|
1. Бадр асирлари:
مَا كَانَ لِنَبِيٍّ أَن يَكُونَ لَهُ أَسْرَى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الأَرْضِ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيَا وَاللّهُ يُرِيدُ الآخِرَةَ وَاللّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
– „Бирон пайғамбар учун то ерда ғолиб бўлмагунича, асир олиш жоиз эмас эди. (Эй мўминлар), сизлар дунё нарсаларини истамоқдасиз. Аллоҳ эса (сиз учун) охиратни истайди. Аллоҳ қудратли, ҳикматлидир“. [8:67]
Баъзи ривоятларда келишича, Росулуллоҳ с.а.в. ушбу асирлар тўғрисида Абу Бакр ва Умар р.а.лардан маслаҳат сўраганларида Умар уларни ўлдиришни, Абу Бакр эса уларни тўлов эвазига озод қилишни маслаҳат берадилар. Баъзилар ушбу оятни Росулуллоҳ с.а.в. асирлар тўғрисида ижтиҳод қилиб, хато қилганлари учун ул зотга дашном сифатида нозил бўлган, дейишади.
Бу гап бутунлай нотўғри:
Асирлар тўғрисидаги ҳукм Бадр жанггидан аввал нозил бўлганига ҳеч шубҳа йўқ. Бу Росулуллоҳ с.а.в.га яхши маълумдир. Қуйидаги Муҳаммад сурасидаги оят мана шу ҳақда ҳижрат йўлида нозил бўлди. Шунинг учун уни баъзилар Мадинада нозил бўлганини айтишса, баъзилар Маккада нозил бўлди, дейишади:
فَإِذا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا فَضَرْبَ الرِّقَابِ حَتَّى إِذَا أَثْخَنتُمُوهُمْ فَشُدُّوا الْوَثَاقَ فَإِمَّا مَنّاً بَعْدُ وَإِمَّا فِدَاء حَتَّى تَضَعَ الْحَرْبُ أَوْزَارَهَا ذَلِكَ وَلَوْ يَشَاءُ اللَّهُ لَانتَصَرَ مِنْهُمْ وَلَكِن لِّيَبْلُوَ بَعْضَكُم بِبَعْضٍ وَالَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَلَن يُضِلَّ أَعْمَالَهُمْ
– „Бас, қачон сизлар кофирлар билан тўқнашганингизда бўйинларига уриб-ўлдирингиз! Энди қачон уларни қириб, (асирга олгач,) арқонлар билан боғлангиз! Сўнг ё (уларни озод қилиб юбориш билан) марҳамат кўрсатурсизлар ё (уларни қўйиб юбориш учун) фидя-товон олурсизлар, Токи уруш тўхтагунича (сизларга буюрилган иш) мана шудир. Агар Аллоҳ хоҳласа уларда ғолиб бўлур эди. Аллоҳ йўлида ўлдирилган зотларнинг амалларини ҳаргиз зое кеткизмас“. [47:4]
Демак, асирлар тўғрисидаги ҳукм маълум эди. Яъни душман қириб ташлангач, улардан баъзиларини асирга олиш мумкин. Воқеа эса бундай бўлган эди: Мусулмонлар Бадрда жуда кўп кофирларни ўлдирдилар, қириб ташладилар. Баъзиларини асирга олдилар. Аммо Аллоҳ Субҳанаҳу Росулуллоҳ с.а.в.га душманни кўпроқ ўлдириш ва кўпроқ қириб ташлагани афзал эканлигини билдириб айблади.
Шунинг учун, демак, ушбу оят Росулуллоҳ с.а.в.ни ижтиҳодда хато қилганликда эмас, балки амалнинг афзалини қилмаганликда айблаяпти. Амалнинг афзалини қилмасликка эса Росулуллоҳнинг
272-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308