بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ
Рўза ҳам, халифа ҳам қалқондир
Устоз Носир Ризо Муҳаммадусмон
Ҳизб ут-Таҳрир – Судан вилояти
марказий алоқалар қўмитаси раиси
Аллоҳ Таоло рўзани мусулмонларга битта мақсадда, у ҳам бўлса, тақводорлардан бўлишлари учун фарз қилди. Аллоҳ Таоло айтади:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
«Эй мўминлар, тақволи кишилар бўлишингиз учун сизлардан илгари ўтганларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза тутиш фарз қилинди» [Бақара 183]
Шунинг учун Рамазон ойи худди Қуръон ойи дейилгани каби, тақво ойи, деб ҳам аталди.
Рўза энг буюк ибодатлардан. Чунки рўзадор хилватда ҳам, очиқда ҳам ўзини ўзи кузатиб туради. Бу эса Рамазоннинг алоҳида хусусияти ва бошқа ибодатлар олдидаги фазилатидир. Зеро, банда модомики, иймон билан ва савоб умидида рўза тутган экан, Аллоҳ Таолога холис қилган ибодатлари ичида рўзанинг ўрни бошқа. Дарҳақиқат, бандаларга рўза тутиш ва уни холис адо этишда Аллоҳнинг ўзи ёрдам беради. Ибн Можа ва Ибн Ҳиббон Абу Ҳурайрадан Росулуллоҳ ﷺнинг бундай деганларини ривоят қилади:
«إِذَا كَانَ أَوَّلُ لَيْلَةٍ مِنْ رَمَضَانَ صُفِّدَتِ الشَّيَاطِينُ، وَمَرَدَةُ الْجِنِّ، وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ النَّارِ، فَلَمْ يُفْتَحْ مِنْهَا بَابٌ، وَفُتِحَتْ أَبْوَابُ الْجِنَانِ فَلَمْ يُغْلَقْ مِنْهَا بَابٌ، وَنَادَى مُنَادٍ يَا بَاغِيَ الْخَيْرِ أَقْبِلْ، وَيَا بَاغِيَ الشَّرِّ أَقْصِرْ، وَلِلَّهِ عُتَقَاءُ مِنَ النَّارِ»
«Рамазон ойининг биринчи кечаси бўлганда шайтонлар ва исёнчи жинлар занжирбанд қилинади. Дўзах эшиклари ёпилиб, биттаси ҳам очилмайди. Жаннат эшиклари очилиб, биттаси ҳам ёпилмайди. Бир нидо қилувчи: «Эй яхшиликни хоҳловчи, келгин, эй ёмонликни хоҳловчи, тўхтагин», деб нидо қилади. Аллоҳнинг дўзахдан озод қиладиган бандалари бўлади».
Ушбу ҳадисдан шу нарса кўриниб турибдики, Аллоҳ шайтонлар ва исёнчи жинларни занжирбанд қилиш билан бандаларига ушбу улуғ маросимни адо этишларига ёрдам берди, мўминларни Ўзининг амрларига итоат қилиб, қайтариқларидан четланишга ундади. Шу йўсинда, Рамазонни жаннат дарвозалари очилиб, дўзах дарвозалари ёпиладиган итоат мавсумига айлантириб қўйди. Мусулмонлардан кимда-ким буларни қилса, Аллоҳ амалига қараб унинг ажрини зиёда қилаверади. Дарҳақиқат, ҳадиси қудсийда бундай келган:
«كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ لَهُ إِلَّا الصِّيَامَ فَإِنَّهُ لِي وَأَنَا أَجْزِي بِهِ، وَالصِّيَامُ جُنَّةٌ، وَإِذَا كَانَ يَوْمُ صَوْمِ أَحَدِكُمْ فَلَا يَرْفُثْ وَلَا يَصْخَبْ، فَإِنْ سَابَّهُ أَحَدٌ أَوْ قَاتَلَهُ فَلْيَقُلْ إِنِّي امْرُؤٌ صَائِمٌ»
«Одам боласининг ҳар бир қилган амали ўзи учундир. Фақат рўза бундан мустасно. Чунки у мен учундир ва унинг мукофотини Мен Ўзим бераман. Бирортангиз рўза тутган бўлса, аёлига яқинлик қилмасин ва бақириб-чақирмасин. Уни биров сўкса ёки уришса, мен рўзадорман, деб айтсин».
Ҳатто мўмин банда бировлар билан жанжаллашиш ва беҳаё сўзларни сўзлашдан узоқ бўлиш билан гўё фаришта ҳолатида бўлади. Зеро, қуйидаги ҳадисда келганидек, тутган рўзаси у учун қалқон бўлади. Табароний «Мўъжамул авсат»да Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан Росулуллоҳ ﷺнинг бундай деганларини ривоят қилган:
«الصِّيَامُ جُنَّةٌ مَا لَمْ يَخْرِقْهُ. قِيلَ: وَبِمَ يَخْرِقُهُ؟ قَالَ: بِكَذِبٍ، أَوْ غِيبَةٍ»
«Рўза қалқондир, агар уни ёқиб юбормаса. Нима билан ёқиб юборади? деб сўрашди. Ёлғон ёки ғийбат билан, дедилар». Бас, ким ўзининг тутган рўзаси Аллоҳга итоат этиш ва Унга холис ибодат қилишга ундовчи иймон билан тутилган рўза бўлишига, шунингдек, риё ва ном чиқаришдан холи, фақатгина ажри ҳисоб кунига захира бўлиб қолади деган умид билан тутилган рўза бўлишига қаттиқ ҳаракат қилса, у мукофотга эришади ва унинг ўтган гуноҳлари кечирилади.
«مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِيمَاناً وَاحْتِسَاباً غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ»
«Ким Рамазонда иймон билан ва савоб умидида рўза тутса, ўтган гуноҳлари кечирилади». Аллоҳнинг меҳрибонлигини қарангки, рамазон рўзасини тута олмайдиган узрли кишилар учун ҳам худди иймон билан, ажр умидида рўза тутган кишиларнинг савобини беради ва ўтган гуноҳларини кечиради.
Муоз ибн Жабалдан ривоят қилинган ҳадисда у бундай дейди: Мен Набий ﷺ билан сафарда эдим, йўлда кетаётиб ул зотга яқинлашиб қолибман. Шунда ё Росулуллоҳ, мени жаннатга дохил қиладиган ва дўзахдан сақлайдиган бирор сўзни ўргатинг, дедим. Шунда ул зот марҳамат қилдилар:
«لَقَدْ سَأَلْتَنِي عَنْ عَظِيمٍ وَإِنَّهُ لَيَسِيرٌ عَلَى مَنْ يَسَّرَهُ اللَّهُ عَلَيْهِ؛ تَعْبُدُ اللَّهَ وَلَا تُشْرِكْ بِهِ شَيْئاً، وَتُقِيمُ الصَّلَاةَ، وَتُؤْتِي الزَّكَاةَ، وَتَصُومُ رَمَضَانَ، وَتَحُجُّ الْبَيْتَ، ثُمَّ قَالَ: أَلَا أَدُلُّكَ عَلَى أَبْوَابِ الْخَيْرِ؟ الصَّوْمُ جُنَّةٌ، وَالصَّدَقَةُ تُطْفِئُ الْخَطِيئَةَ كَمَا يُطْفِئُ الْمَاءُ النَّارَ»
«Мендан буюк нарса тўғрисида сўрадинг. Аммо у Аллоҳ енгил қилган киши учун енгилдир: Аллоҳга ибодат қилиб, Унга ҳеч нарсани шерик қилмайсан, намозни барпо этасан, закот берасан, Рамазон рўзасини тутасан, Байтуллоҳни ҳаж қиласан. Кейин яна айтдилар: Сенга яхшилик дарвозаларини кўрсатмайми? Рўза қалқондир. Садақа эса худди сув оловни ўзчиргандек, гуноҳларни ўчиради». Демак, кимда-ким рўза тутса-ю, унинг аъзолари ҳам рўза тутса, кўзлари ҳаромга қарашдан рўза тутса, қулоқлари ёмон, беҳаё ва бемаъни гапларни эшитишдан рўза тутса, тили ҳам Аллоҳнинг зикри ва ҳақ сўздан бошқа нарсалардан рўза тутса, қўли ҳаром касб қилишдан рўза тутса, оёғи ҳаром ва ботилга юришдан рўза тутса, бас, унинг рўзаси ҳақиқатда қалқон ва ҳимоя бўлади. Бу тақводор-муттақинларнинг амали бўлиб, улар Аллоҳдан қўрқадилар ва ҳалол қилган нарсасини ҳалол, ҳаром қилган нарсасини ҳаром деб биладилар, Китоби билан ҳукм юритиб, Пайғамбари ﷺнинг Суннатларига амал қиладилар. Зотан, ул зот Уммат ҳимояси ва унинг ишининг тўғрилиги ҳақида
«إِنَّمَا الْإِمَامُ جُنَّةٌ يُقَاتَلُ مِنْ وَرَائِهِ وَيُتَّقَى بِهِ»
«Имом-халифа қалқондир, унинг ортида туриб жанг қилинади ва у билан химояланилади», деганлар. Демак, худдики, рўза банда учун қалқон ва ҳимоя бўлагани каби, ортида туриб жанг қилиниб, у билан ҳимояланиладиган халифанинг бўлиши ҳам Уммат учун қалқон ва ҳимоядир.
Ушбу ҳадисда Аллоҳ нозил қилган аҳкомлардан бошқа қонунлар билан ҳукм юритадиган, кофирларнинг «суннат» ва «шариат»ига эргашиб, Росулуллоҳ ﷺ келтирган ҳақ сўзни тарк этадиган бугунги кундаги ҳукмдорларни эмас, балки омонатни адо этадиган ва Умматга панд-насиҳат қиладиган ҳукмдорнинг бўлиши лозимлигига очиқ даъват бор. Аллоҳ Таоло айтади:
إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُكُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ كَانَ سَمِيعاً بَصِيراً
«Албатта, Аллоҳ сизларни омонатларини ўз эгаларига топширишга ва одамлар орасида ҳукм қилганингизда адолат билан ҳукм қилишга буюради. Албатта, Аллоҳ сизларга энг яхши панд-насиҳатлар қилур. Албатта, Аллоҳ эшитгувчи, кўргувчи бўлган зотдир» [Нисо 58]
Шундай экан, ҳар бир муслим ва муслима Халифаликни барпо этиш учун фаолият олиб бораётганлар билан биргаликда ушбу қалқон имом-халифани қоим қилиш учун ҳаракат қилсин. Уммат фарзандлари, хусусан қўшинлари жиддий амал билан Аллоҳга итоат қилиб, Пайғамбарлик минҳожи асосидаги рошид Халифаликни барпо этиш учун фаолият қилаётганларга нусрат-ёрдам берсин ҳамда ўтган эътиборсизликлари учун Аллоҳ Азза ва Жаллага тавба қилсинлар. Аллоҳ Таоло айтади:
إِنَّ الَّذِينَ اتَّقَواْ إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِنَ الشَّيْطَانِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ
«Тақво қилгувчи зотларни қачон шайтон томонидан бирон васваса ушласа, (Аллоҳни) эслайдилар, бас (тўғри йўлни) кўра бошлайдилар» [Аъроф 201]
Роя газетасининг 2023 йил 5 апрел чоршанба кунги 437-сонидан