|
Аллоҳ «Муззаммил» сурасида айтади:
فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ
– „Қуръондан муяссар бўлган миқдорда ўқийверинглар“. [73:20]
Жандаб ибн Абдуллоҳдан ривоят қилинади. Расулуллоҳ дедилар: «Қуръонни қалбларингиз рози бўлган миқдорда ўқинглар. Агар ўқишдан чарчаб қолсанглар, ундан туринглар». Бухорий, Муслим ва Аҳмад ривояти. Қуръон 30 порадир. Агар у ҳар куни ўртача бир порадан яъни 20 бетдан ўқилса, 30 кун ичида ўқиб чиқилади. Абдуллоҳ ибн Амрдан ривоят қилинади. Расулуллоҳ менга дедилар: «Қуръонни бир ойда ўқигин». Мен дедим: «Мени бундан тез ўқишга ҳам қувватим бор». «Унда йигирма кунда ўқи». «Мен бундан тез ўқишга ҳам ўзимда куч топаман». «Унда бир ҳафтада ўқиб чиқ, бундан ошириб юборма (яъни Қуръонни бир ҳафтадан озроқ кунда хатм қилма)». Муслим, Бухорий, Абу Довуд, Нисоий ва Аҳмад ривояти. Шундай қилиб Расулуллоҳ Қуръонни ҳар ойда бир мартадан ўқиб чиқишни ўртача деб белгиладилар. Магар қамоққа тушган маҳбус ёки касал бўлиб тўшакда ўтириб қолган бемор ёки ишга ярамайдиган қари чол ёки бошига мусибат тушиб фақат Қуръонни қироат қилиш билан овунишни хоҳлаган инсон ёки шуларга ўхшаган аҳволдаги инсонларгина бир ойдан озроқ муддат ичида Қуръонни хатм қилишлари мумкин. Чунки бир ойда ўқилсин деган сўз Пайғамбар А.нинг буйруқларидир. Бир ойдан озроқ муддат ичида ўқиб чиқишга Абдуллоҳ ибн Амрга ва ҳолати унга ўхшаган инсонларгагина рухсат берилган. Даъватчи билсинки, даъватни етказиш вожиб, Қуръон тиловат қилиш эса мандубдир. Шунинг учун Қуръонни қироат қилиш даъватчи билан вожиб бўлган даъват етказиш орасини тўсиб қўймаслиги лозим. Модомики у даъватни етказишга қодир экан, даъватни етказсин, агар чарчаш ёки кутилмаган шароитлар учун даъватни давомий олиб боришга имкон бўлмаса, шу вақтларда Қуръонни тиловат қилсин, гарчи бу тиловат бир ойдан ошиб кетса ҳам. Лекин даъватчи ҳар куни, гарчи бир жуздан озроқ бўлса ҳам, бир ҳизбдан озроқ бўлса ҳам (бир ҳизб жузнинг ярми) Қуръондан муяссар бўлган миқдорда тиловат қилишга ҳарис бўлмоғи лозим. Унинг умуман Қуръон ўқимай қўйиши дуруст эмас. Агар Қуръон ўқиса тартил билан ўқиши лозим. Тартил - дона-дона қилиб, аста-секин ҳарфларини ажратиб, ўз ўрнидан чиқариб ўқишдир. Қуръон мад билан, чўзиб ва шошмасдан ўқилади. Қатодадан ривоят қилинади. Анасдан Расулуллоҳнинг қироати қандай эди, деб сўралганида шундай деди: «Расулуллоҳ мад билан ўқирдилар, масалан, «Бисми-л-лаҳи-р-роҳмани-р-роҳийм»-да, бисмиллони, ар-роҳманни, ар-роҳиймни чўзар эдилар». Бухорий, Абу Довуд ривояти.
Аллоҳ Таоло ўз Расулини секин-аста тиловат қилишга амр этди. «Исро» сурасида марҳамат қилади:
وَقُرْآنًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلَى مُكْثٍ وَنَزَّلْنَاهُ تَنزِيلاً
– „Сиз Қуръонни одамларга аста-секин ўқиб беришингиз учун биз уни бўлакларга бўлдик ва бўлиб-бўлиб нозил қилдик“. [17:106]
79-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100