|
АВВАЛО НИМА ҚИЛМОҚ КЕРАК?
Тўғри, бор муаммо одамларнинг тафаккурни муқаддаслаштириб, у билан овора бўлиб қолганларидир. Буни зиён-заҳмат етказмасдан даволаб бўлмайди. Чунки тафаккур билан шуғулланиш мустаҳаб иш бўлиб, ундан қайтариш ҳаётдаги муваффақият асосидан қайтариш билан баробар. Тафаккурни муқаддаслаштириш, у билан машғул бўлиш мустаҳабгина эмас, ҳатто вожиб ишдир. Чунки у энг олий қадриятлардан бири бўлиб, умматга ва шахсларга зарар қиладиган бошқа қадриятларга барҳам беради. Шунинг учун ҳам тафаккурни муқаддаслаштириш шарт. Зиён-заҳмат етказмаслик учун, яъни одамларнинг тафаккурни муқаддаслаштириб, у билан машғул бўлишларидан ажратиб қўймаслик учун бир иш қилиш керак. Яъни тафаккурнинг ёнига бошқа нарсаларни ҳам қўшимча қилиш лозим. Масалан, одамларнинг тафаккур билан машғул бўлаётганлари ёнига унинг воқеини ёки фикрланаётган нарсанинг воқеини қўшиб берамиз. Шунда улар техник нарсалар хусусида ҳам фикр юритавермасдан, уларни кўриш ёки номини эшитиш билан кифояланадилар. Ўзни хавфга солиш, товоқ, курси деган нарсаларга зеҳнни овора қилиб, тафаккурни машғул қилиш тўғри эмас. Шу билан тафаккур билан шуғулланишга ҳам, уни муқаддаслаштиришга ҳам халақит қилмаган, балки уни ўз ўрнига қўйган бўламиз. Ана шу пайтда одамлар техник нарсалар хусусида фикр юритишдан қайтадилару, тафаккур билан шуғулланишлари, уни муқаддаслаштиришлари қолаверади. Дейлик, тафаккур ўз йўлида кетаверсин. Қаерда шошилиш керак бўлса, шошилтирайлик. Бу нарса ҳаракат билан бўлади. Қаердаки секинлик керак бўлса, секин кетаверсин. Сиёсат тўғрисида фикрлаш ёки фикрлар далолат қиладиган далолатлар хусусида фикр юритишда шундай бўлади. Бундай пайтда тезлик эмас, секинлик фойда беради. Шу билан тафаккурнинг биз хоҳлаган тарафдан эмас, ўз йўлидан боришини таъминлаган бўламиз. Қаерда тезлик керак бўлса, тезлик, қаерда керак бўлмаса, асталик бўлади. Топқирликни вужудга келтириш учун тезлик зарур бўлса-да, лекин у ҳаётдаги ҳамма нарса эмаслигини билиш лозим. Шунинг учун ҳам тезликни ҳаёт жангида зафар қучиш учун етарли миқдордагина вужудга келтириш керак. Унинг ҳамма нарсага зўравонлик қилишига йўл қўймаслигимиз лозим. Бу – гап ва ҳодисалар борасидаги иш. Мақсад эса энг аввало, уни вужудга келтиришдир. Яъни диллар тафаккур билангина овора бўлиб, уни муқаддаслаштирибгина қолмасинлар. Айни пайтда у фикр билан шуғулланиш ва уни муқаддаслаштиришга халақит қилиб қўймасин. Бошқачароқ қилиб айтганда, ҳаётда ва инсонда
40-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61