|
Демак, энг тўғри дин - Аллоҳ инсонни уни устида яратган ўзгармас хилқатдир. У шукр айтиш, ҳамд айтишда ва ибодатда ёлғиз Аллоҳгагина юзланишдир. Бизлар «Ислом фитрат дини» деб айтамиз. Мана бу ояти карима фитрий диннинг аслини шундай шарҳлайдики, у ёлғиз Аллоҳга ибодат қилиш яъни ҳеч кимни шерик қилмаган ҳолда Аллоҳни ибодат билан бир билишдир.
«Зориёт» сурасидаги ояти каримада ҳам худди шу маъно қайд этилади:
وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالإِنسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِي
– „Мен жин ва инсни фақат Ўзимга ибодат қилишлари учунгина яратдим“. [51:56]
Айнан шу маънонинг ўзини «Ла илаҳа иллаллоҳ» калимасида ҳам топамиз. Бунинг маъноси «Аллоҳдан ўзга маъбуд йўқ», демакдир.
Диннинг аслини шу маънода тушунганимиздан кейин ширкнинг нақадар қабиҳ эканини идрок қилишга қодир бўламиз. Чунки ширк фитратга қарши чиқиш, диннинг аслига қарама-қарши чиқишдир. Бу дегани фазлу карам инъом этувчи холиққа ҳамду сано, мақтов билан юзланишга қўшимча, фазлу карам инъом этувчи Зотдан бошқасига ҳам шукр ва ибодат билан юзланишдир. Кўпинча ширк неъмат ато этувчига шукр айтишни, фазлу карам қилувчига ҳамд айтишни ва Холиққа ибодат қилишни умуман тарк этиб, фақат неъмат ато этувчидан бошқасига ташаккур айтишга, фазлу карам ато этувчидан бошқасига ҳамд айтишга ва Холиқдан бошқасига ибодат қилишгача олиб боради.
Мушрикларнинг ҳолати шундайки, улар динга - диннинг асли фақат ҳақли бўлган Зотга холис ибодат қилиш бўлган бир вақтда - талаб қилингандан бошқачароқ қарайдилар. Шунинг учун айтишга ҳақлимизки, мушрикнинг фитрати бузуқ, ўзининг фитрий сифатида нонормал ва ибодатида бошқа томонга бурилгандир. Шунинг учун у «Нисо» сурасининг икки жойида келган қаттиқ ваъидга ҳақли бўлади:
إِنَّ اللَّهَ لاَ يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَنْ يَشَاءُ
– „Албатта Аллоҳ Ўзи (бирон нарсанинг) шерик қилинишини кечирмас. Шундан бошқа гуноҳларни ўзи хоҳлаган бандалари учун кечирур“. [4:48]
Абу Ҳурайра ривоят қилган ҳадисни ўқиган вақтимизда ҳам шу маънони чиқариб олишимиз вожиб: Расулуллоҳ дедилар: «Ҳар бир бола табиий хилқатда - Исломда дунёга келур. Сўнг уни ота-онаси ё яҳудий қилурлар, ё насроний қилурлар, ё мажусий қилурлар». Сўнг Абу Ҳурайра дедилар: «Агар хоҳласанглар Аллоҳнинг мана бу оятини ўқинглар»:
فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لاَ تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ
– „Аллоҳ инсонларни яратган табиий хилқатни сақлангиз! Аллоҳнинг яратиши ўзгармас“. [30:30]
83-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100