Бишкекда диний соҳадаги давлат сиёсатини ёйишда матбуот тармоғининг тутган ўрни муҳоками қилинди
14 феврал куни Кирғизистон пойтахти Бишкек шаҳрида “Диний соҳадаги давлат сиёсатини ёйишда матбут тармоғининг тутган ўрни” номли айлана стол атрофида семинар бўлиб ўтди. Мазкур семинар диний ишлар бўйича давлат камиссияси ҳамда маданият ва туризм вазирлиги иштирокида, БМТ ва ЕХҲТ ташкилотларининг махсус программаларига мувофиқ, уларнинг қўллови остида ўтказилди.
“Бу тадбирдан кўзланган мақсад, диний муҳит ичида пайдо бўлиб бораётган муаммолар, радикализм ва экстремизмни олдини олишда, уларнинг мамлакат осойишталиги ва хавфсизлигига етказилаётган салбий таъсирини ҳисобга олган ҳолда матбуот хизматларининг мамлакат органлари билан биргаликда тиғиз алоқада иш олиб боришларини қўллаб қувватлашдир. Биз диний масалаларда ҳам демократик принципларни сақлаб қолишимиз зарур. Матбуот хизматининг экстремизмга қарши курашдаги ўрни ўзгача муҳим аҳамиятга эга. Чунки матбуот хизмати тарқатган малумотлар, жамиятни ҳар томонга буриб юбора оладиган қувватга эга. Шунинг учун радикализм ва экстремизмга қарши курашда фуқороларнинг мафкуравий ва психологиялик томонларини ҳисобга олган ҳолда барча матбуот тармоғидан тўғри фойдаланиш мақсадга мувофиқдир”, деди диний ишлар бўйича давлат комиссиясининг директори Зайирбек Эргешов.
Туркистон:
Қирғизистон ҳукумати диний муҳитни ваҳимали кўрсатиш билан матбуот хизматини мутлақ ўз таъсири остига олмоқчи. Оммавий матбуот тизими Ғарб олами таъсири остида эканлиги сабабли БМТ, ЕХҲТ каби халқаро ташкилотларни мамлакатимизда диний муҳитни радикаллашиб бораётганидан огоҳлантириб, Ислом ва Мусулмонларга қарши содир этилаётган зулмларга нисбатан матбуот хизматларини жиловлаб беришларини ва яна ушбу лоиҳа учун молиявий қўллаб қувватлашини сўрашмоқчи бўлишяпти.
Семинар иштирокчилари диний муҳит ичида демократик принципларни ривожлантириб боришда эришган ютуқлари билан мақтаниб, улар томонидан зиммаларига юклатилган “мўътадил Ислом” лоиҳасини мувоффаққиятли амалга ошириб боришаётгани ҳақида ҳисобот беришди. Шунингдек ушбу мўътадиллик лоиҳасига қарши бир неча тўсиқлар мавжуд эканлиги, шулардан бири иймоний муҳит асосига қурилган норасмий матбуот гуруҳлари экани ҳамда расмий тармоқлар тарқатиб бораётган мақолалар ҳам уларга парралел манфаат бераётгани ҳақида айтиб ўтилди.
Қирғизистонда Исломий муҳит мабдаий Исломий асосга қурилиб боряпти. Мусулмонлар расмий оммавий матбуот хизматларидан умид йўқ эканини тушиниб, интернет ижтимоий тармоқлари орқали даъват қилиш ва сиёсий иш фаолият олиб бориш билан, бошқа бирорта расмий матбуот тарқата олмаган маълумот, таҳлил ва хабарларни кенг ва натижали тарқатиб боришяпти. Масалан ҳукуматнинг Хитой билан хиёнат асосида олиб бораётган деярли барча лоиҳаларини вақтинча бўлса ҳам музлатиб қўйилишида Исломий муҳитнинг ҳиссаси жуда катта бўлди. Ушбу сиёсий жараёнларга Исломий муҳитнинг тўғри (уммат манфаати асосида олиб борган) сиёсий фаолиятининг таъсири кучли бўлди. Албатта Қирғиз етакчилигига нисбатан муҳосаба (танқид ва ҳаққа чақириш) асосидаги бу муҳит уни хиёнат ва барча коррупцион ҳаракатларига нисбатан муаммолар туғдиради! Шунинг учун ҳукумат вакиллари ўзларининг барча хиёнатларидан манфаатдор бўлган халқаро сиёсат қувватидан фойдаланиб, улардан олдиларидаги барча ноқулай тўсиқларни олиб ташлашларини талаб қилишади.
Демак юқорида ўтказилган мулоқотлар, аввал диний кейин мухолиф кучлар томонидан олиб борилаётган матбуот фаолиятларига чек қўйиш мақсадида уюштирилган. Бундан ташқари, Россиянинг сиёсий, иқтисодий ва ҳарбий босимлари ҳам айнан Исломий муҳитнинг ваҳимасидан унумли фойдаланиш асосига қурилган. Россиянинг ушбу босим ва таъсирлари олдида Қирғиз етакчи гуруҳи ожиздир. Улар русларнинг барча манфаатларига – оқибатларидан қатъий назар – йўл очиб беришга мажбур. Буни Рус ва Қирғиз президентларининг Сочидаги навбатдан ташқари учрашувида Жиянбековнинг Путинга айтган гаплари ва берган ваъдаларидан тушуниб олиш мумкин. Шу кунларда Афғон уруши тугашининг ўттиз йиллиги муносабати билан ўтказилган маросимда, Жиянбеков яна “терроризм ва экстремизм” хавфи ҳақида гапириб, унга қарши курашни жадаллаштириш кераклигини таъкидлади.
Бу эса, Қирғизистон яна Россия манфаатлари йўлида унинг Ғарб олами билан халқаро гиосиёсий ўйинлари қурбонига айланиб бораётганидан дарак беради!
Абдурраззоқ.
