|
Ҳизб ва унинг вужудга келиши
Фикрларнинг ҳилма–ҳиллиги, тушунчаларнинг қарама–қаршилиги жамият муаммоси бўлиб, бу муаммо албатта шу жамиятдаги ҳизб ёки уюшмаларнинг бири томонидан тартибли ё тартибсиз, моддий ёки фикрий кураш орқали ҳал қилинади.
Ҳизб луғатда – кишининг қўшниси, ҳамроҳи дейилса,
Шариатда – жамиятда пайдо қилиш хоҳланаётган ва аъзолари иймон келтирган фикратга асосланган уюшма дейилади.
Фикрат, инсон истеъдоди билан ишлаб чиқилиши, қийин шароит ва вазиятлар натижасида юзага келиши, мантиқ ва илмий изланишлар натижаси ҳамда ваҳий орқали вужудга келиши мумкин бўлиб, буларнинг энг тўғри ва яхшиси, Аллоҳ Таоло томонидан юборилган фикрат – мабдадир.
Муфаккир – зеҳнида вужудга келган фикратга қатъий ишонса,
– у қаноатга айланиб, шаҳсий фикрдан тушунча ва ўлчовга кўчса,
– у бир жамоатда такрорланиб, қаноатлантирилиб, татбиқ қилинишга ўтса, жамоат ва унинг ҳар бир аъзосининг мулкига айланади.
– шунда у фикрлаш доирасидан одамларда ва сўнгра жамиятда мавжуд бўлиш ўрнига кўчади.
– фикрат уларнинг дунёқарашлари ва ҳаёт ишларини тартибга солиб уларга кучли таъсир қиладиган ҳукмрон фикрга айланади.
– натижада муайян тушунча, ўлчов ва қаноатларни ўзида мужассам этган кишиларни ақида ва ҳизбий сақофат асосида бирлаштирган фикрий вужуд, ҳизб ташкил топади.
Бу вужуд – уммат вужудининг эмас, умматнинг бир қисмидан иборат бўлган,
– давлат вужуди остида эмас, салтанат остида ҳаракат қиладиган,
– уммат ва давлатга таъсир кўрсатадиган, уммат ичида шаклланган ҳизбдир.
29-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37