بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Аллоҳнинг нусрат ҳақидаги ваъдаси рўёбга чиқишидан олдин келадиган синовлар ва нусрат белгилари
(Тўртинчи ҳалқа)
Устоз Муҳаммад Жоме (Абу Айман)
Ҳизб ут-Таҳрирнинг Судан вилоятидаги
расмий нотиғи ёрдамчиси
Ояти карималар Аллоҳ Таолонинг амрини бажарадиган озчилик мўминларни мақтаб, ботил тарафга ўтган ёки унга сукут қилган кўпчиликни айблаб бирин-кетин нозил бўлаверди. Зеро, бу кўпчилик шаръий позицияни эгалламади, ҳақ тарафида турмади ёки уни ҳимоя қилмади, энг ёмон тахминга кўра эса, бу кўпчилик ҳақни адо этмаса ҳам ҳеч бўлмаса уни қўллаб-қувватламади, ҳақни етказаётганларга ёрдам бермади. Аллоҳ Таоло бундай деган:
﴿يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَلَى الْقِتَالِ إِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَغْلِبُوا مِئَتَيْنِ وَإِنْ يَكُنْ مِنْكُم مِئَةٌ يَغْلِبُوا أَلْفًا مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ يَفْقَهُونَ * الآنَ خَفَّفَ اللَّهُ عَنكُمْ وَعَلِمَ أَنَّ فِيكُمْ ضَعْفًا فَإِنْ يَكُنْ مِنْكُمْ مِئَةٌ صَابِرَةٌ يَغْلِبُوا مِئَتَيْنِ وَإِن يَكُنْ مِنْكُمْ أَلْفٌ يَغْلِبُوا أَلْفَيْنِ بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾
«Эй пайғамбар, мўминларни жангга чорланг! Агар сизлардан йигирмата сабр-тоқатли киши бўлса, икки юзта (душманни) енгар! Агар сизлардан юз киши бўлса, кофирлардан мингини енгар! Бунга сабаб, уларнинг онгсиз қавм эканлигидир. Энди Аллоҳ сизларнинг (машаққатингизни) енгил қилди, сизларда ожизлик борлигини билди. Бас, сизлардан юзта сабр-тоқатли киши бўлса, икки юзта (кофирни) енгар. Агар сизлардан минг киши бўлса, Аллоҳнинг изни билан икки минг (кофир)ни енгар. Аллоҳ сабр қилгувчилар билан биргадир» [Анфол 65-66]
Яна бундай деган:
﴿فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَمَنْ لَمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلاَّ مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلاَّ قَلِيلاً مِنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لاَ طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُو اللَّهِ كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾
«Қачонки Толут аскарлари билан (шаҳардан) чиққач, айтди: «Албатта Аллоҳ сизларни бир дарё билан имтиҳон қилади. Бас, ким ундан сув ичса менинг (аскарим)дан эмас ва ким ундан ичмаса, у мендандир. Бироқ, ким қўли билан фақат бир ҳовуч олса (жоиздир)». Бас, ўша дарёдан ичишди, фақат озгиналари ичмади. У иймон келтирган кишилар билан бирга дарёдан ўтгач (аксарлар) айтди: «Энди бу кун Жолут ва унинг лашкарларига кучимиз етмайди». (Шунда) Аллоҳга рўбарў бўлишларига ишонадиган зотлар: «Қанчадан-қанча кичкина гуруҳлар Аллоҳнинг изни билан катта гуруҳлар устидан ғалаба қилган. Аллоҳ собирлар билан биргадир», дедилар» [Бақара 249]
