Фаластин – Умматнинг тақдирий масаласи!
Муборак Рамазон ойида яҳудлар Ал-Ақсо масжидига амалга оширган босқинчилик туфайли дунёнинг турли ерларида мусулмонлар акция уюштиришди. Бу акцияларда «Армиялар Ақсога» шиорлари янграб, яҳуд вужуди ҳаракатларига қарши фикрлар айтилмоқда. Ушбу ходисалар туфайли Фаластин масаласининг тарихий ва сиёсий жиҳатларини аниқлаштириш зарурати туғилди.
Яқин Шарқ, шу жумладан, Фаластин инсоният тарихида муҳим аҳамиятга эга минтақалардан бири бўлган. Форслар (миллоддан аввалги) 538-йилда Қуддусда Вавилонликлар устидан ғалабага эришди. Кейин м.а. 332-йилда Александр Македонский бостириб келди. Ундан сўнг Қуддусни м.а.ги 63-йили Рим эгаллаб олди. Византияликлар даврида Хирақл подшохлиги вақтида форс подшохи Кисро қўшинлари ғарб томондан бостириб келиб Сурия ва Фаластинни ишғол қилди. 614-йилда форс қўшини Қуддусни эгаллади. Аммо Хирақл қайтиб келиб ўз кучларини тўплади ва 623-йили форсларни енгди. Мана шу даврда Мадинада Ислом давлати тикланди ва Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг мактуби Хирақлга етиб борди. 636-йили Умар розияллоҳу анҳу даврида Қуддус фатҳ қилинди. Шу даврдан бошлаб Қуддуснинг янги тарихи бошланди.
Қуддуснинг тарихи қуйидагича:
سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ
“(Аллоҳ) бир кеча, Ўз бандаси (Муҳаммад)ни – унга оят-мўъжизаларимиздан кўрсатиш учун (Маккадаги) Масжидул-ҳаромдан (Қуддусдаги) Биз атрофини баракотли қилиб қўйган Масжидул-Ақсога сайр қилдирган (барча айбу нуқсондан) пок Зотдир. Дарҳақиқат, У эшитгувчи, кўргувчи Зотдир”. [Исро 1]
636-милодий йили Абу Убайда розияллоҳу анҳу бошчилигидаги қўшин Қуддусни фатҳ қилганида Умар ибн Ҳаттоб розияллоҳу анҳу патриах Сафрониюсдан Қуддус калитини қабул қилиб олди.
Қуддус муқаддаслигининг яна бир далили, у Каба қибла бўлиб ўзгаргунга қадар 16 ой мобайнида мусулмонлар намозда юзланадиган қибла бўлганлигидир.
Умар р.а Қуддус калитларини қабул қилиб олган вақтда қуддусликларга омонлик ва ибодатхоналарни ҳимоя қилиш тўғрисида ҳужжат берди. Шунингдек, улардан жизянинг ўрнига Қуддусда бирорта ҳам яҳудий улар билан бирга яшамаслигини шарт қилиб, аҳднома олди. Ушбу аҳднома ҳозирга қадар бор, у ҳозирги кунгача патриархлар томонидан сақлаб келинмоқда.
Шу вақтдан бошлаб Қуддус дорул-Исломга айланди ва Ислом ҳукмлари татбиқ қилина бошланди. Унинг хавфсизлиги мусулмонларнинг ҳимоясига боғлиқ бўлиб қолди. Аҳолиси Ислом фуқаролигига эга бўлди. Шундай қилиб, Қуддус ҳимоя қилинадиган Ислом диорига айланди. Шу сабабли қиёмат кунигача уни ҳимоя қилиш ва сақлаш, шунингдек, унга душман ҳужум қилса ёки бирор босқинчи эгаллаб олса уни қайтариб олиш барча мусулмонлар учун вожибдир.
Ҳозирги вақтда оламда «ватан» тушунчасининг аниқ таърифи йўқ. «Ҳозирги Фаластин яҳудийларга тегишли, у ерда даставвал яҳудларнинг боболари яшаган» дейишади. Агар шу фикрдан келиб чиқсак, у ҳолда АҚШ ҳиндуларга тегишли бўлиши керак эди. Мустамлакачи кофирлар бундай таърифлардан фақат одамларни чалғитиш учун фойдаланишади. Аслида Исломда дорул-Ислом ва баладул-Ислом тушунчалари мавжуд. Ислом ҳукмлари билан яшаётган ҳудуд дорул-Ислом (Ислом давлати) ҳисобланади. Агар Ислом давлати ҳудудларидан бўлган мамлакатларни душманлар босиб олса, у ерлар дорул-Ислом ҳукмидан чиқиб кетса-да, бироқ, баладул-Ислом (исломий юрт)лигича қолаверади. Бу ерларни дорул-Исломга қайтариш учун ҳаракат қилиш вожиб бўлади.
