|
сайланмоқликлари учун айтилган ул зотнинг буйруқлари эди. Буйруқ умумий бўлиб, унда эркакларни хослаб қўймадилар. Сайланган кишиларнинг ичидан ҳам, сайлаган кишиларнинг орасидан ҳам аёлларни истисно қилмадилар. Хослаб қўйиш далили келмаган экан, умумий буйруқ умумийлигича қолаверади Буйруқ хослаб қўйилмаганлиги сабабли, у эркак ва аёлларнинг барчасини - улар сайлаган ёки сайланган бўлишларидан қатъий назар - ўз ичига олади.
Шунга кўра, аёлнинг уммат мажлисида аъзо бўлиши ва унинг аъзоларини сайлаши жоизлиги унинг раъй билдиришда бошқа шахс томонидан вакил бўлиши ва раъй билдиришда бошқа шахсни вакил қилиши жиҳатидан ҳамда иккинчи Ақаба байъати ҳадиси орқали собит бўлган.
Шўро эркак ва аёлнинг ҳаққи экани, ҳокимларни муҳосаба қилиш, маoруф ишларга буюриш ва мункар ишлардан қайтариш эркак ва аёлга фарз экани, насиҳат қилиш эркак ва аёл учун шаръий ҳукм қилингани, раъй билдиришда вакиллик эркак ва аёл учун жоизлиги, аёл ўз раъйига эга бўлиши ва бу раъй сиёсий, қонунчилик ёки бошқа соҳадаги раъй бўладими, бу раъйни билдиришга ҳақли экани ҳеч кимда шубҳа уйғотмайди. Уммат мажлисининг вазифалари шўро (маслаҳат бериш), ҳокимларни муҳосаба қилиш, маoруфга буюриш, мункардан қайтариш ва мусулмонларнинг имомларига панд-насиҳат қилишга чеклангани ҳамда бу ишларнинг барчаси ҳокимият ишларидан бўлмай, фақат раъйга тааллуқли ишлар бўлгани сабабли аёлнинг уммат мажлисига аъзо бўлиши ва уммат мажлиси аъзоларини сайлаши жоизлигида ҳеч қандай шубҳа бўлмаслигини тақозо этади. Бироқ, баъзи одамлар уммат мажлиси аъзоларини аёл сайлаши жоизлигига шубҳа билдириб: «Байъат сайлов эмас, балки қулоқ солиш ва итоат этишга аҳд қилишдир. Унда сайловнинг жоизлигига далил йўқ», дейдилар. Лекин уммат мажлисининг иши раъй билдириш экани ва аёл раъй билдиришда хоҳлаган кишини вакил қилишга ҳақли экани собит бўлганига кўра, уммат мажлиси аъзоларини аёл сайлаши жоизлигида ҳеч қандай шубҳа бўлмаслиги лозим. Бундан ташқари, байъат фақат итоат қилиш аҳди эмас, балки дастлаб ўзаро розилик аҳди ва аҳдлашувчиларнинг розилик билан халифани танлашларидир. Демак, байъат ва сайлов бир хил иш бўлиб, у иш халифани танлашдан иборат. Шунга кўра, аёл ҳокимларни сайлаш ва уларни танлашга ҳақлидир. Бунга аёллар байъати ҳақидаги собит бўлган ҳадис ҳам далил бўлади. Шундай экан, уммат мажлиси аъзоларини танлаш аёл учун албатта жоиз. Яна баъзи одамлар уммат мажлиси депутатлар мажлиси (парламент)га ўхшагани учун уммат мажлисида аёлнинг аъзо бўлиши
86-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181