|
РОСУЛ (АЛАЙҲИС-СОЛАТУ ВАС-САЛАМ)
ИШЛАРИДАН НАМУНА ОЛИШ
Набий с.а.в тарафларидан содир бўлган ишлар икки қисмдан иборат. Табиий ишлар ва табиий бўлмаган ишлар. Ўтириш, туриш, ейиш, ичиш ва шу каби табиий ишларнинг Росул с.а.в га нисбатан ҳам, у зотнинг умматларига нисбатан ҳам мубоҳ эканлигида ҳеч қандай ихтилоф йўқ. Шунинг учун ҳам бу амаллар мандубга кирмайди.
Табиий бўлмаган ишлар эса Росул с.а.вга ҳеч ким шерик бўла олмайдиган, у зотнинг ўзларига хос ишлар ёки у кишининг ўзларига хос бўлмаган ишлардан иборат. Рўзани узлуксиз давом эттириш, яъни рўзада кундузни кечага улаб юбориш, тўрттадан ортиқ аёлларни никоҳга олиш ва шу каби - Росул с.а.в нинг ўзларига хос ишлар эканлиги исботланган хусусиятларда - биз учун у кишига шерик бўлиш жоиз эмас. Бу ишлар Росул с.а.в нинг ўзларига хос хусусиятлари эканлиги ижмо билан собит бўлган. Шунинг учун ҳам бу ишларда Росул с.а.в дан намуна олиш жоиз бўлмайди.
Аммо Росул с.а.в нинг қилган ишлари бизга муайян амал қандай ижро этилишини баён қилиб бериш учун бўлган, деб билинган ишлар эса шубҳасиз далилдир. Бу эса гоҳида у зотнинг очиқ айтган сўзларидан билинади. Масалан, Росул Aнинг қуйидаги сўзлари каби: «Менинг қандай намоз ўқиганимни кўрган бўлсангиз, ўшандай намоз ўқинг»; «Барча маросимларингизни мендан олинг». Бу сўзлар Росул с.а.в нинг ушбу қилган ишлари у кишининг изларидан боришимиз учун бизга берилаётган баён ва кўрсатмалар эканлигини билдиради. Баён учун қилинган амал гоҳида ҳолатнинг қарина (ишора)сидан билиб олинади. Бу эса Аллоҳ Таолонинг:
فَاقْطَعُوا أَيْدِيَهُمَا
– „Қўлларини кесинглар!“ [5:38]
91-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106