Қирғизистон БМТда Қозоғистон устидан арз қилди
Нью-Йоркдаги Қирғизистоннинг БМТдаги доимий ваколатхонаси БМТга аъзо мамлакатларни Қирғизистон-Қозоғистон чегарасида юзага келган вазият ҳақида хабардор қилди.
Қирғизистон ТИВ матбуот хизмати тарқатган хабарларга кўра, 17 ноябр куни БМТ қароргоҳида БМТ Бош Ассамблеясининг иккинчи қўмитаси иш доирасида иқтисодий, экологик ва молиявий масалаларга қаратилган бир қатор резолюциялар муҳокама қилинди.
“Бир томонлама иқтисодий чоралар кўрилиши, ривожланаётган мамлакатларни сиёсий ва иқтисодий мажбурлаш воситаси” деб номланган резолюция лойиҳаси мухокама қилинаётганида Қирғизистоннинг доимий вакили Миргул Молдоисаева баёнот билан чиқди ва 2017 йилнинг 10 октябридан бери Қозоғистон томонидан одамлар, транспортлар ва маҳсулотларнинг эркин ҳаракатланишига суньий равишда тўсиқ қўйилаётганини таъкидлади.
“БМТга аъзо мамлкакатлар қирғиз-қозоқ чегарасидаги вазият, Қирғизистонга иқтисодий зарар келтириш ҳамда мамлакатнинг сармоявий ва сайёҳлик жозибадорлигига путур етказиш мақсадида иқтисодий ва транспорт қамали борасида хабардор қилинди”, – дейилади ТИВ хабарида.
Таъкидланишича, резолюциянинг бирор бир давлат бошқа давлатни ўз суверен хуқуқларини амалга ошириши йўлида бир томонлама иқтисодий, сиёсий ёки бошқа ҳар қандай чораларни кўра олмайди деган бош ғоясини қўллаб-қувватлаш мақсадида Қирғизистон делегацияси қабул қилинаётган ҳужжат биродорлик руҳи ва халқлар ўртасидаги ҳамкорликка раҳна солувчи ва мамлакатларнинг барқарор ривожланишига тўсқинлик қилувчи ҳолатларга барҳам беришига ишонишини айтди.
Қирғизистон резолюцияни қўллаб-қувватлаб овоз берди.
Туркистон:
Бундан ташқари Қирғизистон бутун дунё савдо уюшмасига (ВТОга) ҳам мактуб йўллади. Бу ташкилотга ҳар иккала давлат ҳам аъзо эканлиги сабабли, чегара тартиби ҳақидаги резолюциялар Қозоғистон томонидан бузулаётганидан шикоят қилди. Лекин юқоридаги ташкилотлар томонидан ҳозиргача бирор жўяли натижа ёки муносабат ё бир иш ҳаракат сезилгани йўқ.
Аслида бу ташкилотлар юз бераётган жараёндан аввалдан хабардор. Уларнинг бу қонунбузарликка аралашишлари учун уларга арз билан мурожаат қилишнинг ҳам ҳожати йўқ эди. Чунки халқаро ташкилотлар ўз қонун қоидаларини ўзлари ҳимоя қилишлари керак. Негаки улар бир неча давлатлар ўрталарида шу хизматни, яъни ўзаро алоқа ва муносабатларни енгиллатиб бериш учун тузилган. Бу халқаро ташкилотларнинг деярли барчаси, ўзига аъзо давлатлар учун тенг ҳуқуқли шартларини кафолатлаб бериш мажбуриятини ўз зиммасига олади.
Лекин воқеда ундай эмас. Аксинча ҳар бир халқаро ташкилот қайси етакчи давлат тарафидан тузилган бўлса, ўша давлатга тобедир. Масалан: “БМТ” АҚШ томонидан бошқарилади. АҚШнинг оламий нуфузи кучли эканлиги сабабли, бу ташкилот ҳам дунёда энг таъсирли ташкилот бўлиб турибди. Табиийки бу ташкилот фақат АҚШнинг манфаатлари асосида иш олиб боради. АҚШнинг манфаатини ҳимоя қилиш учун оламий системани ва халқаро сиёсатни йўналтиришга ҳаракат қилади. Янги мустамлака давлатларни қўлга киритиши учун АҚШга йўл очиб беради. БМТга аъзо давлатлар ичида бир қатор йирик, қувватли мустақил давлатлар ҳам бор. АҚШ уларга халқаро сиёсатда бир қатор имтиёзлар бериш билан уларни ўзига тобе қилиб келади. Уларнинг оламда олиб бораётган қабиҳ ва ифлос мустамлака ҳаракатларига ва ўзларига тобе бўлган заиф давлатларга қарши олиб бораётган жирқанч сиёсатларига эътибор бермайди. Ҳатто бу давлатлар БМТ резолюцияларини ва халқаро инсон ҳуқуқ нормаларини бузиб келишаётган тақдирда ҳам.
