|
وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَآئِثَ
– „…ва нопок нарсаларни уларга ҳаром қилади“. [7:157]
لِمَ تُحَرِّمُ مَا أَحَلَّ اللَّهُ لَكَ
– „нега Аллоҳ сиз учун ҳалол қилган нарсани ҳаром қилиб олурсиз?!“. [66:1]
قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللّهِ الَّتِيَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالْطَّيِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ
– „Айтинг (эй Муҳаммад): «Аллоҳ бандалари учун чиқарган безак (либосларни) ва ҳалол-пок ризқларни ким ҳаром қилди?!“.
[7:32]
حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالْدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ
– „Сизларга ўлакса, қон, тўнғиз гўшти, Аллоҳдан бошқа бировнинг йўлида сўйилган нарса ҳаром қилинди“. [5:3]
أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ
– „(Эй исонлар), Аллоҳ осмонлар ва ердаги барча нарсаларни сизларга бўйсундириб қўйганини кўрмадингизми?!“. [31:20]
كَذَلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ
– „Аллоҳ сизларни ҳидоят қилгани сабабли У Зотни улуғлашларингиз учун уларни (яъни қурбонликларингизни сўяётган пайтингизда Аллоҳнинг исмини зикр қилишингиз учун) сизларга бўйсундириб қўйди“. [22:37]
يَا أَيُّهَا النَّاسُ كُلُواْ مِمَّا فِي الأَرْضِ حَلاَلاً طَيِّباً
– „Эй одамлар, ердаги ҳалол-пок нарсаларни енглар“. [2:168]
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فِي الْأَرْضِ
– „Аллоҳ сизларга ердаги нарсаларни бўйсундириб қўйганини кўрмадингизми“. [22:65]
Ушбу нусуслардан кўриниб турибдики, Шореъ ҳамма нарсани мубоҳ қилди яъни ҳалол қилди. Мубоҳ қилишнинг маъноси ҳалол қилди бўлиб, ҳаромнинг зиддидир. Мана шу ерда, баъзи нарсаларнинг ҳаром қилганлиги аслида мубоҳ қилинган нарсалар орасидан истисно қилинди. Бундан нарсаларнинг асли – ҳаром қилинганлигига далил келмаган бўлса – мубоҳ эканлиги келиб чиқади.
4. Инсон амалларининг ҳукмлари нима?
Юқорида амалларнинг асли шариат аҳкомларига чекланиш дедик. Инсон амалларига нисбатан олганда, Шореънинг хитобидан иқтизо ва тахйир тушунилади. Яъни, талаб қилиш сийғасидан юқорида баён қилганимиздек, иқтизо (талаб), тахйир (ихтиёр бериш) ёки амр қилиш ва амр қилишга маънодош сўз тушунилади.
15-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308