Шундай қилиб, Қуддус Ислом диёрига айланганидан сўнг XI асрда европаликлар Қуддус шаҳрига бостириб киришди. Улар шаҳардаги барча мусулмонларни ўлдиришди, сўйишди ва ўтда ёқиб йўқ қилишди. У ердаги яҳудийларни ибодатхонага тўплаб ёқиб юборишди. Кейин Салоҳиддин Айюбий юриш қилиб Қуддусга кирди. Аммо у насронийларни қиличдан ўтказмади. Аксинча бирорта ҳам аёл, ёш бола ва қарияга озор бермай, барчасини шаҳардан чиқариб юборди. 1517-йили (исроил) ҳудуди Халифа Селим I даврида Усмоний давлатига қараган ва 400 давомида шу давлат бошқаруви остида бўлган. 1799-йили Фаластинга Наполеон ҳужум қилиб, Ғазо, Рамла, Ладом ва Яффа шаҳарларини босиб олди. Наполеон яҳудийларга Фаластинни олиб беришни ваъда қилган эди. Кейин Франция малайи Иброхим пошо яҳудларга Фаластинни олиб беришни ваъда қилади ва 1832-йили Фаластин Иброхим пошо томонидан ажратилиб Дамашқ вилоятига қўшилади. Наполеон Фаластинда мағлубиятга учраб, Мисрдан бутунлай хайдаб чиқарилгач, шунингдек 1840-йилда имзоланган Лондон шартномасига мувофиқ, Иброхим пошо мағлубиятга учраб Мисрга қайтиб келгани сабабли ҳар икки ваъда ҳам бажарилмай қолди.
Усмонийлар даврида ҳам Қуддус азизлигича сақланиб турди. Кейин Абдулҳамид раҳимаҳуллоҳ Қуддусда сионистларга ер сотилишига қарши турди ва сионистлар раҳбари Теодор Герцелга шундай жавоб қилди: “Доктор Герцелга етказиб қўйинглар у бундан кейин бу ишга ҳеч қандай куч сарфламасин. Сабаби мен бу юртнинг бир қарич ерини ҳам бошқаларга беришга рози бўлмайман. Чунки, бу юрт менинг шахсий мулким эмас, балки Умматнинг мулкидир. Уммат бу юрт тупроғини ўз қони билан суғорган. Шунинг учун энг яхшиси, яҳудлар миллион-миллион олтинларини ўзларида сақлаб қўйишсин”.
Теодор Герцел сионизм ва яҳуд давлатининг асосчиси ҳисобланади. У 1896-йили ўзининг “Яҳуд давлати” номли китобини нашр эттирди. Кейинги йилдан яҳуд конгрессига раҳбарлик қилган. Биринчи жаҳон уруши вақтида Британия ташқи ишлар вазири Артур Бальфур декларация қабул қилган, унда Британия Фаластиндаги яҳудийлар миллий конгрессини қўллаб-қувватлаши билдирилган. Инглиз зобити Томас Эдуард Лоуренс ҳам Файсал қўшинига қўмондонлик қила бошлаган. У Усмоний қўшинни қўшимча кучлардан узиб қўйиш учун Ҳижоз темир йўлини бузишга киришган вақтда Британияга бир телеграмма жўнатади. Ушбу телеграммада: “Биз Усмоний давлатга зарба беришимиз ва уни қайта бирлаша олмайдиган даражада бир нечта майда бўлакларга бўлиб ташлашимиз керак”, деб ёзилганди. Бу унга ушбу ваъдани бажариш учун режа тузишга имкон берди. Британия Миллатлар Лигасида таъсир кучига эга бўлгани сабабли Фаластин устидан мандат ҳуқуқига эга бўлиб олди. Шундан сўнг 1920-йилдан 1925-йилгача Фаластинга олий комиссар қилиб Герберт Самуэлни тайинлади, у яҳудий эди. Британия буни ўзи ва Франция ўртасидаги Сайкс Пико шартномасини бажарганидан сўнг амалга оширди. Британия ва Франция ўртасида “Сайкс Пико” шартномаси имзоланиб, Яқин Шарқдаги Сурия ва Ливан Франция қўлига ўтган бўлса, Иордания ва Месопотомия Англияга ўтди. Фаластин ушбу шартномага киритилмаган эди. Сабаби Фаластин кейинчалик яҳудларга ватан бўлиб қолиши учун унга нисбатан алоҳида режа ишлаб чиқилганди. Британия Фаластин масаласини ҳал қилиш учун ишга киришди ва минтақада сиёсий, иқтисодий ва маъмурий шароитлари ҳимояланган “яҳуд оиласи” ташкил этилди. 1920-йили мустақил бўлмаган Трансиордания ҳудуди ташкил этилди ва бу ерга яҳудийларни кўчиб келишига рухсат берилди. Британия шу тарзда Миллатлар Лигаси томонидан берилган 25 йиллик муддатга Фаластин устидан мандатни қўлга киритди. Унинг бундан кўзлаган мақсади Фаластинни яҳудийларга ватан қилиб тайёрлаб бериш, яъни Бельфур ваъдасини бажариш эди. Мана шу тарзда бугунги кундаги қоғоздан ясалган бўри давлат – “Исроил” вужудга келди.
