|
фикр билдириш ҳуқуқини баробар берган. Исломда шўро эркакнинг ҳам, аёлнинг ҳам ҳақидир. Аллоҳ Таоло марҳамат қилади:
}وَشَاوِرْهُمْ فِي الأَمْرِ {
– „Ва ишларингизда уларга маслаҳат солинг!“. [3:159]
}وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَيْنَهُمْ {
– „Уларнинг ишлари (мудом) ўзаро шўро-маслаҳат (билан) бўлур“. [42:38]
Бу умумий ҳукм бўлиб, эркакни ҳам, аёлни ҳам ўз ичига олади. Маoруф ишларга буюриш ва мункар ишлардан қайтариш эркагу аёлга ҳам баб-баробар вожибдир. Аллоҳ Таоло дейди:
}وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ {
– „Ораларингиздан яхшиликка (Исломга) даъват қиладиган, ибодат-итоатга буюрадиган ва исён-гуноҳдан қайтарадиган бир жамоат бўлсин“. [3:104]
Расулуллоҳ с.а.в. дедилар:
«من رأى منكم منكراً فليغيره»
«Сизлардан кимки бир мункар ишни кўрса, уни ўзгартирсин». Булар ҳам умумий сўзлар бўлиб, эркак ва аёлни ўз ичига олади. Ҳокимларни муҳосаба қилиш эркак ва аёлга баб-баробар фарз. Насиҳат қилиш ҳам эркак ва аёл учун шаръан қонунлаштирилган. Пайғамбар с.а.в.:
«الدين النصيحة, قيل لمن يا رسول الله قال الله ولرسوله ولأئمة المسلمين وعامتهم»
«Дин насиҳатдир», деб айтганларида: «Ким учун, эй Расулуллоҳ?», деб сўралди. «Аллоҳга, Пайғамбарига, мусулмонларнинг имомларига (бошлиқларига) ва барча мусулмонларга», дедилар. (Муслим ривояти). Насиҳат қилиш фақат эркак кишига чеклаб қўйилмади. Балки насиҳат қилувчи - эркак ёки аёл бўладими, фарқи йўқ - мусулмонларнинг имомларига ҳам, уларнинг оммасига ҳам насиҳат қилиши мумкин. Аёллар Расулуллоҳ с.а.в. билан баҳс-муноқаша қилишар ва саволлар берар эдилар. Бунинг маъноси ҳокимият тепасида турган халифа ёки ундан бошқа шахслар билан баҳс-мунозара қилиш, улардан сўраш, демакдир. Расулуллоҳ с.а.в.дан ривоят қилинганки, ул зот ҳайит куни эркакларга ваoз-насиҳат қилганларидан кейин «аёллар олдига юриб келдилар. Кейин уларга ваoз-насиҳат қилиб таълим бердилар ва:
«Садақа қилинглар. Чунки сизларнинг кўпчилигингиз жаҳаннам ўтинларисиз», дедилар. Шунда аёллар орасидан икки юзи қорайган
83-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181