|
МУСУЛМОНЛАРНИНГ ЖИҲОД
ОЛДИДАГИ МАСЪУЛИЯТЛАРИ
Жиҳод Аллоҳ йўлида кураш учун бевосита куч сарфлаш ёки мол-давлат, фикр билдириш, одам кўпайтириш каби ишлар билан ёрдам беришдир. Аллоҳ номини улуғлаш учун курашиш жиҳоддир. Аллоҳ йўлида фикр билан жиҳод қилишда, агар фикр бевосита Аллоҳ йўлида жиҳод қилишга тааллуқли бўлса, жиҳод ҳисобланади. Агар бевосита тааллуқли бўлмаса, гарчи машаққатли ва гарчи бу ишда Аллоҳ номини улуғлаш учун фойдалар мавжуд бўлсада, шаръан жиҳод ҳисобланмайди. Чунки шаръий жиҳод урушга ҳосдир. Урушга бевосита тааллуқли бўлган нарсалар ҳам унга киради. Масалан, фикрни олайлик. Агар ёзилган нарса ёки хитоб аскарни жонлантириш каби бевосита ёки душманга қарши урушга ундов каби бевосита урушга тааллуқли бўлса жиҳод ҳисобланади. Агар урушга бевосита тааллуқли бўлмаса жиҳод ҳисобланмайди. Бунга биноан, сиёсий кураш, мусулмонларнинг золим ҳокимлари билан олишишнинг савоби улуғ ва мусулмонлар учун фойдаси кўп бўлишига қарамасдан уларни жиҳод деб бўлмайди. Чунки бу ердаги масала машаққат тортиш ёки фойда кўриш масаласи эмас, балки мана шу сўз - жиҳод сўзи ўз ичига олган шаръий маъно масаласидир. Бу сўзнинг шаръий маъноси эса уруш ва унга бевосита тааллуқли бўлган фикр, хитоб, ёзув-варақа, тадбир каби ишлардир.
Душман жизя тўлаш шартини қабул қилган пайтда унга қарши жиҳод қилишдан тийилсакда, жиҳоднинг сабаби жизя эмас, жиҳоднинг сабаби биз урушаётган кимсаларнинг даъватни қабул қилишдан бош тортаётган кофирлар эканлигидир. Аллоҳ Таоло айтади:
قَاتِلُوا الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلاَ بِالْيَوْمِ الآخِرِ وَلاَ يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَلاَ يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ
– „Аллоҳга ва охират кунига ишонмайдиган, Аллоҳ ва Расули ҳаром қилган нарсани ҳаром деб билмайдиган, ҳақ динга эргашмайдиган аҳли китобларга қарши - улар ўзларини кичик олиб, ўз қўллари билан жизя бергунларига қадар - урушинглар“. [9:29]
Бу оятда кофирларнинг кофир бўлганликлари учун уларга қарши урушмоққа буюрилаётир. Яъни Аллоҳга ва охират кунига ишонмаганликлари учун уларга қарши урушинглар. Демак, урушнинг сабаби куфрдир. Аллоҳ Таоло айтади:
يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُمْ مِنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً
– „Эй мўминлар, ёнларингиздаги кофирларга қарши жанг қилинглар. Ва улар сизлардаги куч-қудратни кўрсинлар“. [9:123]
деб кофирларнинг кофир бўлганликлари сабабли уларга қарши урушишга буюради. Бунга ўхшаш оятлар кўп. Чунончи:
فَقَاتِلُوا أَوْلِيَاءَ الشَّيْطَانِ
51-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122