Халқаро молиявий ташкилотлардан қарзлар қандай шартларда олинаётгани маълум қилинди
Молия вазири Бактигул Жээнбекова халқаро молиявий ташкилотлардан қарзлар қандай шартлар асосида ва қайси тармоқлар учун олинаётгани бўйича маълумот берди.
Маълум қилинишинча, Халқаро валюта фонди қарзни 10 йилга, Евросиё барқарорлик ва ривожланиш фонди 20 йил, Осиё тараққиёт банки 32 йил, Жаҳон банки эса 38 йилга бермоқда. Уларнинг фоиз ставкалари: Халқаро валюта фонди 0,7%, Жаҳон банки 0,75%, Осиё тараққиёт банки 1% билан бермоқда.
Изоҳ: Ҳукуматнинг бу тадбирсизлиги оддий халқ зиммасига яна 40 йиллик қарз илинишига олиб келмоқда. Сабаби, бу банклар узоқ муддатга қарз бераётгандек кўринсада, шунча йил давомида фақат унинг фоизинигина олади. Агар қарз олувчи давлат қарзни адо этишга қодир бўлиб,муддатидан олдинроқ қарзни тўлаб қўймоқчи бўлса ҳам фоиз ҳисобига давлатларни қарзга ботирувчи бу каби халқаро молиявий ташкилотлар бунга рози бўлмайди. То муддати келмагунча фоизини олаверади. Масалан, Халқаро валюта фонди 10 йил муддатга берган 0,7%ли қарз учун ҳар йили оддий халқ тўлаётган солиқлардан 1 миллион доллардан зиёд тўлаб бориши, 10 йилда 10 миллион доллардан ортиқ тўлаши керак бўлади. Қолган қарзлар ҳам шу тахлитда йиллар давомида фоизлари тўлаб борилганидан сўнг, охирида олинган қарзнинг тани тўланади ва чархпалак айланиши давом этаверади…
Абдураҳмон Одилов
