بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Тубан системалар замонидаги халқаро кураш ва урушлар
Устоз Ҳамд Тобиб – Байтул Мақдис
Курашлар ва урушлар мавзусидаги янги-янги тубан манзаралар жуда кўп ва хилма-хил. Уларнинг барчаси оламда ҳукм сураётган инсонлар томонидан ўйлаб топилган системалар мафкурасидан келиб чиққан. Инсонлар томонидан ишлаб чиқилган барча система ва динлар ҳамда инсон ҳаётини тартиблаштириш учун ўша система ва динлар устига бино бўлган қонун ва қонунчиликлар, шубҳасиз, яроқсиз ва нуқсонлидир. Зеро, улар на ақлни қаноатлантиради ва на соғлом табиатга мос келади. Уларда биринчи навбатда тўғрилик, қолаверса, кенг қамровлилик йўқ. Бу тугаб битган коммунистик системада ва тугаб бораётган капиталистик системада яққол кўринади. Баъзи одамлар айни системаларга мансуб кишиларнинг илмий соҳада қўлга киритган ихтиро ва инновациялари мавзусини инсоний жиҳат билан аралаштириб юборадилар. Масалан, америкалик бир капиталист томонидан бир ажойиб нарса ихтиро қилиниб, кашф этилганини ва ривожлантирилганини кўриб, бунга қонунчилик ва қонунларни қиёлайди. Аслида, бу хато қиёслашдир. Бу икки нарса ўртасида катта фарқ бор ва улар ўртасида асло яқинлик йўқ. Зеро, илм-фан ва унинг қонунларини Аллоҳ Азза ва Жалла яратган бўлиб, уларни моддада яширин қилиб қўйган. Инсон эса уларни жойлаштиролмайди, балки уларни кашф қилади ва топади. Мисол учун, сув қонуни икки кислород атомидан ва битта водород атомидан иборат. Бу қонун Аллоҳ еру осонларни яратган кундан бери ўзгармаган ва алмашмаган. Бошқа моддалардаги қонунлар ҳам шундай. Бутун инсу жин тўпланган тақдирда ҳам сувнинг тузилиш қонунини асло ўзгартиролмайди.
Аммо инсоний жиҳатга, яъни инсоният ҳаётини тартибга солувчи қонунларга келсак, Аллоҳ Азза ва Жалла бу қонунларни моддага жойламади, балки бу қонунларни фақат Ўзига хос бўлишини афзал билиб, инсонга уларни ваҳий воситасида етказди. Инсон ҳар қанча ақлан доно-даҳо бўлмасин, ушбу тўғри тузумга ўзи етишолмайди. Бунга инсониятнинг ўтмиш тарихи билан ҳозирги воқелиги далил. Инсоният Одам алайҳиссалом замонидан бери бирорта тўғри тузумга йўл тополмади, фақат пайғамбарлик воситасидагина йўл топди. Пайғамбарлик воситасисиз эса, инсоният Қуёш ва Юлдузга, тошу дарахтларга сиғиниб келди ҳамда киши ўз қизи ёки синглисига уйланиши каби қариндошчиликнинг узилишига олиб келадиган, ўзининг инсонийлигига мутлақо тўғри келмайдиган қонунларни ишлаб чиқди. Бунга, шунингдек, инсонлар бир-бирларининг гўштини еб, ўлдириш ва қон тўкишдан чекинмайдиган, инсонни хатти-ҳаракатда тамоман ҳайвонга айлантириб қўядиган қонунларни ҳам мисол қила оламиз. Бироқ, ушбу мавзуимизга келсак, у тубан системалар замонидаги халқаро кураш ва урушлар ҳақида бўлиб, биз унда бир неча жиҳатдан сўз юритамиз:
Биринчи жиҳат, бугунги кунда давлатлар ўртасида бўлаётган халқаро кураш ва можароларнинг, жумладан қирғинбарот урушларнинг сабаблари.
