган вазиятга ўзининг ҳаёт-мамоти боғлиқ бўлган тақдирни ҳал қилувчи масала деб қарамади. Шунинг учун бошига тушган бу мусибатга тақдирини ҳал қиладиган масалаларга эътибор бериш керак бўлганчалик эътибор бермади. Бинобарин бу мусибатга нисбатан ҳаёт-мамот тадбирни қўлламади. Шу сабабдан кофирлар халифаликни йўқ қилишди, Ислом низомини ҳаёт майдонидан ўчириб ташлашди.
Бақо ғаризаси (яшаш учун кураш инстинкти) дунёдаги барча уммат ва халқларга уларнинг тақдирини ҳал қилувчи масаласи бўлишини, унинг учун розилик ва шижоат билан, ҳеч бир иккиланмасдан, тортишмасдан ўз жонини фидо қилишини тақозо этади. Бу масала жонни ўлдириш ва уни сақлаб қолиш ёки бутун бир халқнинг йўқ бўлиб кетиши ёки унинг сақланиб қолишига алоқали масаладир. У ҳамма одамларда бир хил ёки шунга яқин бўлади. Бу масалада кўриладиган тадбирлар ҳам ҳамма одамларда бир хил ёки бир-бирига жуда ҳам яқин бўлади. Зеро, у ҳис қилинадиган даражада ҳаётга таҳдид солишдир. Шу боис масала бир хил бўлгани каби, тадбир ҳам бир хил бўлади. Бироқ бақо ғаризасига алоқали бу масалалар тақдирни ҳал қилувчи барча масалалар дегани эмас. Шунингдек тақдирни ҳал қилувчи барча масалалар бақо ғаризасига алоқали бўлган мана шу масалалардангина иборат дегани эмас. Балки бу ерда тадайюн (диндорлик) ва нав (насл қолдириш) ғаризаларига алоқали бўлган тақдирни ҳал қилувчи масалалар ҳам бор. Лекин одамлар ҳаёт ҳақидаги нуқтаи назарлари хилма-хил бўлгани сабабли улар бу масалаларда ҳам, уларга нисбатан қўллайдиган тадбирларда ҳам бир-бирларидан кескин фарқ қилишади. Чунки масалани тақдирни ҳал қилувчи масалага айлантирадиган нарса муъайян нуқати назардир. Шунинг учун у ва унга нисбатан қўлланадиган тадбирлар турли халқларда турлича бўлади. Муслимонлар битта уммат бўлиб, шубҳасиз уларда ҳам тақдирни ҳал қилувчи масалалар бор. Исломий умматнинг тақдирини ҳал қилувчи масалалари – улар бақо ёки тадайюн ёки нав ғаризаларига алоқали бўладими – ўзларининг ҳаёт ҳақидаги нуқтаи назарларига мувофиқ бўлиши лозим. Уларнинг ушбу нуқтаи назарларини эса ёлғиз Ислом белгилаб беради. Шунинг учун тақдирни ҳал қилувчи масалани ҳам, унга нисбатан қўлланадиган тадбирларни ҳам фақат Ислом белгилаб беради. Ислом одамларга
125-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138