|
Биринчиси - ҳукуматни муҳосаба қилади ва уни кузатиб туради. Иккинчиси - қонунлар ишлаб чиқади. Учинчиси эса ҳокимларни тайин қилади ва уларни ишдан олади. Демак, у ҳукуматни муҳосаба қилиш ва уларни кузатиб туриш жиҳатидан ҳокимият мақомида бўлмаса-да, лекин қонунлар ишлаб чиқиш, ҳокимларни четлатиш ва уларни тайин этиш жиҳатидан ҳокимият, деб ҳисобланади. Уммат мажлиси бунинг акси бўлиб, у ҳокимларни муҳосаба қилади, уларни кузатиб туради ҳамда ишларни бошқаришда камчиликка йўл қўйиш, Исломни татбиқ қилишдаги эътиборсизлик, Исломий даъватни ёйишдаги сусткашлик каби норозилик билдиришга эҳтиёж туғилган ишларда ўз норозилигини билдиради. Лекин қонунлар ишлаб чиқмайди, ҳокимларни тайинлаб, уларни ишдан четлата олмайди. Шунга кўра, у депутатлар мажлисидан фарқ қилади. Демак, аёлнинг Уммат мажлисида аъзо бўлиши жоиз, чунки у ҳокимият эмас. Бироқ, аёл кишининг депутатлар мажлисида аъзо бўлиши жоиз эмас, чунки у ҳокимият устунларидан ҳисобланади. Магар унга аъзо бўлиши муҳосаба қилиш, кузатиб бориш ва даъватни олиб чиқишга чеклансагина мумкин. Эркак кишининг ҳам, шунингдек, депутатлар мажлисида аъзо бўлиши мумкин эмас. Магар унинг ҳам аъзо бўлиши муҳосаба қилиш, кузатиб бориш ва даъватни олиб чиқишга чеклансагина мумкин. Чунки эркак киши учун ҳокимиятни бошқариш жоиз бўлса-да, бироқ Аллоҳ нозил қилган нарса билан бошқаришгина жоиз. Шу сабабли депутатлар мажлиси, демократик капиталистик мабдага кўра, ҳокимият мақомидаги иш ҳисобланади.
Аёл кишининг ҳокимиятда бўлиши жоиз эмаслиги ҳокимни сайлаши ҳам мумкин эмас, деган нарсани англатмайди. Чунки аёлнинг ҳокимиятда бўлиши жоиз эмаслигига очиқ-ойдин наҳий ворид бўлган. Бухорий Абу Бакра орқали ривоят қилиб келтирганки, Расулуллоҳ с.а.в. айтганлар: «ўз ишларини аёл кишининг қўлига топшириб қўйган қавм ҳаргиз нажот топмагай». Аёл киши ҳокимларни сайлаши эса бунинг аксидир. Чунки бу сайлаш уни ҳокимият доирасига киритиб қўймайди, балки унга ҳукмронлик қиладиган шахсни танлаш ҳуқуқини беради. Шариат аёлга ҳокимни сайлашга ва ҳокимиятдаги бирор амалга бирор эркак кишини танлашга рухсат берган. Чунки аёл киши халифага байъат бериши ва уни сайлаши мумкин. Умму Атийядан ривоят қилинади: «Биз Набий А.га байъат бердик. Аллоҳга бирор нарсани шерик қилмаслигимизни шарт қилдилар ва бизларни ниёҳа (овоз чиқариб йиғлаш)дан қайтардилар. Бизлардан бир аёл қўлини тортиб олди ва: «Фалончи менга йиғлашиб берган эди. Мен унга қайтаришни хоҳлайман», деди. Унга ҳеч нарса демадилар. У кетиб, кейин қайтиб келди». (Бухорий ривояти). Байъат Пайғамбар с.а.в.га
81-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181