|
ПУЛЛАРНИ ЧИҚАРИШ
Ҳар бир давлат муайян нарсадан иборат бўлган ва бошқа нарсалар ва меҳнат унга нисбат бериладиган ва унга қиёсланадиган асос қилган, уни ўзгармас чекланган меъёр ва вазн билан ўзига хос услубда ва муайян шаклда уни қолиплайдиган, муайян бирликни олишга келишиб олишган. Жамиятлар қадим замонлардан бери, қиёсий бирликни ўз қийматига эга бўлган нарсалардан олишда давом этиб келди. Одамлар тилла ёки кумушни ҳамма замонларда зотий қиймати бўлгани учун мато ва хизматларнинг қийматига миқёс қилиб олдилар. Улар тилла ёки кумушдан чекланган муайян меъёр ва вазн билан хос услубда ва аниқ шаклда пул бўлагини зарбладилар,
Тилла ёки кумуш бирлигини ўз пули учун асос қилиб олган давлат маъдан низомида юрувчи бўлади. Агар давлат тилла бирлигини ўзига пул қилиш учун зарблайдиган пулига асос қилиб олса, тилла қоидасида ёки тилла низомида юрувчи бўлади. Агар давлат кумуш бирлигини ўзига пул бўлиши учун зарблайдиган пулига асос қилиб олса, кумуш қоидасида ёки кумуш низомида юрувчи бўлади. Агар давлат тилла ва кумушни ёнма-ён ўзи зарблайдиган пулига асос қилиб олса, тилла ва кумуш қоидасида ёки 2 маъдан Низомида юрувчи бўлади.
Мато ва меҳнатни қоғоз пулларга алмаштирадиган давлат, қоғоз пул низомида юрувчи бўлади. Агар у босаётган ва ўзи учун пул қилаётган қоғоз тилла ёки кумушга бадал бўлса, давлат бадал қоғоз пул низомида юрувчи бўлади. Агар давлат босаётган ва уни ўзи учун пул қилаётган қоғоз пул қийматидан муайян нисбатга тенг келадиган тилла ёки кумуш қопламаси бўлса, расмий қоғоз навларидан бўлган қоғоз пул низомида юрувчи бўлади.
Давлат босиб чиқараётган қоғози тилла ёки кумушга бадал бўлмаса, бу пулнинг тилла ёки кумушдан қопламаси бўлмаса, бундай давлатга мажбурий қоғоз низомида юрувчи деб эътибор қилинади.
Румоний давлат меъёр ва вазни чекланган тилладан бўлган ўзгармас бирликни ўз пули учун асос қилиб олди, бу бирлик асосида муайян шаклда тилла пулларни зарблаб чиқарди. Шу билан румонийлар тилла қоидасини олган ва қолипланган тилла низомида юрган давлатлардан бўлди.
Сосоний давлати кумуш бирлигини ўз пули учун асос қилиб, уни 3та вазнда қилди. Кумуш дирҳамларини махсус безак билан ишлаб, хос кўриниш ва муайян шаклда қолиплади. У қолипланган кумуш пулни айланишга ташлаб, қолипланган кумуш Низомида юрди.
112-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120