Британия Фаластинда яҳудийлар учун сиёсий, маъмурий ва иқтисодий шароит яратиш бўйича мандат олди. Мандат ҳужжати 1922-йил 24-июлда эълон қилинган бўлса, 1922-йил 10-августда Фаластин ҳукумати конституцияси эълон қилинди ва биринчи, иккинчи ва учинчи оқ китоб ишлаб чиқилди, шунингдек, бир қатор текширув комиссиялари келди. Британия 1930-йилда “Оқ китоб” шартномасини эълон қилиб, яҳудийларни Фаластинга кўчиб келишига қарши қарорни бекор қилди. 1947-йил 29-октябрда БМТ ассаблеяси Фаластинни бўлиб ташлаш тўғрисида қарор қабул қилди. Ушбу хатарли 181- қарор Фаластинни бўлиб ташлаш жинояти билан бирга яна бошқа бир жиноят – Қуддусга халқаро мақом бериш жиноятини ҳам олиб келди. Аслида Қуддусга халқаро мақом бериш таклифини Рим папаси илгари сурган эди. Бу фикрдан мақсад кофир Ғарбни Қуддус ишларига аралашиши учун йўл очиб бериш эди. Ушбу қарордан кейин Британия БМТ таклифи билан Фаластин устидан мандати тугагани тўғрисида қарор қабул қилди. 1948-йили Британия мандати тугади ва у ўз танк ва қурол-яроқларини яҳудларга қолдириб, Фаластиндан чиқиб кетди.
14-майда Давид Бен-Гурион яҳуд давлати мустақиллигини эълон қилди. Уни дарҳол Америка, Россия ва Британия тан олди. Шундан сўнг Фаластинни ҳимоя қилиш учун етти араб мамлакатларидан қўшин олиб кирилгани эълон қилинди. Улар кирганидан сўнг қирғинлар бошланди ва уруш кучайиб кетди. Кейин томонлар ўртасида тўрт ҳафталик тинчлик келишуви ўрнатилди. Бу ўз навбатида яҳудийлар катта миқдорда қурол-яроқ олиб кириб олишига имкон берди. Шу билан бирга ҳудудини кенгайтира олди. Америка Британия билан бирга Фаластинни бўлиш тўғрисида қарор чиқариш учун бу масалани ўз зиммасига олди. Бироқ, Американинг нияти Британияни мустамлакаларидан чиқариб юбориш ва унинг ўрнини эгаллаш бўлгани сабабли ҳозирги вақтда Яқин Шарқ минтақасини фақат ўз таъсири ўтадиган минтақа бўлишига бор кучи билан ҳаракат қила бошлади. Шунинг учун Фаластин ва араб минтақаси масаласини шу доирага киритди. Сабаби у нефт конларига эга бўлишга бор кучи билан интилади. Шунингдек, у Жўлон тепалиги ва бошқа ерларда ўз ҳарбий базаларини қуриш каби Фаластин ва унинг атрофидаги масалалар ечимлари натижасида келадиган фойдаларга ҳам эга бўлишни хоҳлайди.
