|
воситасида юз беради. Сиз уларнинг иймонларига таяниб туриб, шу ҳукмларни ушласангиз, воқенинг ўзи тез идрок қилиш ва тез боғлашга далолат қилади. Умар ибн Хаттоб ҳузуридаги аёл шикоятини эшитган киши исломий ақидага эътиборини қаратгани йўқ. Чунки у аёлнинг ҳам, амирул мўмининнинг ҳам эътиқодли эканликларини биларди. Шунинг учун ҳам у ақидадан келиб чиққан ҳукм, яъни аёлнинг ҳаққи Оллоҳнинг (нафллардаги) ҳаққидан муқаддамлигига эътиборини қаратди. Шу билан кифояланиб, ўзидаги тез мулоҳазакорликни мана шу ақидадан келиб чиққан ҳукмга боғлади. Шу боғлаш билан унда топқирлик вужудга келди. Ақидага боғлашга эҳтиёж сезмади. Чунки у шу ақидадаги аёлнинг шу ақидадаги амирга шикоят қилганини биларди. Бу кишида аввал ақида, кейин шаръий ҳукм билан боғлаш эмас, бевосита шаръий ҳукмнинг ўзи билан боғлаш топқирлиги бор эди. Шунинг учун ҳам топқирликни ақидадан келиб чиқадиган шаръий ҳукмлардан вужудга келтириш етиш осонроқ ва яқинроқ бўлган йўлдир. Шунга кўра, одамларда топқирликни пайдо қилиш шаръий ҳукмларни ишларни бошқарадиган сиёсий фикрларга айлантириш билан бўлади. Иш фақат шу билан юритилади. Лекин бу иш одамларнинг ўзидан шаръий ҳукмлар келиб чиқадиган ақидага бўйсунишларини билишга боғлиқдир. Масалан, сиз Мисрда одамларни бошқармоқчисиз. Миср аҳли мусулмонлар. Уларнинг ҳаммаси исломий эътиқодда. Шундай бўлгач, шаръий ҳукмларни сиёсий фикрларга айлантиришингизнинг ўзи билан топқирлик вужудга келаверади. Шу ишни Францияда қилмоқчи бўлсангиз, у ердаги аҳоли исломий эътиқодда бўлмаганлиги сабабли, аввало Ислом ақидасини сиёсий фикрга айлантириш йўлидан борасиз. Ана шунда асталик ва кўп уриниш билан топқирлик пайдо бўлади. Демак, Францияда ишлаш билан Мисрда ишлаш орасида фарқ бор. Модомики, биз Ислом диёрларида топқирликни ҳосил қилмоқчи эканмиз, гапимиз фақат ақидадан келиб чиқадиган ҳукмлар борасида бўлади. Чунки топқирликни вужудга келтиришнинг энг осон ва енгил йўли мана шу.
Одамларда топқирликни вужудга келтириш учун энг аввало ишни шаръий ҳукмларни сиёсий ҳукмларга айлантиришдан бошлаш керак. Бу енгил ва қулай йўл. Зеро, одамлар исломий ақидага эътиқод қиладилар. Унга ва унинг ҳукмларига бўйсунадилар. Шундай бўлгач, сизнинг вазифангиз уларга бу шаръий ҳукм, ақидага бўйсуниш қанча вожиб бўлса, ундан келиб чиқадиган ҳукмларга ҳам бўйсуниш шунчалик вожиб, чунки иймон ва куфр шаръий ҳукмларга боғланиш ёки боғланмаслик билан бўлади, деган фикратни юзага келтириб бериш бўлиб қолади, холос. Одамларда шу нарса вужудга келса,
58-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61