Қирғизистон ОТБдан яна қарз олмоқда
Хабар: Осиё тараққиёт банки Қирғизистон бюджетини қўллаб-қувваташ учун 50 миллион доллар қарз ажратади. Тегишли келишув Жогорку Кенешнинг Халқаро ишлар, мудофаа, хавфсизлик ва миграция қўмитасининг 31-октябр куни бўлиб ўтган йиғиишида кўриб чиқилди.
Қўмита Қирғизистон ва Осиё тараққиёт банки ўртасидаги кредит ва грант келишуви лойиҳасини муҳокама қилди. Хабар қилинишича, маблағ мамлакатнинг савдо ва сармовий соҳадаги рақобатбардошлигини ошириш, кичик ва ўрта бизнесни ривожлантириш ва Боткенни тиклашга йўналтирилади.
“Осиё тараққиёт банки томонидан бюджетни қўллаб-қувватлаш учун ажратиладиган 50 миллион долларнинг 25 миллион доллари кредит, қолгани грант. 1,3 миллиард соми Бала-Саруу ГЭСи қурилишига йўналтирилади, бу бюджет кредити. Боткенни барқарорлаштириш учун 3 миллиард сом ажратилади”, – деди Молия вазири ўринбосари Руслан Татиков.
Маълумотларга кўра, Қирғизистон кредитни 2045-йилда тўлаши керак. Дастлабки 8 йил имтиёзли давр ҳисобланиб, устама 1 фоизни ташкил қилади. Қолган даврда 1,5 устама фоиз тўланади.
Изоҳ: Сўнгги ўн ойда қадар қирғиз ҳукумати бюджетни қўллаб-қувватлаш важи билан халқаро молиявий ташкилотлардан умумий ҳисобда 180 млн. доллар қарз олди. ОТБдан келиши кутилаётган навбатдаги 50 млн. доллар қарз ҳам қўшилса Қирғизистон янада чуқурроқ қарз ботқоғига ботади.
Президент бўлгунига қадар “бир йилда мамлакат иқтисодини оёққа турғизаман, беш йилда Қирғизистонни қарз олувчи давлатдан қарз берувчи давлатга айлантираман” деб катта ваъдалар берган Жапаров Қирғизистонни қарздан халос қилиш у ёқда турсин, аксинча тобора кўпроқ қарз ботқоғига ботириб бормоқда.
Аслида Қирғизистоннинг қарз ботқоғига ботиб боришининг асосий сабаби мустамлакачи давлатлар томонидан тузилган халқаро оламий глобал бошқарув тузумидир. Рибога асосланган капиталистик тузум ва унинг мустамлакачилик қуроли бўлган халқаро молиявий ташкилотлар учинчи дунё давлатларини қарзга ботириб, қарздан қутулишларига ҳеч қачон имкон бермайди. Бу ўринда учинчи дунё давлатларининг, шу жумладан, Қирғизистон сиёсий доирасининг роли коррупцияга ботиб қолганидадир. Бу коррупциялашган схема ҳам ташқи мустамлака давлатлар томонидан рағбатлантириб борилади. Уларга Қирғизистон тобора кўпроқ қарзга ботиб қолиши учун мазкур қарзларнинг бир қисмини ўзлаштириб олиш ҳақида фикрлайдиган коррупция ботқоғига ботган амалдорлар керак. Халқаро сиёсат вакиллари айнан шу ҳаромтомоқ сиёсий гуруҳдан фойдаланади. Чунки бу гуруҳ мамлакат учун қарз олаётганида “оғир саноатни ривожлантириш учун, ҳатто шу кунга келиб сотиб йўқ қилиб юборишган йирик корхоналарни қайта ишлатиш учун” деб бирор марта қарз олган эмас. Қирғизистон муаммоси халқаро капиталистик системанинг устимизда тургани ва шу система тузган халқаро глобал оламий сиёсатнинг мавжуд эканига боғлиқдир. Моддий манфаатдан бошқасини ҳисобга олмайдиган капиталистик тузум устимизда татбиқ қилинар экан Қирғизистон ҳеч қачон қарз юкидан қутула олмайди.
Туркистон
