Савол жавоб майдони

Ва алайкум ассалом ва раҳматуллоҳи ва барокатуҳ

Одатда битта бўлади, лекин битта бўлиши керак деб шарт қилинмаган. Аммо рўмол ўраб, узун қилиб жилбобини кийгандан кейин қишнинг совуқ кунларида совуқдан сақланиш учун ёки ёмғирлик кунларда ёмғирдан сақланиш учун жилбоб устидан калтароқ бошқа иссиқ кийим кийиши жоиз. Шундан икита бўлакка бўлиниб қолинган бўлиб кўриниши ёки ҳақиқатдан ҳам жилбобдек узун юпка кийиб, устидан бошқа кийим кийиши ҳам жоиз. Аммо ташқи кийим тор ёки табарруж(эркакларни ўзига жалб қиладиган) бўлмаслиги керак.

Аслида жилбоб ҳақидаги ҳукмни инсонлар амалга оширади. Ундан мақсад Аллоҳ Таолонинг ҳукмини ўз ўрнига келтириш бўлиб, жилбоб кийган муслима Аллоҳ Таолони эслатади. Шайтоний ўй-ҳаёллар йўқолади. Аллоҳ Таолога бўйсунувчи инсонни кўрган ҳар қандай шахс унинг буйруқларига зид бўлган зино каби ишларни ҳаёлига ҳам келтира олмайди.

Аммо мини юпка кийиб, кўкракларини очиб, ўзига оро берган аёл шайтонни чақиради, ифлос ўй-ҳаёллар ҳар қандай қаровчини қамраб олади. Ўз туриш-юриши билан шайтоний ҳаёлларни чақиради. Зинога қизиқтиради. Пасткашлар имкон бўлди дегунча зинога шайланади. Ҳатто тақводор мўмин ҳам бундай кўринишдан қийналади. Эру-хотунда бир бирига ёмон гумон бошланади. Ўртага заҳар тушуди, оилалар бузилишига олиб боради. Бетайин фарзандлар дунёга келади. Хуллас, ҳаёт издан чиқади. Очиқ-сочиқ, ярим яланғоч кўчага чиқувчи аёллар ўзларини зинога таёрлаган бўлишади, гарчи буни хоҳлашмасалар-да, холат шунга мажбурлайди. Бунга рози бўлган ота, ака-ука ёки эр оиласини балоларга рўпарў қилади.

Шунинг учун Аллоҳ Таоло бизларга неъмат қилиб берган Исломни ўзгартиришга урунмасдан, қандай бўлса шундайлигича амалга оширишга шошилайлик. Шунда икки дунё баҳтига муяссар бўламиз. Бухорий Оиша(р.а)дан ривоят қилади:

«يَرْحَمُ اللَّهُ نِسَاءَ الْمُهَاجِرَاتِ الْأُوَلَ, لَمَّا أَنْزَلَ اللَّهُ }وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُيُوبِهِنَّ{ شَقَّقْنَ مُرُوطَهُنَّ فَاخْتَمَرْنَ بِهَا»
«Дастлабки муҳожир аёлларни Аллоҳ раҳматига олсин, улар Аллоҳ Таолонинг «Кўкракларини рўмоллари билан тўссинлар...», [24:31] ояти нозил бўлиши билан чопонларини қирқиб, рўмол қилиб олдилар».

Абу Довуд Шайбанинг қизи Сафийядан, у Оиша(р.а)дан ривоят қилади:

«أَنَّهَا ذَكَرَتْ نِسَاءَ الْأَنْصَارِ فَأَثْنَتْ عَلَيْهِنَّ وَقَالَتْ لَهُنَّ مَعْرُوفًا, وَقَالَتْ لَمَّا نَزَلَتْ سُورَةُ النُّورِ عَمِدْنَ إِلَى حُجُوزٍ فَشَقَقْنَهُنَّ فَاتَّخَذْنَهُ خُمُرًا»
«Оиша(р.а) ансор аёлларини эсга олиб, уларни мақтаб, улар ҳақида илиқ гаплар айтиб: ««Нур» сураси нозил бўлганида этакларини қирқиб, рўмол қилиб олгандилар», дедилар».
“Жилбоб оёқларни ҳам ёпиб турадиган даражада пастгача тушиб туриши шарт. Чунки Аллоҳ оятда айтганки:

يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ
„Устларига ёпинчиқларини узайтирсинлар!“.[33:59]
яъни жилбобларини узайтирсинлар. Чунки бу ердаги «мин» баъзисини деган маънода эмас, балки баён маъносида келган. Яъни ёпинчиқни ёки плашчни пастгача тушириб узайтирсинлар. Чунки ибн Умар ривоят қилганки, Расулуллоҳ с.а.в дедилар:

«مَنْ جَرَّ ثَوْبَهُ خُيَلاَءَ لَمْ يَنْظُرِ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، فَقَالَتْ أُمُّ سَلَمَةَ: فَكَيْفَ يَصْنَعُ النِّسَاءُ بِذُيُولِهِنَّ؟
قَالَ: يُرْخِينَ شِبْرًا، قَالَتْ: إِذًا تَنْكَشِفَ أَقْدَامُهُنَّ؟ قَالَ: يُرْخِينَ ذِرَاعًا لاَ يَزِدْنَ»
«Кимки такаббурлик қилиб этакларини судраб юрса, қиёмат куни Аллоҳ унга қарамайди». Шунда Умму Салама сўрадики: «Унда аёллар этакларини нима қиладилар?». Дедилар: «(Тиззаларидан) бир қарич туширсинлар (узун қилсинлар)». Деди: «Унда оёқлари очилиб қолар экан-да?» Дедилар: «(Тиззаларидан) бир зироҳ (яъни бир билак) узунлигича узайтирсинлар. Бундан зиёда қилмасинлар». Бу эса аёл кийими устидан киядиган кийими, яъни ёпинчиғи оёқларни ёпиб турадиган даражада узун бўлишини очиқ билдиряпти. Агар оёқлар пайпоқ ёки махси билан беркитилган бўлса, бу нарса жилбоб узун қилиб туширилганига далолат қиладиган шаклда узун туширилганининг ўрнига ўтмайди. Бу ҳолатда оёқлар берк бўлгани учун уларни ўрашга зарурат йўқ. Лекин бу ҳолатда ҳам жилбоб узун тушиб туриши зарур. Токи бу кийим аёл умумий ҳаётда кийиши вожиб бўлган кийими эканлиги равшан билиниб турсин ва Аллоҳнинг «узун қилиб олсинлар», деган каломи рўёбга чиқсин.

Шундан маълум бўладики, аёл кўчага чиқиши учун кийимлари устидан киядиган кенг кийими бўлиши керак. Кўчага чиқишни хоҳласа-ю, бундай кийими бўлмаса дугонаси, яъни бирор муслима ўзининг кийимлари устидан киядиган кийимини унга бериб туриши керак. Агар бериб турадиган аёлни топа олмаса, кийимлари устидан киядиган кийим топгунча кўчага чиқмайди. Барча авратлари беркитилган бўлса ҳам, кийимлари устидан кенг, пастгача тушиб турадиган кийим киймай кўчага чиқса гуноҳкор бўлади. Чунки оёққача тушиб турадиган кенг кийим фарздир. Демак, у фарзга хилоф иш қилган бўлади. Бинобарин у Аллоҳ олдида гуноҳкор бўлади ва давлат тарафидан таъзир бериш жазоси билан жазоланади”.(“Исломда ижтимо низоми” китобидан).
Муттақий.