Сурияда Исломий Давлат ташкилоти роли тугадими?!
Регионал ва халқаро манфаатлар бирлашган бир шароитда кескинликни юмшатиш келишуви бир неча бор юз берган бузилишларга қарамасдан ўз йўлида давом этмоқда. Тул аёллар ва етимлар фарёди, қарийб етти йил давомида Шом аҳли берган қурбонликлар қолиб кетди. Талаб қилинган шаклга эришиш учун бу келишувда келишилган ишлар ҳам ҳамон ўз йўлида давом этмоқда. Талаб қилинган шакл эса, битим доирасига кирувчи минтақалар аҳолисини ҳеч нарса қила олмайдиган банди аҳолига айлантиришдир. Айниқса, Шом тоғутига мухолиф кучларни ҳам айни йирик «қамоқ»қа қўшиш учун шу кунгача турли минтақалардан тўплаб келинди. Бу қамоқда оддий турмуш воситалари ҳам етишмайди, хусусан, у ерда ер ости бойликлари ва сув манбалари ҳам йўқ.
Мана шундай ишлар асносида Раққа шаҳридаги Исломий Давлат ташкилотига қарши жангга ҳозирлик кўрилмоқда. Бу шаҳар халифалик, дея даъво қилинаётган айни давлатнинг пойтахти ҳисобланиб, пойтахтнинг зиён кўриши, ташкилотнинг улкан зарбага учрашини англатади. Бундан олдин айни «халифалик давлати»нинг Ироқдаги қанотига пойтахт бўлган Мосул шаҳрига ҳам яқинда деярли зиён етказилган эди. Ўшанда Ироқ армияси Мосулни Давлат ташкилоти қўлига, ҳали халифалигини эълон қилмасданоқ қўш қўллаб топшириб қўйганди. Раққа жангига Сурия демократик кучларининг бош таянчи бўлган ва АҚШ томонидан қўллаб-қувватланаётган Курд Халқ Мудофааси қисмлари етакчилик қилади. Хусусан, бу қисмларни тайёргарликдан ўтказиш ва қурол-яроқ билан таъминлаш билан шуғулланган Америка, энди унинг Давлат ташкилотига қарши жангларида ҳаво ҳимояси билан ҳам таъминламоқчи. Бу жангда Давлат ташкилотини Раққадан Дайриззур шаҳрига қувиб бориш, у ерда ўз навбатида, жангни Шом тоғути ўз қўлига олиши мақсад қилинган. Бунинг учун эса, олдиндан айни кескинликни юмшатиш битими натижасида аксар фронтларни музлатиб туриш режалаштирилган. Бу режа режимга Дайриззурни ўз назоратига олишига замин тайёрлаган ҳолда, кучларини тўплаб олиши учун ҳамда Эрон ва Афғонистон жангарилари томонидан унга қўллов келиши учун вақт ва имконият беради. Зеро, энди Дайриззур қутурган жангларга гувоҳ бўлиши… ва ниҳоят, унда Давлат ташкилотининг асл башараси фош бўлиб, сохта қудрати пуч экани намоён бўлиши кутилмоқда. Шу пайтгача бу ташкилот, қўзғолон танига ханжар санчиб, бирлашишга жуда муҳтож бўлиб турган қўзғолон аҳли орасини бўлиб ташлаш билан ўзига чизиб берилган ролни қойилмақом қилиб уддалади, сўнг «терроризм»га қарши кураш дастаги остида бутун дунё унга қарши кураш бошлади.
Энди, Давлат ташкилоти ролига якун ясалмоқчи. Буни айнан ҳозир адо этилаётгани эса, халқаро ҳамжамият ҳамда Америка ва ёрдамчиси Россиянинг умумий сиёсати билан уйғун келмоқда. Хусусан, Суриядаги баъзи минтақаларда тарангликни юмшатиш битими имзолашга эришилгач, бу икки уйғун иш параллел йўлда кетмоқда ва бу ишларнинг ҳар бири учун талай вақт керак бўлади. Бироқ, Женева конференцияси ва Американинг сиёсий ечими масаласида бу ишларнинг барчаси айни кескинликни юмшатиш битимининг муваффақиятли бўлишига боғлиқ, бунга асло шубҳа йўқ. Фаол давлатлар бу битимни катта аҳамиятга молик эканини тушуниб турибди ва шу боис ҳам унга ҳамма имкониятларини сарфлашяпти, унинг муваффақиятли чиқиши учун барча керакли босимларни қўллашяпти. Бу вақтга қадар, Давлат ташкилоти билан «терроризм»га қарши кураш олабўжи бўлиб туради албатта, шу орқали Шом аҳлига қарши бутун давлатлараро террористик босимлар давом этади, бу ишларни Шом тоғути ва унинг кофир Ғарбдаги хўжайинлари бажаради.
Аҳмад Абдулваҳҳоб