Зеро, бу урушлар хонавайрон қилиш билан ҳамда атом бомбалари ёки оммавий қирғин қуролларини ишга солиш эҳтимоли билан ўтмишдаги қўрқувни қайта олиб келиб, бутун олам тинчлигини бузмоқда. Яқин ёки узоқ ўтмишда содир бўлаётган бу курашлар сабаблари социализм ва капитализм системаларига амал қилишдан келиб чиқди. Чунки иккала система ҳам моддани муқаддаслайди ва халқлар билан моддий манфаат нуқтаи назаридан муносабатда бўлади, ҳатто битта юрт ичидаги халқ билан ҳам. Қонунлар ишлаб чиқиш ва уларга ўзгартиш киритиш ёки уларни алмаштириш учун ақл эркин қўйилган бўлиб, бу тўрт эркинлик нуқтаи назаридан ҳамда ақл манфаати ва тубан моддий манфаатдан келиб чиққан ҳолда амалга оширилади.
Иккинчи жиҳат, йирик давлатларнинг уруш ва душманлик ҳаракатлари каби халқаро курашларни келтириб чиқаришдан мақсадлари моддий манфаатлар ва мустамлакачилик билан боғлиқ бойликлардир.
Бу давлатларнинг урушлари янги-янги ва хилма-хил. Масалан, Биринчи ва Иккинчи жаҳон урушлари каби ўзлари бевосита иштирок этган урушлари, ёки Ироқ ва Афғонистон каби ўзлари заиф давлатларга бевосита қилган урушлари, ёхуд Ироқ-Эрон, Яманнинг икки қисмидаги, Судан-Эфиопия, Арманистон-Озарбайжон каби ўзлари парда ортида туриб бошқарган урушлар, ёки ҳозирда бўлаётган Украина уруши ва бошқа кўплаб янги-янги урушлар. Бу урушларнинг барчасидан мақсад мустамлакачилик бўлиб, ундан гегемонликка ва ҳукмронликка эришиш ҳамда бойлик ва бозорларни қўлга киритиш мақсадида таъсир доиралари устида ўзаро рақобатлашиш кўзланган.
Учинчи жиҳат, ушбу тубан системалар пайдо бўлганидан бери халқаро курашлар, айниқса, инсониятга қарши урушлар қандай оқибатларни келтириб чиқарганлиги ҳамда дунёнинг кўплаб минтақаларидаги азоб-уқубатларда унинг қандай гавдаланиши.
Ҳа, бу курашлар халқларга ҳарбий мустамлака, қирғин, вайронагарчилик ва ҳалокатдан бошқа нарса олиб келмади. Бунга Биринчи ва Иккинчи жаҳон урушлари оқибатида юзага келган ҳалок бўлганлар, майиб-мажруҳга айланганлар ва ҳоказоларни мисол қилиш мумкин. Шунингдек, бу Шом, Сомали, Судан ва Яманда бўлганидек қочқинлар, қашшоқлар ва муҳожирлар мисолида ҳам намоён бўлди.
Тўртинчи жиҳат, Украина уруши ва унинг айни тубан системалар билан боғлиқлиги.
Украина урушидаги мақсад капиталистик давлатларнинг, хусусан, Американинг мақсадлари билан чамбарчас боғлиқ. Американинг мақсадига келсак, у ўзининг халқаро устунлигини ва дунёдаги гегемонлигини сақлаб қолмоқчи. Россия билан Хитой ўртасидаги мавжуд иттифоқни ўзининг айни гегемонлигига таҳдид, деб билди. Хитойнинг иқтисодий ва ҳарбий қудратига ҳам ўз нуфузи ва ҳукмронлигига хавф ўлароқ қаради. Ўз қаноти остидан қутулишга бўлган Европанинг интилишларини ҳам ўз ҳукмронлиги ва халқаро яккаҳокимлигига таҳдид, деб ҳисоблади. Мана шу сабаблардан келиб чиқиб, Америка ушбу ёвуз уруш пилигини ёқиб аланга олдирди ҳамда уруш олови бир оз сўнгани сари, қайта алангалатиб турди. Бу уруш бутун дунёга иқтисодий ҳалокат олиб келди, Европа давлатларида инфляция ва нархларнинг ошишига сабаб бўлди, миллионлаб украиналикларни муҳожирга айлантирди ва қирғинбарот қуролларнинг ишга солинишидан қўрқув ва ваҳима пайдо қилди.
