|
ўзлари ишлаётган предметнинг ўзида бўлиши мумкин. Ўқитувчи билан талаба, табиб билан касал, муҳандис билан уй лойиҳаси ва ҳоказо. Шунинг учун ҳам уларда топқирлик бўлиши шарт. Шунингдек, уларга ўхшаб, ишчилар, савдогарлар, деҳконлар, хунармандларда ҳам тасодифлар бўлиб туради. Амалий ҳаётда – хоҳ ўзлари бажараётган ишларда бўлсин, хоҳ бошқада бўлсин – тасодифлар бўлиб туриши шубҳасиз. Бу тасодифларга нисбатан чора қўллаш лозим. Қўлланган чоранинг фойда ёки зарар келтириши, ўз вақтида ёки кечикиб бўлиши унинг воқеига қараб бўлади. Қўлланган чора шахсларда топқирлик бор-йўқлигига қараб ҳар хил бўлади. Энг тўғри чора қўллаш учун ҳаммада, хоҳ улар моддий ишлар қилувчилар бўлсин, хоҳ фикр билан ишловчилар бўлсин, топқирликни вужудга келтириш шарт. Ана шунда кўзлаган фойдамиз амалга ошади. Заковатлиларнинг заковати кучли ёки заифлигига қараб, улардаги топқирлик ҳам ҳар хил бўлади, уларда топқирликни вужудга келтириш ҳам шунга қараб бўлади. Шунинг учун топқирликнинг ҳам, топқирликни вужудга келтиришнинг ҳам таянчи инсондаги заковатдир. Заковат ёки заковатнинг мавжудлиги топқирликнинг заруратларидан биридир. Заковатсиз топқирлик вужудга келмайди, уни вужудга келтириш имкони ҳам бўлмайди. Заковат аслдир. У ҳаётдаги ҳамма нарсадир. Қўлланиладиган чора учун ҳам заковат бўлиши шарт. Тўғри чора топқирликка, заковатни ишлатишга қараб қўлланилади. Лекин чорага ундаётган нарса топқирлик ёки заковатни ишлатиш бўлса-да, у заковатга қаттиқ муҳтождир. Чунки чора натижадир. У топқирлик ёки заковатни ишлатишдан ҳосил бўлган ҳар бир нарсанинг самараси, фойдасидир. Шунинг учун ҳам у жуда муҳим. Қўлланилаётган чора муҳим. Шу туфайли у заковатга, яъни табиий заковатнинг мавжудлигига муҳтож. Бензин мисолида ҳайдовчи йўлда оқаётган нарсанинг бензинлигидан огоҳ бўлиши ва уни бензин ёнади, деган собиқ маълумотига боғлашининг ўзи билан йўлдан чиқиш чорасини қўллади. Лекин унинг йўлдан чиқишини кўнгилга солган нарса хатар ёки топқирлик ва заковатни ишлатиш бўлса-да, чиқишнинг ўзи муаммо бўлиши мумкин. Чиқишга бир моне бор, чиқишни қийинлаштириб юборадиган омил бор. Мана шу ерда хоҳ у чиқишга бир моне бўлсин, хоҳ чиқишни оғирлаштириб юборадиган омил бўлсин, чиқишдаги қийинчиликни енгиб ўтиш учун заковат керак бўлади. Мана бу чора заковатга муҳтож. Шунинг учун ҳам чора қўллашда туғма заковатнинг бўлиши шарт. Биз заковат ҳаётдаги ҳамма нарсадир, дедик. 100% тўғри. У топқирликда (ва заковатни ишлатишда) зарур бўлганидек, чора қўллашда ҳам зарурдир.
16-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61