|
олмайди. Бу тушунарли бўлиб, ҳеч қандай гапга муҳтож эмас. Демак, Аллоҳ Таоло мўминаларни кўриниб тургандан бошқа зеб-зийнат ўринларини кўрсатишдан қайтаряпти. Энди «Кўриниб тургандан бошқа» сўзи кўзда тутган аъзоларга келсак, унинг тафсири икки ишга қайтади. Улардан биринчиси нақл қилинган тафсир, иккинчиси эса бу оят нозил бўлган асрда, яъни Расулуллоҳ с.а.в.нинг даврларида, у кишининг олдиларида муслима аёлларнинг кўриниб турган ерларига уни татбиқ қилиш вақтида «кўриниб турган» сўзидан тушунилган нарса (маъно)дир.
Энди нақл қилинган тафсирга келсак, бу оят тафсири хусусида ибн Аббосдан «кўриниб турган» лафзи «юз билан икки кафт»ни кўзда тутади, деб ривоят қилинган. Муфассирлар ҳам шу тафсирни олишган. Масалан, имом ибн Жарир ат-Табарий: «Бу билан юз ва икки кафт кўзда тутилган», деган кишининг сўзи тўғри сўзларнинг энг яхшисидир, деб айтганлар. Қуртубий эса: «Кўпинча одатда ҳам, ҳаж ва намоз каби ибодатда ҳам юз билан икки кафт кўриниб тургани учун истиснонинг шу икки аъзога қайтиши тўғри бўлади», деб фикр билдирганлар. Имом Замахшарий: «Аёл киши нарсаларни қўли билан ушлашдан ҳамда юзини очишга хусусан гувоҳликда, муҳокамада ва никоҳда муҳтож бўлади. Шунингдек, йўлларда юришга ва оёқларининг кўриниб туришига, хусусан улардан фақирлари мажбур бўлади», деб айтганлар. Булар «кўринибтурганданбошқа» сўзининг маъносидир.
Аммо «кўриниб турган» сўзидан тушунилган маънога келсак, бу оят нозил бўлган вақтда кўриниб турган нарса юз билан икки кафт эканлиги маълум бўлади. Аёллар юзларини ва икки қўлларини Расулуллоҳ с.а.в.нинг ҳузурларида очиб юришарди. У киши буни инкор этмас эдилар. Шунингдек, улар юзларини ва икки қўлларини бозор ва йўлларда очиб юришарди. Бу хусусда сон-саноқсиз ҳадислар бўлиб, қуйида улардан мисоллар келтирамиз:
1. Жобир ибн Абдуллоҳдан ривоят қилинади: «Мен ийд куни Расулуллоҳ с.а.в. билан бирга эдим. Хутбадан олдин азон ва иқоматсиз намозни бошладилар. Кейин Билолга суяниб турдилар. Аллоҳдан тақво қилиш (қўрқиш)га буюрдилар ва Унга итоат қилишга ундадилар. Одамларга ваoз-насиҳат қилиб, уларга таълим бердилар. Кейин юриб аёлларнинг олдига келдилар ва уларга ҳам таълим бердилар ҳамда шундай дедилар:
«تصدقن فإن أكثركن حطب جهنم, فقامت امرأة من سطة النساء سفعاء الخدين, فقالت: لم يا رسول الله؟ قال: لأنكن تكثرن الشكاة وتكفرن العشير»
60-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181