|
Бунинг маъноси хулафои рошидинлардан бошқа халифалар бўлмайди, дегани эмас. Негаки, Пайғамбар с.а.в.: «Умматим ичида ўн икки халифа бўлади», деб айтганлар. «Халифалик ўттиз йил бўлади», деб айтилган ҳадисдан мақсад хулафои рошидинларнинг олиб борган ишларини улкан қилиб кўрсатиш ва улар бошқа халифалардан ахлоқда, бошқарув ишларида алоҳида фарқланиб турганликларини баён қилишдир. Шунингдек, тўғри йўлдаги халифалар пайдар-пай ўттиз йил ҳукм суришлиги, кейин бундай ҳолат эҳтимол қайтиб такрорланмаслигининг баёнидир».
Халифани тиклаш вожиблигига ҳамма мазҳаблар (Аҳли сунна вал-жамоа, Мўътазила, Имомия, Зайдия) ижмо-иттифоқ қилган. Улар орасидаги ихтилоф халифани тиклаш Аллоҳга вожибми, бандаларга вожибми, унинг далили нақлийми ёки ақлийми? - шунинг устида борган. Аҳли сунна вал-жамоа жамоаси шундай эътиқод қилади: Халифани тиклаш Аллоҳга эмас, бандаларга вожиб, унинг далили нақлийдир деб, Пайғамбар с.а.в.нинг ушбу ҳадисларини келтирадилар:
مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ فَقَدْ مَاتَ مَيْتَةً جَاهِلِيَّةً
«Кимки ўз замонининг имом-халифасини билмай ўлса, у жоҳилият ўлимида ўлган бўлади».
Улар яна ўз фикрларига ушбу ижмони далил қилиб келтирадилар: Уммат Пайғамбар с.а.в. вафотларидан кейин халифани тиклашни энг муҳим вазифа деб билган. Ҳатто бу вазифани Пайғамбар с.а.в.ни дафн қилишдан олдинги ўринга қўйган. Ҳар бир халифа ўтгандан кейин ҳам худди шундай қилинган.
13-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30