|
юзи билан икки кафти очиқ ҳолда бозорга чиқиши, бегона эркакларга гапириши, олди-сотди, ижара, ваколат, кафолат ва булардан бошқа барча шаръий муомалаларда одамлар билан муомала қилиши мумкинлигига очиқ-равшан далолат қиляпти. Аллоҳ Таоло ҳижобни (яъни, юзни ёпишни) фақат пайғамбар аёлларигагина шаръий ҳукм қилган. Ҳижобни ёқлаб айтилган сўзлар исломий раъй ҳисобланади. Чунки унинг учун далилга ўхшаш нарса бор. Соҳиби мазҳаб мужтаҳид имомлардан баъзилари ҳижобни ёқлаб чиққанлар. Бироқ, улар далил қилиб келтираётган далилга ўхшаш нарса заиф бўлиб, унда бир оз бўлса ҳам далил келтириш жиҳатлари ўз ифодасини топмайди.
Яна бир масала қолди. У масала шуки, баъзи мужтаҳидлар фитна хавфи бўлгани учун ҳижоб аёл кишига шаръий ҳукм сифатида жорий қилинади, деб айтадилар. Бинобарин, аёл киши эркаклар орасида юзини очишдан - у авратлиги учун эмас, балки фитна хавфи бўлгани учун қайтарилади, деб айтадилар. Бу сўз бир неча жиҳатдан ботилдир:
Биринчиси: Фитна хавфи бўлгани учун юзни очиш ҳаром қилинганига на Китоб (Қуръон)да, на суннатда, на саҳобалар ижмоoида ва на шаръий иллатга асосланган қиёсда бирорта шаръий нусус келган. Шунга кўра, шарoан унинг ҳеч қандай қиймати йўқ ва у шаръий ҳукм, деб эътибор ҳам қилинмайди. Чунки шаръий ҳукм Шореънинг хитобидир. Шореънинг хитобида фитна хавфи бўлгани учун юзни очиш ҳаром қилингани келмаган. Маълум бўладики, аслида унга тамоман қарама-қарши шаръий далиллар келган ҳамда оят ва ҳадислар юзни ва икки кафтни очиб юришни мутлақ мубоҳ қилган, буни бирор нарса билан қайдламаган ва бирорта ҳолатга хослаб ҳам қўймаган. Демак, юзни очишни ҳаром қилиш ва уни тўсишни вожиб қилиш ҳақидаги сўз Аллоҳ ҳалол қилган нарсани ҳаром қилиш ва бутун оламлар Парвардигори вожиб қилмаган нарсани вожиб қилиш бўлади. Шунга кўра, у шаръий ҳукм деб эътибор қилинмаслигидан ташқари, очиқ нусус билан собит бўлган шаръий ҳукмларни бекор қилувчи ҳамдир.
Иккинчиси: Юзни очишни ҳаром қилиш ва уни тўсишни вожиб қилиш учун фитна хавфини иллат қилишга на сароҳатан, на далолатан, на истинботан ва на қиёсан ҳеч қандай шаръий нусус келган. Демак, у мутлақо шаръий иллат эмас, балки ақлий иллатдир. Ақлий иллатнинг эса шариат ҳукмларида эътибори йўқ. Балки эътиборлиси фақат шаръий иллатдир. Шунга кўра, фитна хавфи сабабли юзни очишни ҳаром қилиш ва уни тўсишни вожиб қилишни шаръий ҳукм қилишнинг ҳеч қандай қиймати йўқ. Чунки у шариатда келмаган.
Учинчиси: «Ҳаромга элтувчи восита ҳам ҳаромдир», қоидаси фитна
63-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181