Аллоҳ Таоло ўзининг амрларини фақат озчилик инсонлар адо этишини, кўпчилик эса, ҳақни адо этмаслигини, фақат қийналиш, машаққат ва азоб-уқубат билан қилишини баён қилди. Аллоҳ Таоло айтади:
﴿وَلَوْ أَنَّا كَتَبْنَا عَلَيْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِيَارِكُمْ مَا فَعَلُوهُ إِلاَّ قَلِيلٌ مِنْهُمْ وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا يُوعَظُونَ بِهِ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ وَأَشَدَّ تَثْبِيتًا * وَإِذاً لآتَيْنَاهُمْ مِنْ لَدُنَّا أَجْرًا عَظِيمًا * وَلَهَدَيْنَاهُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا * وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءَ وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا﴾
«Агар Биз уларга – бир-бирингизни ўлдиринг ва ўз диёрларингиздан чиқинг, деб буюрганимизда эди, улардан жуда оз қисми бу буйруқни бажарган бўлур эди. Агар улар қилинган панд-насиҳатларга амал қилганларида, ўзлари учун яхшироқ ва иймонларини мустаҳкам қилгувчироқ иш бўлур эди. Ва у ҳолда Биз ҳам уларга ўз ҳузуримиздан улуғ мукофот берган бўлардик. Ҳамда уларни ҳақ йўлга ҳидоят қилган бўлардик. Кимда-ким Аллоҳ ва Росулига итоат этса, ана ўшалар Аллоҳнинг инъомларига сазовор бўлган зотлар-пайғамбарлар, ҳақ-рост иймон эгалари, шаҳидлар ва фақат солиҳ амаллар қилиб ўтган кишилар билан бирга бўлурлар. Улар эса энг яхши ҳамроҳлардир»
[Нисо 66-69]
Аллоҳ Таоло шуни таъкидламоқдаки, Мадинада давлат барпо бўлишидан олдин Маккада Росулуллоҳ ﷺ билан бирга бўлган кишиларнинг сони кўп бўлмаган. Аксинча, озчилик бўлганлар. Аммо шунга қарамай, Аллоҳ уларнинг тақдирига нусратни ёзиб, Ўз қўшинлари ва тавфиқи билан қўллаган. Натижада ер юзишга Ислом ёйилди. Бас, бундан Ислом Умматининг кучи қанчалик даражага етган бўлса ҳам, саноғи қанчалар кўп бўлса ҳам, Аллоҳ Субҳанаҳу ёрдамисиз ҳаргиз нусратга етолмаслиги аён бўляпти. Аллоҳ Таоло айтади:
﴿وَاذْكُرُوا إِذْ أَنتُمْ قَلِيلٌ مُّسْتَضْعَفُونَ فِي الأَرْضِ تَخَافُونَ أَن يَتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَآوَاكُمْ وَأَيَّدَكُمْ بِنَصْرِهِ وَرَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ﴾
«(Эй мўминлар) эсланг: сиз у ерда (Маккада) озчилик ва ночор бўлган ҳолингизда, одамлар (яъни, Макка мушриклари) талаб кетишларидан қўрқиб турган пайтингизда (Аллоҳ) сизга жой берди (яъни, Мадинага кўчирди) Ўз нусрати билан қўллаб-қувватлади ва шукр қилишингиз учун покиза ризқлар билан баҳраманд айлади!» [Анфол 26]
Аллоҳ Таоло Нуҳ \ ҳақида бундай деган:
﴿حَتَّى إِذَا جَاء أَمْرُنَا وَفَارَ التَّنُّورُ قُلْنَا احْمِلْ فِيهَا مِنْ كُلِّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ وَأَهْلَكَ إِلاَّ مَن سَبَقَ عَلَيْهِ الْقَوْلُ وَمَنْ آمَنَ وَمَا آمَنَ مَعَهُ إِلاَّ قَلِيلٌ﴾
