Қозоғистондаги жанжал ортидан чамаси 4500 киши Қирғизистонга ўтгани хабар қилинди
8-феврал куни Қирғиз – Қозоқ чегарасидан чамаси 4500 Дунган миллатига мансуб одамлар Қирғизистон томонига қочиб ўтишгани ҳақида “Азаттык” хабар тарқатди.
Қозоғистоннинг чегарага яқин Қордай районида шанба куни кечаси Қозоқлар билан Дунгон миллати ўрталарида жанжал чиқди. Саккиз одам ҳалок бўлиб ўнлаган одамлар ҳар турли тан жароҳати олишди. Икки нафар орган ходими ҳам жароҳатлангани айтилмоқда.
30 дан ошиқ уй-жой, 15 йирик иморатлар ёқиб юборилган 23 автомашинага шикаст етган. Вазиятни жумбушга келтиришликда гумон саналиб 90 дан ортиқ одам қўлга олинган.
Изоҳ: Миллатчилик – инсон дунёқарашининг торайиб бориши натижасида ўта саёз фикрлашдан келиб чиққан қиймат бўлиб, мамлакат фуқоролари бир-бирларидан бўлиниб, узоқлашиб кетиши ва ҳатто адоватлашиб қолишининг асосий омилидир.
Миллатчилик ва ватанпарварлик халқаро сиёсатнинг заиф давлатларни мустамлака қилиш, уни бошқа давлатдан тортиб олиш ва давомий қарам ҳолатда ушлаб туриш учун босим ўтказадиган асосий қуроли саналади. Бундай қуролларни ҳимоя қилиш мақсадида БМТ ташкилотининг ичида атайин қўмиталар иш юритади. Улар оз сонли миллатлар ҳақ-ҳуқуқини ҳимоя қилиш ташкилоти деб номланади.
Капитализмга асосланган оламий бошқарув системасининг асоси моддий манфаат устига қурилган. Халқаро ҳуқуқини ҳимоя қилувчи ташкилотларининг барчаси дунёда олиб бораётган фаолиятларида фақатгина оламни мустамлака қилиш ва ундаги моддий манфаатларни мумкин қадар сиқиб олиш учун оз сонли милларлар, ёш болалар ва аёллар ҳақ ҳуқуқини ҳимоя қилиш каби инсоний қийматларни ҳимоя қилиш фикратидан фойдаланишади.
Ватанпарварлик –оламни майда бўлакларга бўлиб, уни бошқаришни осонлаштириш учун куфр оламига ёрдам беради. Бу туйғунинг кучайиб бориши, бир давлатни иккинчи қўшни давлатдан узоқлаштиради ва ундан ўзини ҳимоя қилиш туйғусини кучайтириб, доим хавотирда яшашига сабабчи бўлади.
Миллатчилик эса мамлакат ичидаги бир неча миллатларни бир биридан узоқлашишига ёрдам беради. Ҳокимият эгаси бўлган миллат бошқа миллатлар устидан ҳукумрон бўлиб, уларга зулм қилади. Ўз навбатида оз сонли миллатлар ҳам, ташқи кучлар таъсири остида етакчи миллат билан доим рақобатлашишга ва жамиятдаги ўз ўрни учун курашишга мажбур бўлади. Натижада мамлакат ичида ташқи кучлар учун ўзини мазлум санаган ички қувват пайдо бўлади.
Қозоғистондаги миллий низолар ҳам бундан мустасно эмас. Лекин ҳар бир миллий низо ёки умуман халқ норозилик намоишлари бирор етакчи қувватга таянади ва улар томонидан бошқарилади. Шунинг учун ватанпарварлик ва миллатчилик робиталари, етакчи давлатлар томонидан заиф давлатларга сиёсий босим бериш қуроли сифатида ишлатилади.
Шу мантиқий хулосадан келиб чиқиб айта оламизки, Ўзбекистонда бўлиб ўтган Ўзбек-Турк қирғинбароти ҳам, 2010 йилдаги Ўш воқеъаси ҳам, Қозоқ-дунгон муожароси ҳам, ташқи сиёсий қучлар томонидан уюштирилган.
Демак ҳар биримиз ўз юртларимизда ўша юртдаги етакчи миллатнинг урф одатларидан келиб чиққан қадриятларга асосланган миллий робитани мамлакат мафкураси деб эълон қилиб хато қиляпмиз. Ҳар қандай миллийлик ички иттифоқ учун ўта хатарли робита пайдо қилади. Ватанпарварлик ва миллатчилик робиталари мамлакат бирлиги учун хатарли тушунчалар бўлиб, фуқороларни доимий бирдамликда бўлишларини кафолатлай олмайди. Ушбу тушунчалар, оламий куфр бошқарувининг айирмачилар манфаати учун манфаатли мевалар етиштириши билан бирга биз мусулмонларни бир-бирларимиздан узоқлаштиради, муносабатларимизни кескинлаштиради, бир биримиз билан уруштиради!
Абдураззоқ Мўмин
