|
Аммо марксист социалистларга келсак, улар жамиятдаги ривожланиш қонунига ишонадилар ва фақат мана шу қонуннинг ўзигина мавжуд тузумни йўқ қилиб, уни социализм асосига қуриладиган бошқа тузумга алмаштиришга кафилдир, деб эътиқод қиладилар.
«Давлат социализми» намояндалари эса, қонун чиқаришни ўзларининг фикрларини амалга оширишнинг воситаси, деб билишади. Чунки улар қонунлар чиқариш орқали омма манфаатларини ҳимоя қилиш ва ишчилар аҳволини яхшилаш кафолатланади, шунингдек солиқлар солиш, хусусан даромадга, капиталга ва меросга даражама-даража солиқ солиш бойликка эга бўлишдаги тафовутни камайтиришга олиб келади, деб ҳисоблашади.
Тўртинчидан: Социлаистик оқимлар социализм тузумида лойиҳаларни бошқариш вазифаси топшириладиган ҳайъат (идора, орган) хусусида билдирилган фикрларда ҳам бир-биридан фарқ қилади. Масалан, «капитал социализми» намояндалари маҳсулот ишлаб чиқариш ва тақсимлашни тартибга солишни давлатга топширишни истаса, «синдикализм» тарафдорлари бошқарувни устида ишчи лидерлар турган ишчилар ташкилотларига топширишни исташади.
Социализм назарияларининг энг машҳури ва энг кучли таъсирга эга бўлгани германиялик Карл Маркс назарияларидир. Чунки унинг назариялари социалистик оламни бошқарди, бу назариялар асосида коммунистик партия тузулди ва Россияда Совет иттифоқи давлати қурилди. Бу давлат етмиш йилга яқин умр кўриб, сўнг қулади.
Карл Маркснинг энг машҳур назарияларидан бири «қиймат назарияси» бўлиб, у бу назарияни капиталистик иқтисод олимларидан олди ва шу назария билан уларга ҳужум қилди. Чунки «либерал (эркин) йўналиш» йўлбошчиси ҳамда сиёсий иқтисод, яъни капитализм иқтисодий тузуми асосчиси ҳисобланадиган англиялик Адам Смит қийматга таъриф бериб шундай деган эди: «Ҳар қандай товарнинг қиймати уни ишлаб чиқаришда сарфланган меҳнат миқдорига бориб тақалади. Икки соатда ишлаб чиқариладиган товарнинг қиймати бир соатда
33-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134