«То Бизнинг фармонимиз келиб, ердан фавворалар отилган вақтда, (Нуҳга) – унга (кемага) ҳар (жонивордан) бир жуфтдан ва аҳли оилангни чиқар, илло қайси кимсалар хусусида Бизнинг сўзимиз (яъни, ғарқ бўлиш ҳақидаги ҳукмимиз) ўтган бўлса, (уларни чиқарма) ва иймон келтирган кишиларнинг барчасини (кемага чиқар), дедик. Унга иймон келтирган кишилар эса жуда оз эдилар»
[Ҳуд 40]
Аллоҳ Таоло бандаси Довуд \га инсонлардан шукр қилувчилари оз бўлишини, аксарлари Аллоҳга итоат ҳам, шукр ҳам қилмасликларини баён қилиб, бундай деди:
﴿اعْمَلُوا آلَ دَاوُودَ شُكْرًا وَقَلِيلٌ مِنْ عِبَادِيَ الشَّكُورُ﴾
«(Эй) Довуд хонадони, (Аллоҳ сизларга ато этган бу неъматларнинг) шукронаси учун амал-ибодат қилинглар! Бандаларим орасида шукр қилгувчи (зотлар жуда) оздир» [Сабаъ 13]
Шундай экан, ҳақ учун амал қилаётганлар агар озчилик бўлсалар тушкунликка тушмасинлар, агар кўпчилик бўлсалар ғурурланиб-алданиб қолмасинлар. Чунки нусратга бундай эришмаймиз. Даъватни кўтариб чиқаётганлар ўз тарафдорларининг қанчалигини, уларнинг сони қанчага етганини, кимлар уларни қўллаб-қувватлаётгани ҳақида фикрламасинлар, бундай ҳисоб қилмасинлар. Балки, ҳамма фикрлари ўзлари даъват учун нима амал қилдилар, қанчалик саъй-ҳаракат олиб бордилар, шу ҳақда бўлсин. Аллоҳ Таоло бундай деган:
﴿وَأَنْ لَيْسَ لِلإِنسَانِ إِلاَّ مَا سَعَى * وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَى * ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاء الأَوْفَى * وَأَنَّ إِلَى رَبِّكَ الْمُنتَهَى﴾
«Инсон учун фақат ўзи қилган саъй-ҳаракатигина бўлади. Унинг қилган саъй-ҳаракати яқинда (Қиёмат кунида) кўринади. Сўнгра у (ўша саъй-ҳаракати учун) тўла-тўкис мукофот олади. Албатта охирги чегара ёлғиз Роббингиз олдига (бормоқлик)дир» [Нажм 39-42]
Аллоҳ Субҳанаҳу бандаларидан саъй-ҳаракат қилмоқни талаб қилди. Уларни ўз вазифаларини адо этишда, Роббилари билан боғланишда, даъватларини кучайтиришда, сабот билан туришда ва ўз масалаларига чуқур ишонишда ғайрат кўрсатишни буюрди. Чунки уларнинг масалалари молу жон сарфланадиган тақдирий масаладир ҳамда Пайғамбарлик минҳожи асосидаги рошид Халифалик давлатини барпо этиш орқали ер юзига Ислом аҳкомларини тиклашдек ҳаётий масаладир. Кимда-ким Аллоҳ Субҳанаҳу юклаган фарзни адо этишда, одамларнинг кўп-озлигини эътиборга олаётган бўлса, у шуни билиб қўйсинки, Росулуллоҳ ﷺ зиммасида байъатсиз вафот этган кимсанинг жоҳилият ўлимида ўлишини ҳукм қилганлар. Шу боис, холис инсонлар ҳаракат қилиб, Пайғамбарлик минҳожи асосидаги рошид Халифалик давлатини барпо этиш орқали Исломни ғолиб қилиш билан Аллоҳга ўзларидан яхшиликни кўрсатмоқлари керак. Аллоҳ Таоло бундай деган:
﴿وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ * بِنَصْرِ اللَّهِ يَنصُرُ مَن يَشَاء وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ﴾
«Ўша кунда мўминлар Аллоҳнинг нусрати сабабли шодланурлар. Аллоҳ Ўзи истаган кишига нусрат берур. У қудрат ва раҳм-шафқат эгасидир» [Рум 4-5]
Роя газетасининг 2022 йил 23 ноябр чоршанба кунги 418-сонидан
