|
Ўлим бизларга охиратни эслатади. Бундан-да эслатувчироқ нарса борми? Қандаям яхши эсалатувчидир - бу. Расулуллоҳ (Саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам) дедилар: «Ўлимни кўпроқ эсланглар» (Термизий ривоят қилиб ҳасан ҳадис деган). Пайғамбар (Саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам) дедилар: «Агар уй ҳайвонлари ўлим ҳақида Одам боласи билганчалик билсалар эди (қўрқувдан семира олмай, озиб кетганларидан) уларнинг бир парча этини ҳам еёлмас эдингиз!» (Байҳақий «Аш-Шаъб» китобида келтирган ҳадис). Ибн Умар (Разияллоҳу анҳу) дейди: «Расулуллоҳ (Саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам)нинг олдиларига ўн киши келдик. Шунда ансорлардан бири деди: «Эй Расулуллоҳ! Инсонларнинг энг зуккоси ва энг ҳурматлиси ким?». Расулуллоҳ (Саллаллоҳу алайҳи ва олиҳи ва саллам) дедилар: «Ўлимни кўпроқ эсга оладиганлар ва унга кўпроқ тайёргарлик кўрадиганлар. Ана шундайлар зукко кишилардир. Улар дунёда ҳам шарафли ҳаёт кечиришди, охиратда ҳам мукаррам инсонлардан бўлишди». (Ибн Можа қисқа ривоят қилган, Ибн Абу Дунё тўлалигича ривоят қилган. Исноди жаййид).
Умар ибн Абдулъазиз (Разияллоҳу анҳу) хутбаларининг бирида шундай деган: «Албатта ҳар бир сафарга тайёргарлик кўрилиб, керакли нарсалар олинади. Шундай экан бу дунёдан охиратга қилинадиган сафарингиз учун тақвони олиб боринг. Аллоҳнинг олдиндан тайёрлаб қўйган жаннатдаги роҳат-фароғатни ва дўзахдаги азобу уқубатни бу дунёдаёқ ҳис этадиган одамлар каби бўлинглар. Жаннатга интилинглар, азобдан қўрқинглар. Ўлим келадиган муддатни узоқ деб ўйламанг. Акс ҳолда қалбларингиз қотиб, душманларингизнинг ҳийла-найрангларига ҳам алданиб қоласиз. Аллоҳга қасамки, кечқурун ётиб эрта тонгда туриш-турмаслигини билмаган ёки эрта тонгда тургандан кейин кечагача яшаш-яшамаслигини билмаган одам учун орзу ҳавас ҳеч қандай қийматга эга эмас. Чунки эртаю кеч ўлим қўққисдан кутулмаганда келади. Мен ҳам сизлар ҳам дунёдан мағрурланган қанчадан-қанча одамларни кўрганмиз. Фақатгина Аллоҳ таолонинг азобидан нажот топишига ҳужжати бор одамларнинг кўзларигина хотиржам боқади. Фақатгина қиёмат даҳшатларидан омон бўлган одамгина хурсанд бўлади. Аммо кутилмаган тарафдан яралангандан кейингина ярасини даволайдиган одам қандай хурсанд бўла олсин? Қилган савдоим зарар келтирадиган, айбу нуқсонларим кўрсатиладиган, борар жойим аниқланадиган ҳамда ҳақиқий бой (яъни жаннат аҳли) ва ҳақиқий камбағал (яъни дўзах аҳли) кўриниб қоладиган кундан қўрққаним учун сизларни ўзим қайтмаган нарсадан қайтаришдан Аллоҳ ўзи асрасин! Қиёмат куни тарозилар инсонни қилиб ўтган амалларини ўлчаш учун шай туради, у
6-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26