Қирғизистон Қозоғистон устидан ҳар хил халқаро ташкилотларга шикоят қила бошлади. Халқаро ташкилотлар эса, расмиятчилик учун бирор хат ёзиб қўйиш билан норозилик билдириб қўйиши мумкин. Лекин Қозоғистоннинг Россия учун аҳамияти ва таъсири ўта кучли. Қозоғистон Қирғизистондан ҳар томонлама бир неча баробар кучли ва стротегик аҳамиятга эга. Демак ҳар қандай халқаро ташкилот унга шу аҳамиятидан келиб чиқиб муомала ва муносабат билдиради. Ёки шунчаки расмиятчилик билан чекланади.
Бу каби муомалаларга дунёда сон саноқсиз мисоллар келтириш мумкин. Американинг Ироққа ва Авғонистонга асоссиз бостириб кириши, Рус ҳарбийларининг Сурияни қатлиомм қилиши, Фаластинда Яҳудлар мусулмонларни таҳқирлаб келишаётгани ҳақида Фаластин мамурияти томонидан юзлаган шикоятларнинг этиборсиз қолдирилиши, Мяньмадаги мусулмонларни қатли омм қилиниши! Буларнинг барчаси БМТ томонидан этиборсиз қолдирилди. Чунки бу босқинчилик ва қатлиоммлар етакчи давлат ёки харқаро сиёсатга нисбатан таъсир қувватига эга йирик давлатлар томонидан уюштирилган!!
Халқаро сиёсат боши берк кўчага кириб қолган. Демократияга асосланган капиталистик оламий бошқарув системаси издан чиқиб, ўз қадриятларини ўзи топтай бошлади. Яъни оламий бошқарув системаси, ўз мафкураси билан дунёни бошқара олмай қолди. Ғарб давлатлари билан бошқа юртлар ўртасидаги имтиёзлар ва инсонларнинг яшаш даражасида катта фарқнинг пайдо бўлиб бораётгани ҳамда тенг ҳуқуқлилик асоси бузулиб, зулмлар ҳаддан зиёд кучайиб бораётгани уларнинг ақидалари, шу ақидасига асосланган мафкура ва система (мабда)ларининг яроқсиз эканлигидан келиб чиқяпти. Улар эса, буни яширмоқчи бўлишяпти.
Демак, Қирғиз Қозоқ чегара муаммоси, чегаранинг мавжуд бўлиб туришининг ўзидан келиб чиқмоқда. Яъни исломий мамлакатлар ўрталарида чегара бўлиши жоиз эмас! Бу сунъий чегаралар, куфр системаси ўзининг чириб битган тузимига дунёни бўйин сундириб туришда ўта аҳамиятли ва жуда кучли рол ўйнайди. Юқорида шунга мисол сифатида, Қирғизистон билан Қозоғистон бир бири билан келиша олишмай куфр ташкилотларига мурожаат қилишаётганини кўриб турибмиз. Демак, халқаро сиёсат, мустамлака давлатлар устидан ўз манфаатларини рўёбга чиқариш учун хоҳлаган пайтида улар ўрталаридаги чегаралар муаммосини чиқариши ва ҳатто бу ишни улар ўрталарида ҳарбий уруш пайдо қилишгача олиб бориши мумкин. Қозоқ ва Қирғиз президентлари эса, ўзларидаги кибр ва шахсий амбицияларини жиловлай олмай, халқининг иқтисодий қийинчиликларини янада кучайтириб бориш билан бир қаторда, мамлакатларини куфр системасига тобелигини ошириб боришяпти!
