|
Агар бу икки вакил ҳам уларнинг ўртасини ислоҳ қилиб, келиштиришга қодир бўлмаса, бу ҳаракатлардан кейин уларнинг ўртасини келиштиришнинг иложи қолмайди. Чунки улардаги ички туйғулар ўрталарини ажратишдан бошқа нарсани қабул қилмайди. Энди талоқдан бошқа чора қолмади. Шоядки улар оилавий тинчликни топсалар ва талоқ билан бундай муаммолар барҳам топса. Аллоҳ Таоло дейди:
}وَإِنْ يَتَفَرَّقَا يُغْنِ اللَّهُ كُلاَ مِنْ سَعَتِهِ وَكَانَ اللَّهُ وَاسِعًا حَكِيمًا {
– „Бордию эр-хотин ажралиб кетсалар, Аллоҳ иккаласини ҳам Ўзининг кенг карами билан беҳожат қилиб қўйгай (яъни ҳар иккисига ҳам аввалги турмушидан яхшироқ эр ёки хотин насиб этиши мумкин). Аллоҳ фазлу карами кенг ва ҳикмат эгаси бўлган зотдир“. [4:130]
Лекин бу талоқ ҳам эр-хотин ўртасида имконият қолдирди ва уларнинг ўртасини тамоман ажратмади. Балки биринчи ва иккинчи талоқдан сўнг уларга қайта никоҳланиш ҳуқуқини берди. Чунки биринчи ва иккинчи талоқ Баъзан эр-хотин қалбида биринчи талоқдан кейин иккинчи бор ва иккинчи талоқдан кейин учинчи бор оилавий ҳаётни қайта бошлашга рағбатни уйғотади. Мана шундан шариат талоқни уч марта талоқ қилиш, деб белгилади. Аллоҳ Таоло дейди:
}الطَّلاَقُ مَرَّتَانِ فَإمْسَاكٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِيحٌ بِإِحْسَانٍ {
– „(Эр хотинини қайта никоҳига олиши мумкин бўлган) талоқ икки мартадир. Сўнгра (оилани) яхшилик билан сақлаш ёки чиройли суратда ажрашиш (лозим)“. [2:229]
Токи эр-хотин ўз қалбларига қулоқ солиш ва қалбларида жойлашган Аллоҳдан қўрқишга қайтишлари натижасида оилавий ҳаётни қайтадан бошлаб, илгари топмаган роҳат ва хотиржамликни ва оилавий осойишталикни топишга интилсалар, ажаб эмас. Шунинг учун Ислом эрга биринчи ва иккинчи талоқдан сўнг яна хотинини никоҳига олишга рухсат берган. Шунингдек, Ислом эр-хотинга ўз қалбларига қулоқ солишлари, ажралиш ҳақида қайта ўйлаб кўришлари ва унга илгари бўлганидан кўра жиддийроқ равишда қарашлари учун имкон берадиган воситани берди. Зеро, талоқдан кейинги идда муддатини уч ҳайз муддати билан белгилади. Бу уч ойга яқин вақт бўлади. Ёки ҳомилали бўлса, идда муддатини бола туғилгунча қилиб белгилади. Бу муддат ичида хотинига уйдан жой бериш ва боқиш масoулиятини эрга юклади ва идда сақлаётган хотинини бу муддат тугагунча уйдан чиқариб юборишдан қайтарди. Бу эса ўзаро қалбларни яқинлаштириш ва дилларни поклаш учун ва икки томон бир-бирларига қайтишлари учун йўлни кенгайтириш ва қайта бирга яшашлари учун шароит яратиш эди. Бу жиҳатдан Ислом Қуръонда тавсиялар беради. Аллоҳ Таоло дейди:
163-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181