Ва алайкум ассалом ва раҳматуллоҳи ва барокатуҳ.
Шаҳиднинг қарзидан бошқа ҳамма гуноҳи кечирилиши тўғрисида ҳадислар бор, лекин қарзини ворислари тўлаб қўйишлари шарт. Агар ворислари қодир бўлмаса, у ҳолда байтулмолдан ҳоким тўлайди. Росулуллоҳ(с.а.в) айтган: “шаҳид учун ҳамма гуноҳи кечирилади, магар қарзи”. Имом Муслим ривояти. “бас, мўминлардан кимда ким вафот қилса ва бўйнида қарзи бўлса, уни адо қилиш менинг зиммамда ва кимки мол-дунё тарк қилган бўлса, бас у ворисларига”. Муттавақун алайҳ, лафзи Бухорийники.
Оғзидан фаҳш сўз чиққан инсон шаҳид бўлмайди деган мавзуъга келсак, фаҳш(яъни уят гап-сўзларни, амалларни) қилиш ҳаром ва унга одатланиш нафақат шаҳидликка зид, балки умуман мўминликка зид, яъни ундай иш мўминларнинг иши эмас. Оиша(р.а) ривоят қилган ҳадисда Пайғамбар (с.а.в):
«… مَهْلاً يَا عَائِشَةُ عَلَيْكِ بِالرِّفْقِ, وَإِيَّاكِ وَالْعُنْفَ وَالْفُحْشَ …»
«... Секин, эй Оиша, мулойим бўл, қўпол ва уят гап-сўзларни, амалларни қилма(яъни ахлоқсиз бўлма)...», дедилар. (Бухорий). Муслимда яна Оиша(р.а) ривоят қилган ҳадисда Пайғамбар (с.а.в):
«… مَهْ يَا عَائِشَةُ, فَإِنَّ اللَّهَ لاَ يُحِبُّ الْفُحْشَ وَالتَّفَحُّشَ …»
«... ўзингни бос, эй Оиша, чунки Аллоҳ уят гап-сўзларни, амалларни(яъни ахлоқсизлик) ва уятсиз қилиғларни, гаплар гапирилишини ёмон кўради...», деганлар (муттафақун алайҳ). Оиша(р.а) ривоят қилган ҳадисда Пайғамбар (с.а.в) шундай деганлар:
«… إِنَّ شَرَّ النَّاسِ مَنْزِلَةً عِنْدَ اللَّهِ مَنْ تَرَكَهُ أَوْ وَدَعَهُ النَّاسُ اتِّقَاءَ فُحْشِهِ»
«... Аллоҳнинг наздида энг ёмон ўриндаги одам шундай кимсадирки, одамлар унинг уят гап-сўзларни, амалларнидан(яъни бадхулқлигидан) қўрқиб, у билан муомала қилмайдилар» (муттафақун алайҳ). Иёз ибн Ҳаммор Мужошиий ривоят қилишича, Пайғамбаримиз (с.а.в) бир хутбаларида:
«… وَأَهْلُ النَّارِ خَمْسَةٌ … وَالشِّنْظِيرُ الْفَاحِشُ …»
«... Дўзах аҳли беш қисмдур: ... ва уят гап-сўзларни, амалларни қилувчи(яъни ахлоқсиз) беномус...», дедилар. Муслим ривояти. Шанзир ёмон хулқли деган маoнода. Абу Дардо(р.а) ривоят қилган ҳадисда Пайғамбар (с.а.в):
«… وَإِنَّ اللَّهَ يُبْغِضُ الْفَاحِشَ الْبَذِيءَ»
«... Аллоҳ уят гап-сўзларни, амалларни қилувчи(яъни ахлоқсиз) беномусни ёмон кўради», деганлар. Термизий ва ибн Ҳиббондан. Термизий уни, саҳиҳ ҳасан, деган. Абу Ҳурайра(р.а) ривоят қилган ҳадисда Пайғамбар(с.а.в) шундай деганлар:
«الْحَيَاءُ مِنَ الإِيمَانِ, وَالإِيمَانُ فِي الْجَنَّةِ, وَالْبَذَاءُ مِنَ الْجَفَاءِ, وَالْجَفَاءُ فِي النَّارِ»
«Ҳаё иймондандир, иймон эса жаннатдадир. Беҳаёлик қўполлик-шафқатсизликдир, қўполлик эса дўзахдадир». Аҳмад ҳадисни ровийлари ишончли одамлар бўлган санад билан келтирган. Термизий уни, саҳиҳ ҳасан, деган. Ибн Ҳиббон уни ўзининг «Саҳиҳ»ида чиқарган. Ибн Масoуд(р.а) ривоят қилган ҳадисда Пайғамбар (с.а.в):
«لَيْسَ الْمُؤْمِنُ بِالطَّعَّانِ, وَلاَ اللَّعَّانِ, وَلاَ الْفَاحِشِ, وَلاَ الْبَذِيءِ»
«Мўмин киши таҳқирлайдиган, лаънатлайдиган, уят гап-сўзларни, амалларни қилувчи(яъни ахлоқсиз), беномус бўлмайди», деганлар. Бу ҳадисни Термизий ривоят қилган ва ҳасан ҳадис, деган.(“Исломий нафсия асослари” китобидан олинди).
Муттақий.
|
Муаллиф
Шахидлик мақоми