1949-бошларида Родосто «Исроил» билан Миср, Иордания ва Саудия ўртасида алоҳида-алоҳида музокаралар бошланди. Фаластиннинг умумий майдони 24640 квадрат километр эди. Яҳудлар Родос тинчлик шартномасидан фойдаланиб ундан 19000 квадрат километр ерни тортиб олди. Мандат даврида Фаластинда шаҳар ва қабилалардан ташқари 822 қишлоқ бор эди. Яҳудлар 486 қишлоқни эгаллаб олишди. Иордания ҳудудида 316 ва Миср ҳудудида 10та қишлоқ қолди. Яҳуд давлати янги ҳудудларда яҳудийлар учун уй-жой қуришни, минтақадаги жойлашувини янада мустаҳкамлай бошлади. Ушбу хоинона шартномалар ва битимларни имзолаш ва музокараларнинг барчаси яҳудийларни бўй кўрсатишларини кучайтирди. Босиб олишлар эса умуман камаймади, аксинча Фаластин ерлари бирин-кетин бой берилди.
1948-йил сентябрида Ғазода Фаластин ҳукумати тайинланиб, раҳбарликка Абдуллоҳ ибн Ҳусайн келди. Шундан сўнг сўнги босқич – араб давлатлари ва Фаластин озодлик ташкилотининг, бу ташкилот Фаластин режимига айланганидан сўнг, ташкилотнинг яудлар билан шартномалар имзолаш маросимлари даври келди. 1959-йилда Фаластин ҳукумати Миср ва Суриянинг бирлашиши натижасида қулади. Кейинчалик, 1964-йили Фаластин озодлик ташкилоти ташкил этилди ва бошқа ташкилотлар унга қўшилди.
Фаластин озодлик ташкилотининг қуролли кучлари кириб келди ва мусулмонларни таъқиб қилиш, яҳудларни ҳимоялаб, уларнинг манфаатларини ҳимоя қилиш ҳамда фаластинликларни кузатиш учун Фаластин полициясига айланди. 1967-йилнинг 6-июнида (исроил) армияси Мисрнинг Ғазодаги қўшинини мағлуб қилиб Синай ярим оролига чекинишга мажбур қилди. 1989-йил 30-март куни Тунисда бўлиб ўтган 20-сессияда Ёсир Арафот Фаластин президенти этиб тайинланди. 1990-йил 13-сентябрда Вашингтонда бўлиб ўтган конференцияда Ёсир Арафот ва (исроил) бош вазири Исхак Рабин ўзини ўзи бошқариш тўғрисидаги декларацияни имзолашди. 10-12-октябрларда эса Фаластин миллий маъмурияти ташкил этилди. 1995-йил 28-сентябрда Вашингтонда ФММ ва (исроил) ўртасида музокаралар бўлиб ўтди, унда Фаластин парламенти 82 депутатдан иборат бўлиб, 5 йилга сайланадиган бўлди. 1999-йил 3-сентябрда Мисрда бўлиб ўтган музокараларда 2000-йилнинг сентябрига қадар чегара масаласи ҳал этиладиган бўлди. Бироқ, (исроил)га янги бош вазир Ариэл Шарон келиши ортидан музокаралар бекор қилинди. 2001-йил декабрида (исроил) Арафот ҳукуматини террорчиларга ёрдам беришда айблаб «Фатҳ», «17-бўлинма» ва «Танзим» ҳаракатларини террорчи ташкилотлар деб атади. 2005-йили А. Шарон ҳеч қандай икки томонлама музокараларни қабул қилмаслигини маълум қилди. Ғазо секторида «Ҳамас» ташкилотининг таъсири кучайиб 2006-йилнинг февралида бўлган парламент сайловида 133 ўриндан 73тасига эга бўлди. 2007-йил феврал ойида Фатҳ-Ҳамас коалиция ҳукумати тузилди. Бироқ, икки томон муроса қила олмади ва 14-июнда Фатҳ раҳбари Муҳмуд Аббос ўзини Фаластин президенти деб эълон қилди. Ҳамас эса Ғазо секторида ҳукуматини сақлаб қолди. 2008-йил 23-ноябрда М. Аббос такроран президент бўлиб сайланди. Фаластин ҳукумати масъуллари Фаластин халқини «Фаластин давлати» деб аталган, бўлмағур нарса эвазига сотиб юборишди. Яҳудийлар Ослода уларнинг қўйнини «пуч ёнғоққа» тўлдириб, бўлмағур нарсани «сотишган» эди. Фаластин ҳукумат раҳбари ўзининг хорларча итоат этиши ва воз кечишини «кучлар мувозанати душман фойдасида» эканлиги билан оқлашга уринган эди. Араб ва мусулмонлар раҳбарлари ҳам худди шу сабаб билан ўзларини оқлашганди.
