Эронда коронавирусдан вафот этганлар сони 8 тага етди
Эрон расмийлари коронавирусдан яна икки нафар киши ҳалок бўлганини хабар қилди. Бу билан Эронда янги COVID-19 вирусидан ҳалок бўлганлар сони 8 тага етди.
23 февраль куни миллий телеканалда сўзлаган Соғлиқни сақлаш вазирлиги матбуот котиби Киануш Жаҳонпур мамлакат бўйлаб вирусни юқтирганлар сони 15 тага кўпайганини айтди. Бу билан Эронда вирусга чалинганларнинг умумий сони 43 га етди.
Эрон коронавирусдан ҳалок бўлганлар сони энг юқори бўлган иккинчи давлатга айланди. 22 февраль куни Соғлиқни сақлаш вазирлиги мамлакат бўйлаб 785 одам вирусни юқтиришда гумонланаётганини билдирди.
Вирус янада кенг тарқалиши олдини олиш учун расмийлари чекловларни жорий қилди. Хусусан, қўшни Ироққа диний зиёратлар тўхтатилди.
Шунингдек, бир неча шаҳарда мактаб, университет ва кинотеатрлар ёпилди. Режалаштирилган профессионал спорт ўйинлари эса томошабинсиз ўтказиладиган бўлди.
21 февраль куни Соғлиқни сақлаш расмийси Мину Муҳраз вирус Қомда қуёш энергияси заводини қураётган хитойлик ишчилардан тарқалган бўлиши мумкинлигини айтди.
Ҳафта бошида Ироқ, Кувайт ва Саудия Арабистони Эронга муҳим рейсларни бекор қилди.
Вирус ўчоғи Хитойда бугунга қадар 2300 дан ошиқ одамнинг ёстиғини қуритди.
Таҳлил: Коронавирус муаммоси ва йирик давлатлар орасида манфаат талашиш халқаро рақобат қуролига айланиб, халқаро сиёсий тус олиб боряпти.
24 – феврал куни АҚШ президенти Доналд Трамп расмий сафар билан Ҳиндистонга ташриф буюрди. Ушбу ташриф ҳақида “Озодлик радиоси” “Иккала давлат расмийлари¸ ҳамкорликнинг¸ айниқса¸ Хитой иқтисодий экспансияси (бошқа юртга нисбатан ҳудудий, географик ёки бошқа кенгайиши) кенгайиш фонида ўзаро манфаатли эканига алоҳида эътибор қаратмоқдалар¸ деб хабар қилди ўз манбаларига таянган Reuters” дея хабар тарқатди.
Хитой коронавирус карантини туфайли дунё бозорларидаги бир қатор позицияларини бой бериши кутиляпти. Уни бу ҳолга (вирус тарқаш ортидан карантин ҳолатига) солган фавқулотда вазиятми ёки халқаро сиёсатдаги гиосиёсий ўйинларми, бундан қатъий назар ҳозирги Хитойнинг ҳолати ночор аҳволга тушиб боряпти. Бу эса оламда ўзига хос иқтисодий бўшлиқлар пайдо қилиши мумкин бўлган ҳолатдир. АҚШ бу бўшлиқни Ҳиндистон билан тўлдириши мумкинлигига ишора қилмоқда.
АҚШ Хитойга қарши олиб бораётган оламий матбуот кураши бутун дунёни ваҳимага сола олди. АҚШ Хитойдаги вирусни вабо даражасига кўтариш билан Хитойнинг оламда босқинчилик мақсадидаги инвестиция юришига барҳам беришни, ҳеч бўлмаса унинг шу иқтисодий босқинчилигини вақтинча бўлса ҳам бартараф этишни мақсад қилади. Хитойнинг вақтинчалик фалаж ҳолатидан фойдаланиб олам инвесторларини Ҳиндистонга буриш, шунингдек оламдаги очилиб бориши кутилаётган иқтисодий бўшлиқларни Ҳиндистон сингари арзон ишчи кучлари мавжуд мамлакат билан тўлдирмоқчи бўлади.
Эрон каби АҚШ учун ноқулай ёки вақтинча муаммо пайдо қилаётган мамлакатларни ҳам, худди Хитойнинг ҳолига солиши мумкинлиги билан уларга ҳам таҳдид қилади. Чунки капиталистларда “матбуот кимнинг қўлида бўлса олам унинг қўлида” деган шиор бор. Коронавирусга қарши кураш инсоният соғлигини ҳимоя қилиш асосига қурилиши керак эди. Халқаро сиёсат эса уни иқтисодий ва сиёсий манфаат талашиш қуролига айлантириб боряпти. Бу мақсад эса, халқаро қувватли матбуот машинаси воситаси билангина амалга оширилиши мумкин.
Оламий матбуот инсониятга ваҳима сола олди. Баъзилар карантиндаги ўз фуқороларини ҳам қабул қилишдан бош тортиб, Украинадаги сингари тўпалонлар уюштиришяпти. Улар Хитой фуқороларини ҳам, ўз юртларига киргизишга қаршилик қилишлари табиий ҳол. Хитой ўзига тобе оламда кенгайиб бораётган инвестиция ва қўшма корхоналарини бошқаришда муаммоларга дуч кела бошлайди. Чунки у мамлакатлар фуқоролари хоин ҳокимларига қарши кўтарилиб, улардан Хитой корхоналари ва фуқороларини чиқариб юборшни талаб қилишлар кўпаяди.
Эрон ва унга ўхшаган бошқа йирик давлатларга ёқмай қолган халқаро сиёсатда зайиф ва мустамлака давлатлар, ҳамиша матбуот кураши ортидан жабр тортиб келишади. Чунки улар эргашиб бораётган халқаро сиёсат куфр ақидаси асосига қурилган бўлиб, халқаро сиёсатда оламий етакчиликни ўз ихтиёрлари билан Ислом уммати яшаган мамлакатларга топшириб қўймайди. Аксинча ҳар бир имкониятдан фойдаланиб бизнинг юртларимизни таҳқирлашга, ҳар бир иллатда бизни айблаш билан ҳаддимизни тубанлаштиришга уринишади. Оммавий қирғин вируслари ҳам, антивируслари ҳам уларнинг қўлларида эканидан, хоҳлаган вақтларида бизни оламдан изоляция қилишлари ҳам мумкин.
Вабога қарши курашни исломий ҳадларга боғламас эканмиз, улар бизни бошимизга тушган балолардан ҳам ўз моддий манфаатлари йўлида бизни довдиратиб юраверишади! Ваҳолангки Халифалик давлати остидаги ҳудудларда ҳам вабо касали тарқаган. Унга нисбатан шаръий ҳукмга риоя қилиш билан мусулмонлар Аллоҳнинг нусратига етишган ва касаллик ортга чекинган. Ақидага ақлан иймон келтирган мусулмонлар фақат Аллоҳга таваккул қилишган. Трампга ёки куфр оламига эмас! Бошимизга тушаётган ёки куфр олами атайин солаётган кулфатлардан фақат Аллоҳга қайтиш билан қутила оламиз биродарлар!
Абдураззоқ Мўъмин.
