|
кумушда вожиб қилганидек, мол, қўй, экин, мева, тижорат моли ва туяда вожиб қилди.
Шунинг учун тилла ва кумушга тааллуқли бўлган бу ҳукмлар фақат тилла ва кумуш билан чекланмаган, улардан бошқа молларга ҳам боғланган. Бу ҳукмлар тилла ва кумушдан бошқа пул мавжуд бўлмаганлиги учун улардан бошқа пулга бу ҳукмлар гапирилиб ўтилмади. Аммо тилла ва кумушга тааллуқли бўлган рибо ва пул алмаштириш ҳукмларига келсак, албатта рибо фақат тилла ва кумушга тааллуқли бўлмай, ҳадислар белгилаб берган тилла ва кумушдан бошқа рибога оид молларга ҳам тааллуқлидир. Аммо пулларни айирбошлаш фақатгина ишлатилаётган пулда бўлади.
Расулуллоҳ с.а.в.даврларида ишлатилган тилла ва кумуш пуллар воқелигини, тилла ва кумуш низоми, унинг фойдалари ва келгусида келадиган бошқа пулга оид низомларини муфассал текшириб чиқишдан шундай хулоса чиқадики, гарчи тилла ва кумуш пулларининг кичкина бўлакларини зарблаётган вақтда тилла ва кумуш билан бирга бошқа маъданларни ишлатиш жоиз бўлсада, мато ва меҳнатнинг баҳосини қиёслаш учун асос бўлган ҳолда Халифалик Давлатининг пули тилла ва кумушлиги учун сақлаб қўйиш бўлади.
107-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120