Албатта ҳукм Аллоҳникидур Сиёсий сақофий таҳлилий сайт

ИЙМОН ВА АМАЛ

Иймон шундай таърифланди, у далилдан келиб чиқиб, воқега мувофиқ бўлган қатъий тасдиқ ёки қалбий эътиқоддир. Қуръон ва суннат далиллари ушбу таърифни қувватлайди. Бироқ, қатъий тасдиқ ва қалбий эътиқод иймоннинг энг тўғри таърифи бўлсада, уни амал ёки гап ёки амал деб аташ ҳам мумкин. Ва уламоларнинг кўпчилиги иймонни шундай қилганлар. Чунки, иймон сўзидан гоҳо қатъий тасдиқ қалбий эътиқод, гоҳида эса, ундан намоз, амри маъруф, наҳй мункар, жиҳод, ҳусни хулқ, рамазон рўзасини тутиш каби шаръий амаллар кўзда тутилади. Бунинг боиси иймон билан шаръий таклифлар орасида узвий боғлиқлик мавжудлигидадир. Агар бу боғлиқлик мавжуд бўлмаганда эди, иймонни амал деб аташ тўғри бўлмасди.

Иймоннинг аслига далолат қилувчи далиллар жуда кўп бўлиб, уларнинг айримларига тўхталиб ўтамиз.
Аллоҳ Таоло «Бақара» сурасида шундай марҳамат қилади:

لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلاَئِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ
– „Юзларингизни Машриқ ва Мағриб томонларига бураверишингиз яхшилик эмас, балки Аллоҳга, охират кунига, фаришталарга, китобга, пайғамбарларга иймон келтирган, …кимсалар яхши кишилардир“.          [2:177]
яна шу суранинг ўзида марҳамат қилади:

آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلاَئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ
– „Пайғамбар ўзига Парвардигоридан нозил қилинган нарсага иймон келтирди ва мўминлар (ҳам иймон келтирдилар). Аллоҳга, фаришталарига, китобларига ва пайғамбарларига иймон келтирган ҳар бир киши (айтди): „Унинг пайғамбарларидан бирон кишини ажратиб қўймаймиз“.               [2:285]

Умар ибн Хаттоб Жибрил А. қиссаси ҳақида, унинг Расулуллоҳга исломни, иймонни, эҳсонни таълим берганлиги ҳақида қуйидаги ривоятни келтиради: Расулуллоҳ Жибрилга дедилар: «Иймон ҳақида менга хабар беринг». Жибрил дедилар: «Иймон Аллоҳга, фаришталарига, китобларига, элчиларига, охират кунига ва қадарнинг яхшиси ҳам, ёмони ҳам Аллоҳдан эканига ишонишингиздир». Муслим, Абу Довуд, Термизий ва Аҳмад ривояти. Бухорий эса, Абу Ҳурайрадан қуйидаги лафз билан ривоят қилади: «Эй Аллоҳнинг элчиси, иймон нима?» Жибрил дедилар: «У Аллоҳга, фаришталарига, элчиларига, у билан учрашишга ва охири қайта тирилишга ишонишингиздир». Ушбу далиллар иймон қалб иши яъни тасдиқ ва эътиқод эканлигига далолат қилади.

61-бет

Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100