|
сақлаган бўлади. Ҳамда унинг одмилиги намоён бўлади. Бу комил либос билан умумий ҳаётга чиқиб, унда ўз ишларини бажариши мумкин бўлади ва ўзи билан Аллоҳдан қўрқмайдиган кимсаларнинг ёмон қарашлари ўртасини тўсадиган жиддийлик ва одмиликнинг энг юқори поғонасида бўлади.
Булар ижобий амалларни бажаришни ўз ичига олган шаръий ҳукмлардир. Салбий амалларни бажаришдан қайтарган шаръий ҳукмлар эса қуйидагилар:
1. Эркак ва аёлни хилватда бирга қолишдан қайтарган. Хилватда қолишнинг маъноси эркак ва аёлнинг бирор киши уларнинг изнисиз кира олмайдиган жойда бирга бўлишларидир. Масалан, уйда ёки йўл ва одамлардан узоқдаги холи жойда бирга бўлишлари каби. «Қомусул муҳит» китобида «Хилват - бошқа биров билан холи жойда бирга бўлиш», дейилган. Демак хилват икки шахснинг ёлғиз учрашиши бўлиб, у ерда улар ўзлари билан бирга бошқа бировнинг бўлишидан тинч бўладилар. Бу хилват бузуқликнинг айнан ўзгинаси бўлгани учун, бу шахслар ким бўлмасин ва бу хилват қандай бўлмасин, Ислом маҳрам бўлмаган эркак ва аёлнинг ҳар қандай ёлғиз қолишларини қатъий тақиқлаган. Пайғамбар с.а.в. деганларки: «Бирор киши ёнида маҳрами бўлмаган аёл билан ёлғиз қолмасин. Чунки уларнинг учинчиси шайтон бўлади». (Муслим ривояти). Шариат хилватда қолишдан қайтариш билан эркак ва аёлни орасига ҳимоя тўсиғини ўрнатди. Хилватнинг воқелиги шундайки, у эркакни аёл ҳақида аёлликдан бошқа нарсани билмайдиган, аёлни эркак ҳақида эркакликдан бошқасини билмайдиган қилиб қўяди. Бу хилватда ёлғиз қолишдан қайтариш билан бузуқлик сабаблари бартараф этилади. Чунки хилват бузуқликка олиб борувчи воситалардан биридир.
2. Аёлни ясан-тусан қилишдан қайтарди. Аллоҳ Таоло марҳамат қилади:
}وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاءِ اللاَّتِي لاَ يَرْجُونَ نِكَاحًا فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُنَاحٌ أَنْ يَضَعْنَ ثِيَابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِينَةٍ {
– „Хотинлардан кексайиб-қариб қолган, эрга тегишни ўйламайдиганлари бирон зеб-зийнат билан ясанмаган ҳолларида кийимларини (яъни рўмол, ёпинчиқларини) олиб қўйишларида уларга гуноҳ йўқдир“. [24:60]
94-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181