Айни вақтда Фаластинни БМТга расмий аъзо бўлган 134та давлат тан олади. Шундай бўлса-да БМТнинг доимий вакили бўлган АҚШ, Британия ва Франция томонидан тан олинмаган. БМТга тўлақонли аъзо ҳисобланмайди. Бунга сабаб аъзолик ушбу доимий аъзоларнинг рухсати билангина амалга ошади.
2011-йил 23-сентябрда Маҳмуд Аббос БМТ бош котиби Пан Ги Мунга Фластинни БМТга тўлақонли аъзо бўлиб киришин сўраб мурожаат қилди. (Исроил) эса 1949-йилнинг 11-майда БМТга аъзо бўлган.
2010-йил сентябрида АҚШ президенти Б. Обама БМТ саммитида араб-исроил можароси ҳал этилса Фаластин мустақиллик олиши мумкинлигини билдирди. Шундай қилиб малай ҳокимлар муборак Фаластин заминини, сувдек оққан мусулмонлар қонини соҳта мустақилликка алмаштирмоқчи бўлиб, буни ҳам уддасидан чиқа олмай келишмоқда. Америкага суянган яҳуд вужуди ҳар бир босқинчилигидан илҳомланиб, зулмларини тобора кучайтирмоқда. Охири Трамп даврига келиб бу ҳаракатлар Қуддусни яҳуд вужудининг пойтахти сифатида эълон қилишгача етиб келди. Шунингдек, Трамп Ғарбий Соҳил ва Иордан дарёсини «Исроил»га қўшишни маъқуллади.
Ҳозир Фаластин яҳуд вужуди ичидаги «давлат» бўлиб, уни Иорданияга ўтган йўлларини яҳуд вужуди назорат қилади. Бу давлат портга ҳам, аэропортга ҳам эга эмас. У порт ва аэропорт қуриши имконига эга бўлсада, Асдуд ва Ҳайфадаги яҳуд вужуди портларидан фойдаланади.
Қурол-яроқ соҳасида Фаластин тўлиқ қуролсизлантирилган мамлакат бўлиб, унга фақат икки йўналишда хавфсизлик чораларига рухсат берилади. Биринчиси, бу – ички хавфсизлик (полиция) масалалари. Иккинчиси, шартли йўналиш бўлиб, бу яҳуд вужуди хавфсизлигини таъминлаш. Америка режасида аниқ ва қатъий белгиланганидек, Америка ва яҳуд вужуди бу мамлакатни бўйнига олиши учун у Ҳамас ва Жиҳод ҳаракати, шунингдек, бошқа қуролли ташкилотларни тўрт йил ичида тўлиқ қуролсизлантириши ва бу жараён ташқи кузатувчилар назорати остида амалга оширилиши керак.
Америка режасига мувофиқ, Ақсо масжиди – Иордания мақомини сақлаш шарти билан – яҳудийлар хавфсизлик кучлари назоратида бўлиб, у ерда барча одамларга ибодат қилишга рухсат берилади. Биринчи навбатда яҳудийлар уни ўз ибодатхонасига айлантирашади. Шунингдек, яҳудий вужуди мусулмонларнинг маълум бир гуруҳига у ерда намоз ўқишга рухсат бериш мажбуриятини олади. Бу гуруҳдаги мусулмонлар «тинчлик билан келган мусулмонлар» бўлади. Яҳуд вужуди эса «тартиб бузувчилар» деб ҳисоблаган одамлар, масалан, даъват қилган ва дарс берганлар масжидга киритилмайди. Шундай қилиб, Америка режасида таклиф қилинган «келажакдаги Фаластин давлати» давлат эмас, ҳатто у давлат тушунчасига яқин ҳам келмайди деб айтиш мумкин.
Бунга қарши мусулмон юртлар раҳбарлари одатдагидек қуруқ хайқириқдан нарига ўтишмайди. Ҳатто Марокаш, Судан, Дубай каби давлатларнинг хоин ҳукмдорлари яҳуд вужуди билан очиқ дипломатик алоқалар ўрнатиш карвонини эълон қилдилар. Қолганлари эса ҳозирча маҳфий алоқаларини мустаҳкамламоқдалар.
