|
қилиш бўлади. Агар бундай маънони ифодаламаса, таклифдаги талабларни қабул қилмаган бўлади ва оқибатда қабул қилиш бўлмайди. Энди шариат битим тузаётган томонларнинг бир-бирлари билан никоҳ тузишларига рухсат берган бўлиши шарти қолди. Чунки шариат бирор битимни тақиқлаган бўлса, бу битимни тузиш мумкин бўлмайди.
Булар битимнинг қонуний тусга киришига нисбатан айтилган фикрлар. Энди битимнинг саҳиҳ (соғлом) бўлишига келсак. Агар шариат бундай битимни тузишдан қайтармаган бўлса, битим тузилган бўлади. Агар шариат битимнинг бирор жиҳатини тақиқлаган бўлса, битим ана шу жиҳатдан фосид (бузилган) бўлади, лекин ботил бўлмайди. Аёл никоҳ битими учун яроқли бўлиши кераклиги эса шариат баъзи аёлларни никоҳга олишни, масалан, опа-сингилларни бирга жамлаб никоҳга олишни тақиқлаган. Бундай никоҳи ҳаром қилинган аёллар билан тузилган никоҳ битими саҳиҳ бўлмайди. Никоҳ валий иштироки билангина саҳиҳ бўлишига келсак, бунга Абу Мусо ривоят қилган ҳадис далил бўлади. Расулуллоҳ с.а.в.:
«لا نكاح إلا بوليّ»
«Никоҳ валийнинг иштироки билангина бўлади», дедилар. (Ибн Ҳиббон ва Ҳоким ривояти). Аёл ўзини турмушга чиқаришга ва бошқани турмушга беришга ҳамда турмушга чиқишида ўз валийсидан бошқа одамни вакил қилишга ҳақли эмаслигига Оиша р.а. Пайғамбар с.а.в.дан ривоят қилган ҳадис далилдир:
«أيّم امرأة نكحت بغير أذن وليّها فنكاحا باطل, فنكاحا باطل, فنكاحا باطل»
«ўз валийсининг изнисиз никоҳ қурган аёлнинг никоҳи ботилдир, никоҳи ботилдир, никоҳи ботилдир». (Ҳоким ривояти). Абу Ҳурайра Пайғамбар с.а.в.дан ривоят қиладики:
«لا تزوج المرأة المرأة, ولا تزوج المرأة نفسها, فإن الزانية هي التي تزوج نفسها»
«Аёл аёлни турмушга бермайди, аёл ўзини ҳам турмушга бермайди. Зинокор аёлгина ўзини-ўзи турмушга беради». Никоҳ битимида икки муслим гувоҳ ҳозир бўлиши кераклигига эса Қуръон ражoий талоқ қилинган аёлни ўз эрига хотинликка қайтаришда икки мусулмон гувоҳнинг ҳозир бўлишини шарт қилган. Аллоҳ Таоло дейди:
}فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فَارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَأَشْهِدُوا ذَوَى عَدْلٍ مِنْكُمْ {
114-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181