|
Қуръонда Пайғамбар аёлларига хос бўлган бошқа оятлар ҳам бор. Масалан, Аллоҳнинг қуйидаги ояти:
}وَلاَ أَنْ تَنْكِحُوا أَزْوَاجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَدًا {
– „Ва унинг ортидан аёлларига уйланишингиз ҳеч қачон дуруст эмасдир“. [33:35]
Бу оятга кўра, Пайғамбар аёлларига у зотдан кейин турмуш қуриш мумкин эмас. Бунга хилоф ўлароқ, муслима аёллар ўз эрларидан сўнг турмушга чиқаверадилар. Демак, бу ҳижоб ҳақидаги икки оят ҳам пайғамбардан сўнг аёллари турмуш қуришлари ҳаром қилинган оят каби ул зотнинг аёлларига хосдир.
Бу ўринда «Сабабнинг хослиги эмас, балки лафзнинг умумийлиги эътиборга олинади» қоидасига кўра, мазкур оятларнинг нозил бўлиш сабаби Пайғамбар аёллари бўлиб, оятлар Пайғамбар аёлларига ҳам, бошқа аёлларга ҳам умумий бўлади, деб айтилмайди. Бундай деб айтмаслик керак. Чунки оятнинг нозил бўлиш сабаби рўй берган ҳодиса бўлиб, у ваҳий нозил бўлишига сабаб бўлади. Бу ўринда эса Пайғамбарнинг аёллари рўй берган ҳодиса эмаслар. Балки бу оят муайян шахслар ҳақида келган муайян нусусдир. Демак, нусус улар шахси хусусидадир. Зеро, Аллоҳ Таоло дейдики:
}يَانِسَاءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِنِ النِّسَاءِ {
– „Эй пайғамбар аёллари, сизлар аёллардан бирортаси каби эмасдирсизлар (яъни, бирон аёл фазлу-мартабада сизлар каби бўла олмас)“. [33:32]
}أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ {
– „Қачон сизлар улардан (яъни, пайғамбар аёлларидан) бирон нарса сўрасангизлар…“. [33:35]
Бундаги «аёллар» маъносини англатувчи замир (олмош) Пайғамбар аёлларига хос бўлиб, уларга тайин қилинган, бошқаларга эмас. Бу оят давомида Аллоҳ Таоло дейди:
}وَمَا كَانَ لَكُمْ أَنْ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ {
– „Сизлар Аллоҳнинг пайғамбарига озор беришингиз дуруст эмасдир“. [33:35]
Бу оят уларнинг ҳижобланиши иллатини маълум қиляпти. Буларнинг ҳаммаси мазкур оятлар Пайғамбар аёллари ҳақида келган нусус эканини билдиради. «Сабабнинг хослиги эмас, балки лафзнинг умумийлиги эътиборга олинади», қоидаси бу оятларга тўғри келмайди.
Шунингдек, Пайғамбар аёлларига қаратилган хитоб муслима аёллар учун ҳам хитоб ҳисобланади, деб айтмаслик керак. Чунки муайян шахс учун айтилган хитоб барча мўминлар учун ҳам хитоб ҳисобланиши
53-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181