|
яшаётган ва жамиятга аралашишга ёки авратлари очиқ кофира аёллар билан савдо-сотиқ ё гаплашиш ёки ижара каби муомалаларда бўлишга мажбур бўлаётган эркаклар бу муомалалар асносида кўзларини тўсишлари ва мажбур бўлган ҳолатларида қарашга муҳтож бўлган миқдорга чекланишлари вожиб.
Булар қарашга тааллуқли ҳукмлар эди. Қўл бериб кўришишга келсак, Бухорийнинг «Саҳиҳ»ида келган ҳадисга мувофиқ, эркак аёл билан, аёл эркак билан ўрталарида бирор тўсиқсиз қўл бериб кўришишлари мумкин. Умму Атийя дейдики:
«بايعنا النبي r فقرأ علينا أن لا يشركن بالله شيئاً ونهانا عن النياحة, فقبضت امرأة منا يدها»
«Расулуллоҳга байъат қилдик. «Аёллар Аллоҳга бирор нарсани шерик қилмасинлар», оятини ўқиб бердилар ва ўликларга йиғлашдан қайтардилар. Шунда орамиздаги бир аёл қўлини тортиб олди». Байъат қўл бериб кўришиш орқали бўлганди. «қўлини тортиб олди» жумласининг маъноси, қўлини байъат қилиш учун чўзгандан сўнг қайтариб олди, деганидир. Демак, қўлини тортиб олганлиги у қўл бериб кўришиш орқали байъат бермоқчи эканлигини билдиради. «Орамиздаги бир аёл қўлини тортиб олди» иборасидан тушуниш мумкинки, ушбу аёлдан бошқаси қўлини тортиб олмаган, яъни бошқаси қўл бериб кўришиш орқали байъат қилган. Шунингдек, Аллоҳ Таолонинг:
}أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَاءَ {
– „Ёки аёлларни ушласанглар“, [4:43]
оятидаги «аёлларни» лафзи барча аёллар учун умумий бўлиб, ушлашлик таҳоратни кетказиши оятдаги ҳукм аёлни ушлаган эркакнинг таҳорати кетишига чекланган. Зеро, аёлларни шаҳватсиз ушлаш ҳаром эмас. Демак, улар билан қўл бериб сўрашиш ҳам ҳаром эмас. Бунга қўшимча сифатида, аёлнинг қўли аврат эмас ва унга шаҳватсиз қараш ҳам ҳаром бўлмайди. Шунга биноан, улар билан қўл бериб кўришиш ҳам ҳаром бўлмайди.
Бу эса ўпиш масаласидан буткул бошқадир. Эркак кўнгли тусаётган бегона аёлни ўпиши, аёл кўнгли тусаётган бегона эркакни ўпиши ҳаром. Чунки ўпиш зинога етакловчи ишлардан биридир. Одатда бундай ўпиш - гарчи шаҳватсиз бўлса ҳам - зинога етакловчи омил бўлади. Гарчи зинога олиб бормаса ҳам, гарчи зино қилинмаса ҳам. Чунки Моиз зино қилиб қўйганлиги учун поклаб қўйишларини сўраб Расулуллоҳ ҳузурларига келганда, унга:
«لعلك قبلت...»
45-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181