|
Сиёсат билан шуғулланиш, яъни мусулмонлар ишига аҳамият бериш ҳоким тарафидан ҳамда душман тарафидан мусулмонларга келаётган озорни қайтаришдир. Шунинг учун ҳадислар ҳоким тарафидан келадиган озорнигина қайтаришда чекланиб қолмади, балки иккисини ҳам ўз ичига олди. Жарир ибн Абдуллоҳ ривоят қилади: “Мен Расулуллоҳ с.а.в. ҳузурларига келиб, сизга Исломга байъат қиламан, дедим. Расул с.а.в. менга ҳар бир мусулмонга холислик қилишни шарт қилдилар”. Бу ҳадисда “холислик” сўзи умумий маънода келган бўлиб, у ҳоким тарафидан ҳамда душман тарафидан мусулмон кишига келаётган озорни қайтариш маъносини ҳам ўз ичига олади.
Бу ҳокимларни муҳосаба қилиш учун раъиятни қандай бошқариш лозимлигини билишда ички сиёсат билан шуғулланиш демакдир. Куфр давлатларининг мусулмонларга қилаётган ҳийла-найрангларини очиб ташлаш, хатарларнинг олдини олиш ва озорни қайтаришда ташқи сиёсат билан шуғулланиш демакдир. Бинобарин, нафақат ички сиёсат билан, балки ташқи сиёсат билан ҳам шуғулланиш керак бўлади. Чунки ички ёки ташқи сиёсатми, умуман сиёсат билан шуғулланиш фарздир.
Бундан ташқари:
الم غُلِبَتْ الرُّومُ فِي أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ
- “Алиф Лом Мим. Энг паст жойда Рум мағлуб бўлди. Лекин улар бу мағлубиятларидан сўнг бир неча йил ичида ғалаба қилажаклар”. [30:1-3]
маъносидаги ояти карима Расул с.а.в.нинг ҳамда Саҳобаи киромларнинг ташқи сиёсатга қанчалар аҳамият берганлари ва олам ҳабарларини кузатганларига очиқ далолат беряпди. Ибн Аби Хотам Ибнн Шиҳобдан ривоят қилади: “Бизга маълум бўлишича Расул с.а.в.нинг Мадинага ҳижратларидан олдин, мусулмонларнинг Маккадалик вақтларида мушриклар улар билан тортишиб айтишар эдики, Румликлар ўзларини аҳли китоб деб айтишади. Мана мажусийлар устидан ғалаба қилди. Сизлар пайғамбарларингга нозил қилган Китоб билан бизнинг устимиздан ғалаба қиламиз деб ўйлайабсизлар. Румликлар аҳли китоб бўла туриб, мажусийлардан мағлуб бўлди-ку. Яқинда биз ҳам Форслар Румликларга ғалаба қилгани каби сизларга ғалаба қиламиз”. Шунда Аллоҳ Таоло:
الم غُلِبَتْ الرُّومُ
- “Алиф Лом Мим. Энг паст ерда Румликлар мағлуб бўлди”. [30:1-2]
55-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95