|
«Жилбоб сирдоб ва синморга ўхшайди, у аёлнинг кенг кийими бўлиб, ёпинчиқ сингари у билан кийимларини устидан ўраб олади». Жавҳарий «Сиҳоҳ»да «Жилбоб - ёпинчиқ», деб айтган. Ҳадисда жилбоб аёл кийимларини ўраб оладиган ёпинчиқ маъносида келган. Умму Атийя ривоят қилади: «Расулуллоҳ с.а.в. бизга уларни - ёш қизларни, ҳайз кўриб турган ва бґйи етган қизларни Рамазон ва Қурбон ҳайит намозларига чиқаришимизни буюрдилар: «Ҳайз кўриб турганлари намоздан четлашадилар, яхшиликка ва мусулмонларнинг дуосига гувоҳ бўладилар». Айтдимки: «Кимнингдир жилбоби-ёпинчиғи қолмасачи?» Дедилар: «Унга опаси (дугонаси) жилбобини кийдирсин». (Муслим ривояти). Бунинг маъноси - агар аёлнинг кўчага чиқиш учун киядиган либоси бўлмаса, у нима қилади? Расулуллоҳ дугонаси кийими устидан киядиган кийимини унга бериб туришига буюрганлар. Шунга кўра, оятнинг маъноси қуйидагича бўлади: Аллоҳ Таоло Расулуллоҳ с.а.в.дан ўз аёлларига, қизларига ва мўминларнинг аёлларига кийимлари устидан киядиган либосларини пастгача узун қилиб олишларини айтишларини талаб қилган. Бунга яна ибн Аббоснинг «Жилбоб - юқоридан пастгача тўсиб турадиган ридо», дегани ҳам далилдир. Демак, оят кенг кийим бўлган жилбобни пастгача узун қилиб олишни билдириб, бошқа ҳеч нарсани билдирмайди. «Устларига жилбобларни узун қилиб олсинлар» жумласидан қандай қилиб «кийимлари билан юзларини тўсишлари»ни тушуниш мумкин? «Узун қилиб олсинлар» ва «жилбоб» сўзлари луғавий ва шаръий маънолари чегарасида қанчалар шарҳланмасин, оят кийимни узун қилиб олишни, тепага эмас, балки пастгача узун қилиб тушириб олишни ифодалайди. Шунга кўра, ушбу оятда ҳижобга ҳеч қандай далил ҳам йўқ. Қуръон лафзлари ва жумлалари ўзининг луғавий ва шаръий маънолари билан тафсир қилиниб, булардан бошқаси билан тафсир қилиниши мумкин эмас. Луғавий маъноси аниқ, яъни аёлларга буюрилдики, жилбобларини узун қилиб олсинлар, яъни кийимлари устидан киядиган кийимларини оёқларигача ёпиб турадиган даражада узун қилиб олсинлар. Кийимни пастгача тушириб олиш маъноси муборак ҳадисда ҳам келган. Ибн Умар ривоят қилганки: «Расулуллоҳ дедилар: «Кимки такаббурлик қилиб этакларини судраб юрса, Қиёмат куни Аллоҳ унга қарамайди». Шунда Умму Салама сўрадики: «Унда аёллар этакларини нима қиладилар?». Дедилар: «(Тиззаларидан) бир қарич туширсинлар (узун қилсинлар)». Деди: «Унда оёқлари очилиб қолар эканда?» Дедилар: «(Тиззаларидан) бир зироҳ (яъни бир билак) узунлигича узайтирсинлар. Бундан зиёда қилмасинлар». (Термизий ривояти).
56-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181