|
«وَآتُوهُمْ مِنْ مَالِ اللَّهِ الَّذِي آتَاكُمْ»
– „Уларга Оллоҳнинг сизларга ато этган молидан эҳсон қилинглар!“. [24:33]
Мулк ёлғиз Оллоҳникидир. Бироқ, Оллоҳ Таолоинсонни мулкка эгаликда ўзига ўринбосар қилди ва уларни мулк билан таъминлаб, уларга мулкка эгалик қилиш ҳуқуқини берди. Оллоҳ шундай дейди:
«وَأَنْفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُمْ مُسْتَخْلَفِينَ فِيهِ»
– „У зот сизларни халифа қилиб қўйган нарсалардан эҳсон қилинглар!“. [57:7]
«وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ»
– „Сизларга мол-дунё ва бола-чақада мадад берур“. [71:12]
Шу ерда кўрамизки, Оллоҳ мулкнинг асл эгасини баён қилаётган чоғида мулкни Ўзига нисбат беради ва дейдики:
«مَالِ اللَّهِ»
– „Оллоҳнинг моли“ [24:33]
ҳамда мулкни инсонларга ўтишини баён қилаётган чоғида уни одамларга нисбат беради ва дейдики:
«فَادْفَعُوا إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ»
– „Уларнинг молларини ўзларига топширинг“, [4:6]
«خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ»
– „Уларнинг молларидан ол...“, [9:103]
«فَلَكُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِكُمْ»
– „Дастмоянгиз ўзингизгадир“, [2:279]
«وَأَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا»
– „Сизлар касб қилиб топган мол-дунёларингиз“, [9:24]
«وَمَا يُغْنِي عَنْهُ مَالُهُ»
– „Молу дунёси унга фойда бермас!“ [92:11]
Ноиб-халифа бўлиш ояти билан келган мулкчилик инсон фарзандларининг барчаси учун умумий бўлиб, бу орқали улар мулкка эгалик ҳуқуқига эга бўлдилар, лекин бу ҳақиқий мулкчилик эмас. Улар мулкка эгалик қилишда ўринбосардирлар. Энди муайян шахснинг ҳақиқий мулкчилигига келсак, бу ерда Ислом шахснинг эгалик қилиши учун Оллоҳнинг рухсати бўлишини шарт қилди. Шунинг учун Оллоҳ эгалик қилиш учун рухсат берган кишигина мулкка эгалик қила олади. Бу рухсат шу шахснинг мулк эгаси бўлганининг далолати ҳисобланади. Демак, барча инсонларнинг мулкка эгалик қилишлари умумий истихлоф (ўринбосар қилиш) билан собит бўлди ва мулкчиликнинг мавжудлигини ифодалади, муайян шахснинг бойликка эгалиги эса шахснинг мулкка эгалик қилиши ҳақидаги Шореънинг махсус рухсати билан амалга ошди.
59-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134