|
МУАММО
Ҳозирги муаммо қандай қилиб тафаккурни пайдо қилиш эмас, чунки тафаккур инсонда табиий, туғма мавжуд. Инсон туғилар экан, унда мия ҳам, воқени мияга кўчириб берадиган ҳис қилиш ҳам мавжуд бўлади. Бу табиий иш. Энди собиқ маълумотлар ва ҳис мияга кўчирадиган воқенинг мавзуси қоляпти. Мия ва ҳис қилиш инсонда туғилганидан бошлаб мавжуд. Улар одамда туғма мавжуддир. Шунинг учун уларни пайдо қилишда ҳеч қандай куч-ҳаракатга муҳтож бўлинмайди. Чунки улар инсонда туғма, яъни яратилишдан мавжуд. Энди фақат ҳис мияга кўчирадиган воқелар ва бу воқени тафсир қиладиган собиқ маълумотлар қоляпти, холос. Воқелар кўп ва етарли. Кетма-кет бўлиб турадиган кўп ҳодисалардан ташқари, бу дунёдаги ҳаётнинг фазли билан кишининг ҳисси тушадиган кундалик янги-янги воқелар ҳам кўп. Ҳиснинг вазифаси уларни кўчириб бериш, холос. Ортиқ даражада кўчирса, тафаккурни вужудга келтиради. Негаки бу воқени тафаккур қиладиган собиқ маълумотлар кўп бўлиб, уларни ишлатиш осон ва қулай. Шунинг учун тафаккурда муаммо йўқ. Тафаккур ўз-ўзидан мавжуд. У ҳеч қандай муаммони келтириб чиқармайди. Тафаккурни қандай вужудга келтирамиз деган муаммо ҳам, муаммонинг сабаби ҳам йўқ. Муаммонинг ҳаммаси кофир мустамлакачи Ғарб. Унинг ичида Совет иттифоқи ҳам бор. Негаки Ғарб тафаккурнинг мавжудлигини ўрганиб, англаб, уни ишдан чиқаришга, иш бермайдиган қилиб қўйишга, буни қилолмаганда, зарарли тарафларга ишлайдиган қилиб қўйишга эътиборини қаратди. Тафаккурни ҳеч ким ишдан чиқаролмайди. Чунки у тирик жондир. Инсон фикрлайдиган жонзотдир. Шунинг учун ҳам ҳаётнинг бўлиши табиий. Инсоннинг фикрлайдиган бўлиши ҳам табиий. Шунга кўра, модомики инсон тирик экан ва унда тафаккур бор экан, уни ишдан чиқариш мумкин эмас. Шунинг учун ҳам Ғарб эътиборини уни зарарли қилиб қўйишга қаратди. Муаммо мана шу ердан келиб чиқди. Тафаккурнинг зарарли бўлиб қолгани муаммо экан, хўш, қандай қилиб ундан зарарни кетказамиз ва уни фойдалига айлантирамиз? Бунинг жавоби мавжуд тафаккурнинг ўзида яшириниб ётибди. Ғарблик бўлмаган инсон ҳам фикрлайди, лекин у фикрлашни исроф қилади, ҳаддан ошади. У ҳамма нарса хусусида фикрлаб, баҳс юритиб, фалсафа сўқийверади. Бундан икки иш келиб чиқди. Биринчи иш шуки, техник нарсалар хусусида ҳам фикрлаб, фалсафий мушоҳада юритадиган бўлди. У курси, товоқ, пиёлани ҳам фалсафага айлантирди. Натижада бу нарсалар ўзидан, табиатидан, яъни ҳақиқий, табиий вазиятидан чиқиб кетди. Шунга кўра улар баттар чигаллашиб, ҳақиқий маъноларидан узоқлашдилар. Эшитган ёки ўқиган одам курси
27-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61