|
қавмлари томонидан бўлаётган азобларга рўбарў келган вақтларида даъватни ташлаб, қавмларининг талаб хоҳишига (лаббай деб) жавоб берган эмас, чунки агар шундай қилганларида бу Аллоҳнинг қонунини бузиш ва Унинг сўзларини ўзгартириш бўлур эди.
Шунинг учун даъватчи даъват етказишнинг аввалги лаҳзалариданоқ халқи ва қавмининг қаршилигига дучор бўлишини билмоқлиги керак. Шунда у азоб ва озорлар дучор бўлганда, уни сабр билан қабул қилади, чунки у бу азобларга ўз нафсини тайёрлаган бўлади, акс ҳолда у ўз даъватида содиқ бўла олмайди ва даъват ундан нимани талаб қилаётганини билолмайди, натижада йўл чеккасида қолиб кетади, йўлда эса содиқ кишилар ва даъват талаб қилаётган нарсани биладиганлар қолади. Бу ҳам Аллоҳнинг қонуни бўлиб, уни ўзгартириб бўлмайди. Аллоҳ Таоло «Муҳаммад» сурасида айтадики:
وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِينَ مِنْكُمْ وَالصَّابِرِينَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَكُمْ
– „Албатта Биз, то сизларнинг орангиздаги (Бизнинг йўлимизда молу жонлари билан) жиҳод қилгувчи ва (яхши-ёмон кунларда) сабр қилгувчи зотларни билгунимизча ҳамда сизларнинг ҳоли-хабарларингизни текшириб-юзага чиқаргунимизча, сизларни имтиҳон қилурмиз“. [47:31]
«Сажда» сурасида айтадики:
وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ
– „Улар (ўз динлари йўлидаги бало-кулфатларга) сабр-тоқат қилишгач, Биз улардан (одамларни) ҳидоят қиладиган пешволарни чиқардик. Улар Бизнинг оятларимизга аниқ ишонар эдилар“. [32:24]
«Анкабут» сурасида айтадики:
وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ
– „Ҳолбуки, Биз улардан аввалги (иймон келтирган, барча) кишиларни имтиҳон қилган эдик-ку! Бас, (шу имтиҳон воситасида) албатта Аллоҳ („Иймон келтирдик“, деб) рост сўзлаган кишиларни ҳам, ёлғончи кимсаларни ҳам аниқ билур“. [29:3]
Даъватни етказиш одамлар ўрганиб қолган ақида, фикр ва аҳкомларга зарба бериб, уларнинг ўрнига бошқасини беришдир ва худди шунингдек азоб ва озорларга рўбарў чиқиб уларга сабр қилиш ва Аллоҳдан ёрдамни кутишдир, даъват деган ибора ўз ичига олаётган қисқача маъно шудир. Кимки даъватни етказса худди мана шу асосда етказсин ва ўз нафсини даъватнинг ҳар қандай хатарларига тайёрласин, даъватчи қанчонки бирорта босқични босиб ўтса, мен азобдан қутулиб қолдим дейиши ёки ғалаба йўлнинг аввалида келди деб ўйлаши яхши эмас.
Даъват қилиш инсон қиладиган ишларнинг энг шарафлиси бўлиб, бутун яхшиликлар ва чиройли даражаларнинг манбаъидир, шунинг учун кимки даъват қилишни хоҳласа арзимас ҳаракат ва тинчу омонликни орзу ҳам қилмасин. Даъват қилиш бу - таҳдидлар келиб, таёқлар бошига тушганда
91-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100