|
وَمَا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَمَا أَوْجَفْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ خَيْلٍ وَلَا رِكَابٍ وَلَكِنَّ اللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلَى مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِير
„Аллоҳ ўз пайғамбарига улардан ўлжа қилиб берган нарсаларнинг устига сизлар оту-туяларни ўйнатиб, чоптириб борганларингиз йўқ. Лекин, Аллоҳ ўз Пайғамбарларини ўзи хоҳлаган кимсалардан устун қилиб қўюр.
Аллоҳ барча нарсага қодирдир» [59:6]
Аллоҳ (ўлжани) Расулуллоҳ с.а.в.га хос қилиб қўйди. Бани Қурайза қабиласи аҳдни бузиб мусулмонларга хиёнат қилиб, Хандақ ғазотида душманларга қўшилганидан кейин, Бану Қурайза қабиласи билан жанг бўлди. Расулуллоҳ с.а.в. уларнинг молларини мусулмонларга тақсимладилар. Отлиққа уч улуш, пиёдага бир улуш бердилар. Сўнг Расулуллоҳ с.а.в. Ҳудайбияда Қурайш билан тинчлик сулҳини тузганларидан кейин, Хайбар ғазоти бўлди. Аллоҳ Хайбарни Расули с.а.в.га ва мўминларга куч билан фатҳ қилиб берди ва уларнинг диёрию молларига Расули с.а.в.ни эга қилди. Расулуллоҳ с.а.в. ўлжалар ва ерларининг бешдан бирини олганларидан кейин уларни тақсимладилар. Ерларни бир минг саккиз юз улуш қилдилар, шунда у ўн саккиз қисмга бўлинди. Ҳар бир кисм юзта улушни ўз ичига оларди, Сўнг Хайбар аҳли билан ерида етиштириладиган мева, донларининг ярмини олишга келишдилар. Хайбар фатҳидан кейин Фидак аҳли келдилар. Улар Расулуллоҳ с.а.в. билан, ер ва хурмозорларининг ярми Расулуллоҳга, Фидак аҳлига эса қолган ярми қолиши ҳақида сулҳ туздилар. Фидак улушининг ярми Расулуллоҳ с.а.в.нинг ўзлари учунгина хос бўлди. Чунки унга оту туяларни чоптириб, юриш қилиб борилгани йўқ. Расул с.а.в.Фидакдан келган нарсани садақа ҳолида сарфладилар. Шунингдек, Расулуллоҳ с.а.в. Водийул Қурони куч билан фатҳ қилганларидан кейин, худди Хайбар аҳли билан тузган сулҳларига ўхшаш Водийл Қуро аҳли билан ерни уларнинг қўлида қолдириш ҳақида сулҳ туздилар. Тоймо аҳли шаҳарлари ва ерлари ўзларига қолган ҳолда жизя тўлашга Расулуллоҳ с.а.в.билан ахдлашдилар.
Макка фатҳидан кейин Ҳунайн ғазоти бўлди. Расулуллоҳ с.а.в. Ҳунайн аҳлининг молларини тақсимладилар. Ҳавозин элчилари аёллару ёш болалардан иборат бўлган асирларни авф қилишликни Расулуллоҳ с.а.в.дан сўраб келишганда, Расулуллоҳ с.а.в. авф қилдилар. Табук ғазотида эса, Ақаба соҳиби ўзи насроний бўлган Яхнат ибн Руҳба билан жизя беришлигига сулҳ туздилар. Шунингдек, Азраҳ ва Жарбо ва муқанно аҳллари билан, жизя беришликларига сулҳ туздилар. Уша қабила аҳли яҳудийлар эди. Яна шу каби Расулуллоҳ с.а.в. насроний Укайдир Дувма деган одам билан унинг жизя тўлашлигига сулҳ туздилар. Бу сулҳ Холид Укайдирни асирга олиб, Расулуллоҳ с.а.в. уни авф қилганларидан кейин бўлди. Сўнг Нажрон ва Яман элчилари келишди, улардан Исломни қабул қилганларига закот фарз бўлди ва ўз насронийлигида ёки яҳудийлигида қолганларига жизя белгиланди. Бу вақтга келиб, жизя ояти нозил бўлган, закот фарз қилинганди. Расулуллоҳ с.а.в. маъдан, сув, ўт-ўлан ҳамда оловни жами мусулмонларга умумий мулк қилганлари каби, мана шу ғазотлар давомида, садақа туялари ҳамда Аллоҳнинг йўлидаги туя ва отлар учун Нақийъ деган жойни қўриқ ер қилдилар.
Расулуллоҳ с.а.в.вафотларидан кейин, Абу Бакр р.а., Абу Бакрдан кейин эса Умар р.а. халифа бўлдилар. Фатҳлар бошланди ва уларда ўлжа, жизя ва хирожлардан
13-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120