|
Расулуллоҳ! Уйимда мени бирон киши - отам ҳам, болам ҳам кўришини истамайдиган ҳолатда бўламан. Шундай пайтда отам келиб, ҳузуримга кириб қолади. Мен шундай ҳолатда турганимда оиламдаги бирор эркак ҳузуримга кириб келаверса, мен нима қиламан?», деб сўради. Шунда изн сўраш ояти нозил бўлди. Бу оятнинг нозил бўлиш сабаби билан оят ифодаси ва тушунчаси боғланса, хос ҳаёт хусусидаги масала авратни беркитиш ёки беркитмаслик масаласи эмас, балки аёлда бўладиган очиқ-сочиқ бўлиш масаласи эканига далолат қилади. Мана шундай ҳолатда, яъни аёл очиқ-сочиқ бўлган ҳолатда шариат уни очиқ-сочиқ бўлмасликка буюрмади. Балки ушбу ўзига хос ҳолатда эркакларга изн сўрашни буюрди. Бундай дейиш хато, чунки бу иллат ёш болалар - гарчи келиб-кетиб турувчи бўлсалар-да - балоғат ёшига етишса, уларга ҳам изн сўраш вожиблигига чекланган иллатдир. Аммо ташқаридан келувчига келсак, Аллоҳ ундан изн сўрашни талаб қилгани аёл юмуш кийимида бўлиб қолмаслигини англатади (яъни, уйга киришга изн сўралганда, аёл юмуш кийимида қолмаслиги кераклигини сезади). Маҳрамлар бундан мустасно бўлиб, аёл улар олдида юмуш кийимида бўлиши жоиз. Яъни, оят нозил бўлиши сабабининг далилига кўра, изн сўраш орқали авратни яшириш талаб қилинаётгани сездирилсин. Демак, аёл ҳузурига бирор киши кирса - маҳрамми ё номаҳрамми, фарқсиз - изн сўраши лозим. Изн сўрашни талаб қилиш орқали аёл номаҳрамлардан яшириниши кераклигини сездириб қўйиш талаб қилинган.
Мазкур ҳолатда эркакнинг аёлга қараши эса - хос ҳаётда бўладими, умумий ҳаётдами - умуман олганда қараш масаласига тааллуқли ишдир. Аллоҳ Таоло аёлнинг юзи ва кафтларидан бошқа жойларига қарашни номаҳрамларга ҳаром қилди, маҳрамларга эса рухсат берди. Юз ва кафтлардан бошқа жойлардан кўзни тўсишга буюрди. Тикилиб қараш даражасида бўлмаган қарашни афв этди. Юз ва кафтлардан бошқа жойларга қарашнинг ҳаромлиги аниқ-равшан. Юз ва кафтлардан бошқа жойларга қарашдан кўзни тўсишни Аллоҳ Таоло қуйидаги оятда очиқ баён қилган:
}قُل لِّلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ {
– „(ЭйМуҳаммад), мўминларгаайтинг, кўзларини (номаҳрамаёлларгатикишдан) тўссинлар!“. [24:30]
Бундан мурод кўзни юз ва кафтлардан бошқа жойларга қарашдан тўсишдир. Зеро, юз ва кафтларга қараш мубоҳлигига далил мавжуд. Бухорийда келадики, Саид ибн Абул Ҳасан Ҳасанга: «Ажам аёллари кўкраклари, бошлари очиқ ҳолда юришади», деди. У: «Кўзингни бур», деди. Йўлларда ўтиришдан қайтариш ҳақидаги ҳадисда ҳам «кўзни тўс» дейилади. Яъни, йўлда аёлларнинг гоҳо юз ва кафтларидан ўзга жойлари
42-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181