Бешинчи жиҳат, бу урушнинг келажаги қандай? Унинг доираси Американинг мақсадларини тўла рўёбга чиқариш учун кенгаядими, масалан, ўтган аср ўрталарида Биринчи ва Иккинчи Жаҳон урушлари кенгайгани каби ёки Корея уруши ва Вьетнам уруши каби?
Бу урушларга назар ташлаган инсон шунга гувоҳ бўладики, улар Украина-Россия чегараларида тўхтаб қолмайди, аксинча, кенгайишни бошлади. Америка Тинч Океани минтақаси ва Хитой денгизида QUAD ва AUKUS каби Иттифоқлар сонини янада кўпайтиришга киришди. У ҳозир Украина урушига қўшимча бўлиши учун Тайвандда Хитойни провокация қиляпти. Америка буларнинг оламга қанча-қанча кризислар, ҳалокатлар, қочқинлар ва бошқа фожиаларни олиб келаётганидан мутлақо ташвиш қилаётгани йўқ.
Олтинчи жиҳат, бундан ҳайвоний курашлар сабабли содир бўлаётган ҳалокат ва вайронагарчиликдан қутулишнинг йўли қандай? Ҳақиқат шундаки, ушбу урушларнинг натижалари тубан системалар билан боғлиқ. Шу боис, то ушбу системалар ҳамда бошқа халқлар билан муомала қилишда айни шу системаларни асос сифатида қабул қилган давлатлар йўқ қилинмагунча бу урушларнинг ёвузликларидан қутулиб бўлмайди. Башариятнинг бу урушлардан қутулишининг йўли тўғри илоҳий тузумнинг ҳукмронлигидан иборат. Чунки бу тузум шундай бир раҳм-шафқатли раббоний минҳожки, у инсониятга дунёвий манфаатлар кўзи билан эмас, балки қутқариш ва ҳидоят кўзи билан қарайди. Дарҳақиқат, ушбу раббоний минҳож ер юзида тахминан 1300 йил ҳукмронлик қилди ҳамда унинг издошлари унга душман бўлган кучларига қарши кўплаб урушларга киришди.
Хўш, бу минҳож мафкурасини ёйиш тариқати қандай бўлган? Фатҳ этилган юртлардаги одамларга қандай муомала қилган? Унинг мақсадлари нима эди? Инсонларга қандай таъсир қилган?
Гап шундаки, ушбу минҳож тариқати юртларни фатҳ қилишда ўз мабда-системасига боғланди ва раббоний раҳмат ёйишни мақсад қилди, халқлар бойлигини бир кун ҳам ўйламади, уларга зулм қилмади, вайронагарчилик ва харобаларга сабаб бўлмади, балки буни кўрган инсонлар Исломга тўп-тўп бўлиб кириб келдилар. Бундан фарқли ўлароқ, халқлар мустамлакачилик йўлини норозилик ва қаршилик билан кутиб олишди ва ўз юртларидан уни чиқариб юбориш учун уруш қилишди.
Бугун бўлаётган бу урушлар, хоҳ Украинада бўлсин, хоҳ бошқа ерларда, улардан қандай сабаб ва мақсадлар кўзланганидан қатъий назар, яқинда бу тубан тузум ва системаларнинг куни битишидан, уларнинг ўрнини ҳидоят, раҳмат ва марҳамат тузуми эгаллашидан дарак бермоқда. Пайғамбарлик минҳожи асосидаги рошид Халифалик соясидаги ушбу Ислом тузуми бутун инсониятга хайр-баракот ва ҳидоят сифатида кўтариб чиқилади ва у билан башарият капитализм системасининг ҳалокатлари, бахтсизликлари ва очкўзликларидан қутулади.
Роя газетасининг 2023 йил 1 март чоршанба кунги 432-сонидан