Эрдогон ушбу алоқлар ҳақда: «Бизнинг Исроил разведка хизмати билан алоқаларимиз ҳеч қачон узилмаган, бугунги кунгача давом этмоқда. Бу ерда баъзи давлатлар сингари энг юқори даражадаги одамлар билан айрим муаммолар мавжуд. Агар энг юқори даражада бундай муаммолар бўлмаганида (Исроил) билан муносабатларимиз умуман бошқача бўлар эди», деб фикр билдирди.
Трампдан кейин келган Жо Байден маъмуриятининг Фаластинга нисбатан позицияси ҳам аввалгиларидан фарқ қилмайди. Чунки, АҚШ раҳбарлигига ким келишидан қатъий назар бу давлат яҳудларга дўст, мусулмонларга душман бўлган давлатлар сафининг бошида туради. Шу сабабли ҳам биз бугун гувоҳи бўлиб турган қирғин давом этмоқда.
Мустамлакачи кофир давлатлар қўллаб-қувватловига суянган яҳудийлар ўзларини бирлаштирган миллий ватанга эга бўлдик деб ўйлашмоқда. Бироқ, улар бунинг ортида Аллоҳнинг хоҳиши турганини англашмайди. Сабаби, Аллоҳ уларни бутунлай йўқ қилиш учун бир жойга жамлашни ирода қилди.
Аллоҳ таоло айтади:
فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ ٱلۡأٓخِرَةِ لِيَسُۥٓـُٔواْ وُجُوهَكُمۡ وَلِيَدۡخُلُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَلِيُتَبِّرُواْ مَا عَلَوۡاْ تَتۡبِيرًا
“Бас, кейинги (бузғунчиликнинг) ваъда вақти келганда, юзингизни қора қилишлари учун, масжидга аввал кирганларидек киришлари учун ва эгаллаган нарсаларини тамоман парчалашлари учун (бандаларимизни юборамиз)”. [17:7]
Бухорий Ибн Умардан ривоят қилган ҳадисда: Мен Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг шундай деганларини эшитдим:
«تُقَاتِلُكُمْ الْيَهُودُ فَتُسَلَّطُونَ عَلَيْهِمْ، ثُمَّ يَقُولُ الْحَجَرُ: يَا مُسْلِمُ هَذَا يَهُودِيٌّ وَرَائِي فَاقْتُلْهُ»
“Сизлар яҳудийларга қарши жанг қилиб, уларни ўлдирасизлар. Ҳатто тош ҳам: эй мусулмон, мана яҳудий, кел уни ўлдир дейди”. Бу Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг:
«ثُمَّ تَكُونُ خِلَافَةٌ عَلَى مِنْهَاجِ النُّبُوَّةِ»
“Кейин Пайғамбарлик минҳожи асосидаги халифалик бўлади”, деб ваъда қилган Халифалик даврида бўлади. Аллоҳнинг изни билан Халифалик оламнинг шарқи-ю ғарбига қадар ҳукмронлик қилиш орқали буюк давлатга айланади, шунингдек, Азиз ва ҲАмид Зотнинг тўғри йўлига даъват қилади. Муслим Савбондан ривоят қилган ҳадисда Савбон айтади: Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:
«إِنَّ اللَّهَ زَوَى لِي الأَرَضَ، فَرَأَيْتُ مَشَارِقَهَا وَمَغَارِبَهَا، وَإِنَّ مُلْكَ أُمَّتِي سَيَبْلُغُ مَا زُوِيَ لِي مِنْهَا»
“Аллоҳ ерни менга йиғиб кўрсатди, шунда унинг кун чиқишидан кун ботишигача барча жойларини кўрдим. Аниқки, Умматим мулки менга йиғиб кўрсатилган жойларгача етиб боради”. Бироқ бизнинг мақсадимиз Ғарб каби халқларни мустамлака қилиш, уларга зулм ўтказиш, бойликларини талон-тарож қилиш эмас. Аксинча, бизнинг вазифамиз одамлар тўп-тўп бўлиб Исломга кириши, кофирларнинг сўзи тубан, Аллоҳнинг сўзи олий бўлиши ҳамда уларни одамларга қуллик қилиш жаҳолатидан роббоний ҳидоят нурига олиб чиқишдан иборат. бу Аллоҳнинг ваъдасидир. Эртанги кун кутаётган одам учун яқиндир.
Туркистон
