|
уринглар. Аммо сизларга итоат қилсалар, уларга қарши бошқа йўл ахтарманглар“. [4:34]
Бу ердаги уриш енгил уриш бўлиши керак. Зеро, Расулуллоҳ с.а.в. видолашув ҳажидаги хутбаларида:
«فإن فعلن ذلك فاضربوهن ضرباً غير مبرح»
«Агар аёлларингиз итоатсизлик қилишса, оғритмасдан уринглар», деганлар. (Муслим келтирган). Агар аёл итоат этмаса, эрга уни жазолаш ҳуқуқи берилган. Чунки эр оила ишларини бошқарувчи раҳбардир. Шариат аёлга бажаришни буюрган ишлардан ўзга итоатсизлигида хотинини уриши, сиқиши мумкин эмас.
}فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلاَ تَبْغُوا عَلَيْهِنَّ سَبِيلاً {
– „Аммосизларгаитоатқилсалар, уларгақаршибошқайўлахтарманглар“. [4:34]
Эр ўз хотинига меҳрибон бўлиши ва бирор нарсани сўраганда хушмуомала бўлиши, ҳаттоки у билан бирга қўшилишни истаса, аёлга муносиб яхши шарт-шароитларни муҳайё қилиши лозим. Расулуллоҳ с.а.в. дедилар:
«لا تطرقوا النساء ليلاً حتى تمتشط الشعثة, وتستحد المُغيبة»
«Аёллар тўзиган сочларини тараб, поклайдиган жойларини поклагунча тунда ҳузурларига кирманг (яъни, сафардан қайтганда уйларингизга қўққисдан кириб борманглар)» (муттафақун алайҳ). Эрнинг аёлга ва оилага етакчи эканлигининг маъноси - у ягона ҳукмрон ва буйруғи қайтирилмайдиган ҳоким, дегани эмас. Оилага эрнинг бошлиқлигининг маъноси - у оила ишларини тартибга солувчи ва унга ғамхўрлик қилувчи эканлигидир. Шунинг учун аёл эрининг сўзига сўз қайтариши ва у билан баҳслашиши, гапирган гапларида унга мурожаат қилиши мумкин, чунки уларнинг ҳар иккиси ҳам ўзаро дўст бўлиб, бири ҳоким, иккинчиси маҳкум эмас, бири амир, иккинчиси фуқаро эмас. Балки улар икки дўст бўлиб, ишларини бошқаришда ва оилага ғамхўрлик қилишда бири иккинчисига бошлиқ қилинган. Пайғамбар с.а.в. ҳам оилада хотинларига дўст бўлганлар, давлат бошлиғи ва пайғамбар бўлишларига қарамай, оилада якка ҳоким ва ҳукмрон эмас эдилар. Умар ибн Хаттоб р.а. ҳадисларида шундай деганлар:
«والله إن كنا في الجاهلية ما نعد للنساء أمراً حتى أنزل الله تعالى فيهن ما أنزل, وقسم لهن ما قسم فبينما أنا في أمر أأتمره إذ قالت لي امرأتي لو صنعت كذا وكذا, فقلت لها وما لك أنت ولما ها هنا, وما تكلفك في أمر أريده, فقالت لي عجباً لك يا ابن الخطاب ما تريد أن تراجع أنت, وإن ابنتك لتراجع رسول الله r حتى يظل يومه غضبان. قال عمر فآخذ ردائي ثم أخرج مكاني حتى أدخل على حفصة فقلت لها يا بنية إنك لتراجعين رسول الله r حتى يظل يومه غضبان. فقالت حفصة والله إنا لنراجعه فقلت تعلمين أني أحذرك عقوبة الله, وغضب رسوله يا بنية لا يغرنك هذه التي قد أعجبها حسنها, وحب رسول الله r إياها. ثم خرجت حتى أدخل على أم سلمة لقرابتي منها, فكلمتها. فقالت لي أم سلمة عجباً لك يا ابن الخطاب, قد دخلت في كل شيء حتى تبتغي أن تدخل بين رسول الله r وأزواجه. قال عمر فأخذتني أخذاً كسرتني به عن بعض ما كنت أجد, فخرجت من عندها»
144-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181